Sabit ve döner kanatlı hava aracının yönelim dinamiklernin hibrit denetimi

Date

2016-12-01

Author

Guclu, Anil
Kurtuluş, Dilek Funda
Arikan, Kutluk Bilge

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

41
views

0
downloads

Bu çalışma, hibrit insansız hava aracının (HİHA) tasarımı, matematiksel olarak modellenmesi, denetimci tasarımını ve döngüde donanım testlerinden oluşmaktadır. Sabit kanatlı hava aracı olarak uzaktan kumandalı E-Flite Apprentice marka model uçak seçilmiş ve şaside yapılan değişikler ile dikey iniş kalkış özelliği kazandırılmıştır. Bu tarz hibrit bir sistem, döner kanatlı sistemlerde olduğu gibi herhangi bir piste ihtiyaç duymadan dikey olarak iniş kalkış yapabilmekte ve sabit kanatlı sistemler gibi sabit kanat uçuş gerçekleştirebilmektedir. Bu hibrit sistemi matematiksel olarak modelleyebilmek için HİHA’nın sabit ve hareketli bileşenlerine yönelik sistem tanılama işlemlerinin yapılması gerekmektedir. Hava aracında dikey kaldırma ve yatay itki kuvvetlerinin üretimi için fırçasız motorlar; kanatçık, yatay dümen ve dikey dümen gibi kontrol yüzeylerinin denetimi için ise servo motorlar kullanılmaktadır. Fırçasız motorlara yönelik sistem tanılama çalışmaları için bir itki ölçüm sistemi, servo motorların sistem tanılama çalışmaları için ise bir açı ölçüm sistemi kullanılmaktadır. HİHA’nın kütle eylemsizlik momentleri ise çift telli sarkaç deneyi yapılarak bulunmaktadır. HİHA, Matlab/Simulink ortamında, deneysel olarak hesaplanan, sisteme özgü parametreler kullanılarak modellenmektedir. HİHA, dikey kalkış-iniş, sabit kanat – döner kanat uçuşu arasında geçiş ve sabit kanat uçuşu olmak üzere üç ana uçuş moduna sahiptir. HİHA otopilot algoritması olarak oransal-integral-türevsel (PID) ve doğrusal aktif bozucu sönümleme (LADRC) tip denetimci algoritmaları geliştirilip, performansları kıyaslanacaktır.

Subject Keywords

Hibrit, PID, LADRC, VTOL, Sabit- Döner Kanat

URI

https://hdl.handle.net/11511/104605

Journal

Sürdürülebilir Havacılık Araştırmaları Dergisi

DOI

https://doi.org/10.23890/suhad.2016.0112

Collections

Department of Aerospace Engineering, Article

Citation Formats

A. Guclu, D. F. Kurtuluş, and K. B. Arikan, “Sabit ve döner kanatlı hava aracının yönelim dinamiklernin hibrit denetimi,” Sürdürülebilir Havacılık Araştırmaları Dergisi, vol. 1, no. 2, pp. 65–73, 2016, Accessed: 00, 2023. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/104605.