PRICE MECHANISM AND THE NEED FOR COST-BENEFIT ANALYSIS IN DEVELOPING COUNTRIES : A SURVEY

1978
Karataş, Cevat
Son yıllarda, gelişmekte olan ülkeler, kalkınma planları aracılığıyla kaynak dağılımını düzenleyerek ekonomik kalkınma hızını artırabileceklerini düşünmektedirler. Bu düşünce, özel sektörce serbest piyasada oluşan kaynak dağılımının optimal ekonomik kalkınma hızını gerçekleştiremiyeceği varsayımından doğmaktadır. Aşağıda açıklamaya çalışacağımız bazı nedenlerden ötürü, serbest piyasa düzeninin optimal ekonomik kalkınma hızını gerçekleştirmesi zordur. Birinci olarak, serbest rekabet piyasa modelinde fiyat oluşumu, kaynakların tümünün istihdam edildiği ve piyasanın serbest rekabet koşulları altında çalıştığı varsayımına dayanmaktadır. Bu varsayım, hakiki hayattaki dinamik değişikliklerden ötürü geçerli değildir. İkinci olarak, bir çok firma her malı üretmeli ve firmalar bu malların fiyat oluşumunu etkiliyebilir büyüklükte olmamalı. Serbest rekabet modelinde tekelci ve az satıcılı piyasa firmalarının yeri yoktur. Böyle olunca, piyasada bir çok malın fiyatının bir veya birkaç firma tarafından saptanacağı kuşkusuzdur. Üçüncü olarak, serbest rekabet piyasasında üretim ve talepteki değişikliklerin marjinal olduğu varsayımı kabul edilmektedir. Bu varsayım da geçerli değildir. Reklâm aracılığı ile herhangi bir malın talebi kamçılanabilir. Dördüncü olarak, serbest rekabet piyasa modelinde dışsallıkların var olmadığı varsayımı kabul edilmektedir. Bu varsayım da doğru değildir. Fabrika artıklarının karayı ve suyu kirlettiği, bu kirliliğin tüm çevre hayatını tehdit ettiği herkesçe bilinen bir gerçektir. Beşinci olarak, serbest piyasa modelinde tüketicinin egemen olduğu varsayımı kabul edilmektedir. Bu varsayım da geçerli değildir. Tüketicinin egemenliği reklâm aracılığı ile yok edilme düzeyine indirilmiştir.
Citation Formats
C. Karataş, “PRICE MECHANISM AND THE NEED FOR COST-BENEFIT ANALYSIS IN DEVELOPING COUNTRIES : A SURVEY,” ODTÜ Gelişme Dergisi, vol. 5, no. 19 bahar, pp. 31–49, 1978, Accessed: 00, 2024. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/110859.