Zamanda Değişen Graf Sinyallerinin Eksik Gözlemlerden Kestirimi

Date

2023-7-15

Author

Vural, Elif

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

44
views

68
downloads

Cite This

Günümüzde birçok modern uygulamada sosyal ag?lar, iletis?im ag?ları, düzensiz sensör dizileri gibi platformlarda veriler elde edilmektedir. Bu tür ağ verileri çoğu durumda zamana bağlı bir yapı göstermekte olup, zamanda değişen graf (çizge) sinyalleri olarak modellenebilmektedir. Bununla birlikte pek çok veri analizi probleminde çizge sinyalleri ancak kısmi olarak gözlemlenebilmekte olup, sinyallerin eksik gözlemlerinin var olan gözlemlerden kestirimi ve tahmini önemli bir gereksinim olarak ortaya çıkmaktadır. Bu projede zamanda deg?is?en çizge sinyallerinin modellenmesi ve kestiriminde pek çok uygulamada esnek bir s?ekilde kullanılabilecek, mevcut yöntemlerden daha yüksek performans sag?layabilecek yenilikçi yöntemler gelis?tirilmesi hedeflenmiştir. Projede biri zamanda deg?is?en çizge sinyallerinin durag?an çizge süreçleri olarak modellenmesine dayalı; dig?eri ise bu sinyallerin çizge spektral uzayında ög?renilecek sözlükler üzerinde seyrek gösterimlerle modellenmesine dayalı iki temel yaklas?ım benimsenmiştir. Bu iki temel yaklas?ımın her biri dahilinde yeni algoritmalar geliştirilmiştir. Algoritmaların tasarımında, esnek bir kullanım alanı sag?layabilecek çizge sinyal modellerinin öğrenilmesine yarayan optimizasyon problemleri tanımlanmış; bu optimizasyon problemlerinin etkili bir s?ekilde çözülebilmesi için uygun teknikler belirlenmiş; ög?renilen modeller çizge sinyallerinin eksik gözlemlerinin kestirimi problemlerine uygulanmış; gelis?tirilen algoritmaların performansı sensör ag? verileri, pandemi verileri gibi çes?itli yapıdaki çizge veri kümeleri üzerinde literatürdeki algoritmalarla kars?ılas?tırılmıştır. Elde edilen deneysel bulgular geliştirilen yöntemlerin literatürdeki yöntemlerle sinyal kestirim performansı açısından başarılı bir şekilde rekabet edebildiğini göstermiştir. Proje çalışmasının, hem çizgeler üzerinde sinyal işleme alanında literatürdeki yöntemlerin kısıtlamalarının önüne geçebilen yenilikçi sinyal modelleri ortaya koymuş olması, hem de bu modellerin verilerden verimli bir şekilde öğrenilmesini sağlayan yeni algoritmalar içermesi bakımından sinyal işleme literatürüne anlamlı katkıları olmuştur. Önerilen yöntemler ağ yapıları üzerinde veri analizi içeren pek çok pratik uygulamada esnek bir şekilde kullanılabilir nitelikte olup, aynı zamanda çizgeler üzerinde sinyal işleme dalındaki yeni araştırmalar için dayanak oluşturma potansiyeli taşımaktadır.

Subject Keywords

Çizgeler üzerinde sinyal işleme, Çizge sinyali kestirimi, Stokastik çizge süreçleri, Çizge sözlük modelleri

URI

https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/1222465/zamanda-degisen-graf-sinyallerinin-eksik-gozlemlerden-kestirimi
https://hdl.handle.net/11511/113785

Collections

Department of Electrical and Electronics Engineering, Project and Design