Yer Etkisini Kullanan Hava (Deniz) Aracı: Modelleme Ve Kontrol

Date

2021-6-01

Author

Leblebicioğlu, Mehmet Kemal

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

12
views

23
downloads

Cite This

Yer etkisini kullanan araçlar (WIG?s), ne deniz ne de hava araçları olarak sınıflandırılabilir. Onlar aslında hava araçlarına çok benzerler: ancak yer etkisini kullanabilmek için deniz seviyesine çok yakın bir yükseklikte uçmaları gerekir. Temel olarak, yer etkisi, havanın araçla yer (deniz) arasında sıkıstırılması sonucu ortaya çıkan dogrusal olmayan bir etkidir. Yer etkisinin en önemli sonucu, bu etkiyi kullanan araçların faydalı yükleri, kullanmayanlara göre 3-4 kat daha fazla olabilir. Yer etkisini kullanan deniz araçlarının diger avantajları arasında, bir inis-kalkıs pistine ihtiyaç duymamalarını ve bir makine arızası oldugunda yolcuların maruz kaldıgı tehlikenin çok az oldugunu söyleyebiliriz. Ayrıca, WIG?ler çok farklı boyutlarda ve sekillerde insa edilebilirler ve hem askeri hem de sivil alanlarda kullanılabilirler. Bu çalısmanın ilk amacı, yer etkisini kullanan uçakların matematiksel modellerini elde etmektir. Tasarımı yapılan WIG profilinin matematiksel model katsayıları, önce aerodinamik yöntemlerle, daha sonra ise ortaya çıkarılması planlanan fiziksel model üzerinden uçus testleri yapılarak elde edilecektir. Bu sonuca ulasmak için, önce navigasyon problemi, daha sonra ise sistem parametrelerinin belirlenmesi problemleri çözülecektir. Sonraki asamalarda ise, otopilot adı verilen kontrolcüler tasarlanacaktır. Bu otopilotlar öncelikle PID ve LQR tipi kontrolcülerden tasarlanacaklardır. Daha sonra, kayan kipli kontrolcü tasarım yöntemi ile tasarlananacak olan otopilotlar, önceki tasarımlarla karsılastırılacaklardır. Aracın istenilen bir rota üzerindeki hareketini saglayacak güdüm yöntemi olarak ara-nokta güdüm metodu tercih edilmistir. Aynı zamanda optimal kontrol yöntemleri ile elde edilen rotaların enerji optimalitesi ve faydalı yük artırımı konusunda etkileri incelenecektir. Çalısmanın son kısmında, WIG?lerin performansını ortaya çıkarmak için, farklı deniz kosullarında ve farklı otopilotlar altında benzetim çalısmaları yapılacaktır.

Subject Keywords

Otopilot, WIG, PID Kontrolcusu, LQR Kontrolcusu, Güdüm, Navigasyon, Aviyonik, Autopilot, PID Controller,, LQR Controller, Guidance, Navigation, Avionic

URI

https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/1130589/yer-etkisini-kullanan-hava-deniz-araci-modelleme-ve-kontrol
https://hdl.handle.net/11511/113831

Collections

Department of Electrical and Electronics Engineering, Project and Design