6 ve 7. sınıf Türk matematik ders kitaplarının Amerikan ve Singapur ders kitapları ile karşılaştırmalı bir analizi

2009-1-31
Erbaş, Ayhan Kürşat
ALACACI, Cengiz
Öğrenci başarısını etkileyen faktörlerden en önemlisi öğrencilerin sahip olduğu öğrenme fırsatlarıdır. Ders kitapları, öğrenme fırsatlarının önemli bir göstergesidir. Son yıllarda tümüyle yenilenen Türk matematik müfredatının ders kitaplarında temsil edildiği şeklinin diğer ülkelerinkiyle kapsamlı bir karşılaştırılması ülkemizde henüz yapılmamıştır. Bu araştırmanın amacı Türk, Amerikan ve Singapur 6 ve 7’inci sınıf matematik ders kitaplarını içerik ve organizasyonları bakımından karşılaştırmaktır. Singapur, uluslararası çalışmalardaki yüksek başarısı, Amerika ise matematik programlarında günümüzdeki yeniliklere öncülük yapması bakımından bu çalışma için seçilmiştir. Karşılaştırma; görsel tasarım ve okunabilirlilik, ünitelendirme düzeni, öğrenme alanlarının ağırlığı, işlenen konu başlıkları, konu sunuş şekilleri, belirli bazı konulardaki (ör., oran-orantı) kavramsal anlayış ve işlemsel beceri vurguları, ve matematiksel problem ve alıştırmaların gerektirdiği bilişsel istemler olmak üzere yedi çerçevede yapılmıştır. Bulgular değişik ülkelerin matematik eğitimi konusunda değişik varsayımları ve tercihleri olduğunu işaret etmektedir. Örneğin genel olarak Singapur ve Amerikan kitaplarına göre Türk kitaplarının, görsel öğeler yoğunluğu ve yazı yoğunluğu açılarından orta bir yol takip ettiği, konuların ünitelendirilmesi ve iç organizasyonu bakımından yaratıcı, esnek ve bileşik bir yöntem kullanıldığı görülmektedir. 6. ve 7. sınıf düzeyindeki Türk kitaplarında sayılar ve geometri konuları öne çıkıp ağırlık kazanmışken, cebir kavramları diğer ülkelere göre daha az yer bulmuştur. Üç ülke arasında, işlenen konu yoğunluğu bakımından Türk kitaplarının yine orta yolu tuttuğu, Amerikan kitaplarının çok konu başlığını içerdiği, buna karşılık Singapur kitaplarının Amerikan kitaplarında işlenen konuların sadece yarısını veya üçte birini kapsadığı gözlemlenmiştir. Az konuyu derinlemesine işlemek veya çok konuyu yüzeysel işlemek müfredat geliştirenlerin yapması gereken önemli bir program tercihi olarak görünmektedir. Türk kitaplarının 6 ve 7. sınıf düzeylerinde tutarlı olarak etkinlik merkezli olduğu ve günlük hayat bağlantıları bakımından zengin olduğu bulunmuştur. Bu özellikleri ile Türk kitaplarının öğrenci merkezli ve yapılandırmacı özellikleri taşımaktadır. Ancak Amerikan kitaplarına göre Türk kitapları teknoloji kullanımı bakımından sınırlıdır. Bu inceleme ders kitaplarının ve müfredatın öğrenci merkezli olmasının, etkinlik merkezli konu anlatımının ötesinde ikinci bir boyutunu da ortaya çıkarmıştır: Konu sunuşunda öğrencinin akıl yürütmesine yönelik açıklamaların derinliği. Bu açıklamalar kaçınılmaz olarak konuya özel olmak zorundadır ve konu bağlamında pedagojik matematik bilgisi ile ilintilidir. Türk kitaplarının gelişimi için bu bilginin özgün olarak keşfedildiği ve kullanıldığı öğretmen deneyimlerinden, yapılan araştırmalardan, diğer ülkelerin ders kitapları ve farklı yazılı kaynaklardan yararlanarak zenginleştirilmesi gerekmektedir. Özetle, Türk kitaplarının gerek tasarım, gerekse iç düzen ve genel yaklaşım bakımından olumlu özellikler taşıdığı, ancak, konular özelinde içeriklerin daha da geliştirilebileceği sonucuna varılmıştır.
Citation Formats
A. K. Erbaş and C. ALACACI, “6 ve 7. sınıf Türk matematik ders kitaplarının Amerikan ve Singapur ders kitapları ile karşılaştırmalı bir analizi,” 2009. Accessed: 00, 2025. [Online]. Available: https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/609210/6-ve-7-sinif-turk-matematik-ders-kitaplarinin-amerikan-ve-singapur-ders-kitaplari-ile-karsilastirmali-bir-analizi.