Çocukluk Çağı Travmaları ve Narsisistik Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişkide Şema Modların Aracılık Rolü

Date

2025-5-31

Author

Yolalan, Hüseyin

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

37
views

7
downloads

Cite This

Bu çalışmada, çocukluk çağında yaşanılan travmalarla narsistik kişilik özellikleri ilişkisinde şema modlarının aracılığı ele alınmıştır. Bu amaçla İstanbul’da lisans ve lisansüstü düzeyde üniversite eğitimi alan 201 katılımcıya (% 88.6 kadın % 11.4 erkek; Ortalama yaş = 26) uygun örnekleme yöntemiyle ulaşılmıştır. Katılımcılar, Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği, Young Şema Modları Ölçeği Kısa-Form, Beş Faktör Kişilik Narsisizm Ölçeği-Kısa Form ve Kişisel Bilgi Formunu doldurmuştur. Çocukluk çağı travmalarıyla narsistik kişilik özellikleri ilişkisinde şema modların aracılığının değerlendirilmesi için Hayes tarafından geliştirilen bootstraping analizinden yararlanılmıştır. Araştırma neticesinde çocukluk çağı travmatik yaşantılarıyla narsistik kişilik özellikleri ilişkisine uyumlu teslimci mod ile büyüklenmeci modlar hariç olmak üzere diğer işlevsel olmayan şema modların aracılık yaptığı belirlenmiştir. Araştırmada bulunan değişkenler arasındaki ilişkiler değerlendirildiğinde, çocukluk çağı travmatik yaşantıları değişkeninin, işlevsel olmayan şema mod değişkenlerini büyüklenmeci mod hariç anlamlı bir şekilde pozitif yönde yordadığı, çocukluk çağı travmatik yaşantıları değişkeninin narsistik kişilik özellikleri değişkenini anlamlı bir şekilde pozitif yönde yordadığı, işlevsel olmayan şema mod değişkenlerinin narsistik kişilik özellikleri değişkenini anlamlı bir şekilde pozitif yönde yordadığı sonucuna ulaşılmıştır. Öngörülen bu sonuca göre, çocukluk döneminde travma yaşamanın şema modlarını (işlevsel olmayan) arttırabileceği ve böylece narsistik kişilik özelliklerinin de dolaylı olarak artabileceği değerlendirilmektedir. Elde edilen bu bulgular, araştırma konusuyla ilgili yapılmış ulaşılabilen çalışma bulguları ve alanyazında bulunan görüşler doğrultusunda değerlendirilip tartışılmıştır.

Subject Keywords

şema modları, narsistik kişilik, çocukluk çağı travmaları, schema mode, narcissistic personality, childhood traumas

URI

https://hdl.handle.net/11511/115049

Collections

Department of Psychology, Article