Dünyadaki tek otokton alageyik (Dama dama) populasyonun yeni uygun alanlara aşılanmasının yayılış modellemesi, alan değerlendirmesi ve populasyon yaşayabilirlik analizi yöntemleriyle tasarımı ve ilk aşılamanın telemetri ile izlenmesi

Download
2014
Hatipoğlu, Taner
Bilgin, Cemal Can
Akgönüllü, Haluk
Akcan, Cemal
Emir, Hasan
Başaran, Ali Mehmet
Mengüllüoğlu, Deniz
Durmuş, Mustafa
Şen, Bilgecan
Yalçın, Semra
Ambarlı, Hüseyin
Alageyik (Dama dama) türünün dünyada bilinen tek otokton (yerli) populasyonu yakın zamana kadar Antalya’nın Düzlerçamı mevkiinde bulunmaktaydı. Projemiz, genetik, demografik ve hayvan sağlığı yönünden oluşan ciddi risklerin giderilmesi için alageyiklerin belirlenecek yeni alanlara başarıyla aşılanarak türün devamlılığını sağlamak için aşamalar halinde habitat uygunluk analizi, populasyon modellemesi ve fotokapan esaslı arazi çalışması uygulanmasını ve yapılacak ilk aşılamanın izlenmesini hedeflemişti. Proje kapsamında önce CBS ortamında topoğrafik, iklimsel ve biyolojik parametreler kullanarak yapılan mekanistik yayılış modellemesi ile türün tüm Türkiye’deki potansiyel yaşama alanları belirlenmiştir. Yüksek potansiyel taşıyan alanlar kendi içlerinde insan baskısı, koruma olanakları, habitat parçasının büyüklüğü ve komşu parçalara yakınlığı yönünden CBS ortamında, daha sonra ekolojik ve lojistik açılardan yerinde alan değerlendirmesiyle önceliklendirilmiş, öncelik taşıyan kısıtlı sayıda alan için alageyiklerin yerleştirilmesini simüle eden yaş sınıfı esaslı populasyon modelleri oluşturularak farklı sayı, eşey oranı ve yaş sınıfı bileşimi içeren aşılama senaryoları bilgisayar ortamında sınanmıştır. Bu senaryolara göre yokolma riski %1’den az ve yerleştirilen populasyonun 50 bireye ulaşacağı ortalama süre 11 ile 27 yıl arasında bulunmuştur. Şeçilen iki alana (Dilek Yarımadası Milli Parkı ve Köyceğiz Yaban Hayatı Geliştirme Sahası) 2011-2013 yılları arasında toplam 32 geyik taşınmış, bunlardan 17 birey telemetriyle, ayrıca tüm populasyon yaklaşık 20.000 kapan-günlük yoğun bir fotokapan çalışmasıyla izlenmiştir. Proje süresince en az 14 yavru doğduğu belgelenmiş, yavruların yaşama oranı %40-80 arası olarak ölçülmüştür. Erginlerde yaşama oranı %90 civarındadır. Yıllara ve mevsime göre değişmekle birlikte, hayvanın hareketlerinin %50’sini kapsayan çekirdek yaşam alanı ortalama 150 hektar bulunmuştur. Her iki eşeyin de besin, su ve saklanma olanağı sağlayan habitatları tercih ederken, predasyon ve görünme tehlikesine açık, antropojen etkilerin bulunduğu habitatlardan kaçındıkları saptanmıştır. Bu çalışma ile soyu tehlike altında olan ve gerek Türkiye, gerek dünya için biyolojik bir zenginliğin yanı sıra, kültürel bir değer de taşıyan alageyiklerin in-situ korunmasına önemli katkı yapılmış, araştırmacı ve uygulamacı kurumların işbirliğinin özgün bir örneği sunulmuştur.

Suggestions

Determining space use and demography of a reintroduced fallow deer (dama dama) population using GPS telemetry in Dilek Peninsula National Park, Turkey
Durmuş, Mustafa; Bilgin, Cemal Can; Department of Biology (2019)
The Fallow Deer (Dama dama) population in Turkey is presumed to be one of the few autochthonous populations globally. Although the species has been under protection since the 1960s, it had become restricted to a single site in Düzlerçamı, Antalya. Within the context of a reintroduction project, 21 deer were translocated into Dilek Peninsula National Park (Aydın, Turkey) in 2011 and 2012. Fifteen individuals were GPS-collared and monitored between 2011 and 2013 to understand their movements, habitat choice a...
Leaf micromorphology of the family Plumbaginaceae in Turkey
Sayar, İpek; Doğan, Musa; Department of Biology (2022-9-2)
Turkey is located in the region where the species belonging to the Plumbaginaceae family mostly spread and it also hosts important endemic species. This study aimed to carry out the leaf micromorphological characteristics of the species belonging to the Plumbaginaceae family collected from Turkey. In this study, the surface micromorphology of the dried leaf samples of 9 Limonium, 3 Acantholimon, 2 Armeria and 1 Plumbago species were collected by different researchers from all over Turkey and kept at the Pla...
Genetic diversity pattern in Populus Nigra populations of two major river systems in Turkey
Çiftçi, Asiy; Kaya, Zeki; Department of Biology (2019)
European black poplar (Populus nigra L.) is an important tree species in terms of social, economic and ecological interest in Turkey. Although, poplar plantations in large areas meet the needs of the economy, the natural genetic resources of the species have been highly degraded due to anthropogenic effects and natural biological events. To assess genetic diversity structure of natural populations, 124 naturally distributed European black poplar trees from two major rivers (Kızılırmak and Göksu) in Turkey w...
Comparative sequence analysis of the internal transcribed spacer 2 region of Turkish red pine (pinus brutia ten.) and natural aleppo pine (pinus halepensis mill.) populations from Turkey
Tozkar, C. Özge; Kaya, Zeki; Department of Biology (2007)
Turkish red pine (Pinus brutia) is wide-spread and an important forest tree species in Turkey, occurring mainly in southern, western and north-western Turkey and as small isolated populations in the Black Sea region. Aleppo pine (Pinus halepensis) has naturally found only in Adana and Muğla provinces as small population in mixture with Turkish red pine. Although Turkish red pine and Aleppo pine are morphologically different, Turkish red pine has been regarded as subspecies of Aleppo pine by some taxonomists...
An inventory of medium and large mammal fauna in pine forests of beypazari through camera trapping
Mengüllüoğlu, Deniz; Bilgin, Cemal Can; Department of Biology (2010)
Information about large mammals in Turkey usually does not go further than species lists or annual counts of particular species such as the wild goat. Camera trapping is a very useful technique to overcome this deficiency by gathering information about species presence, numbers, habitat use and behavior. Hence, a one year long camera trap study was conducted to demonstrate the diversity, activity, distribution patterns, habitat preferences and interspecific interactions of medium and large mammals in a 148 ...
Citation Formats
T. Hatipoğlu et al., “Dünyadaki tek otokton alageyik (Dama dama) populasyonun yeni uygun alanlara aşılanmasının yayılış modellemesi, alan değerlendirmesi ve populasyon yaşayabilirlik analizi yöntemleriyle tasarımı ve ilk aşılamanın telemetri ile izlenmesi,” 2014. Accessed: 00, 2020. [Online]. Available: https://app.trdizin.gov.tr/publication/project/detail/TVRRME1qQXc.