Türkçe'deki dilbilgisel yapıların bilgisayısal dilbilim modellerinin tasarımı

Download
1995
Göçmen, Elvan
Bozşahin, Hüseyin Cem
Türkçe gibi eklemeli dillerde, ingilizce benzeri diller için tasarlanmış olan sözdizim veya biçim-bilim modellerini kullanmak dilin yapısına uymamaktadır. Ayrıca sözdizim ve biçimbilim ayrımının Türkçe'de çok daha zor yapılabilmesi, bu iki gösterim düzeyinin birlikte ele alınmasını gerekli kılar. Bu projede amaçlanan Türkçe için Birleşenli Ulamsal Dilbilgisine (BUD) dayalı bağdaşık bir dilbilgisel yapının tasarlanmasıdır. Bu yapıda biçimbilim, sözdizim ve anlambilim, birbirlerinden kopuk olarak kendi dilbilgisel alanlarına ilişkin çözümlemeleri gerçekleştiren birimler olarak değil, tümleşik bir biçimde ele alınmıştır. Kurulan modeli denemek için Türkçe'deki nedensel yapılar üzerinde çalışılmıştır. Bu bağlamda Türkçe'deki nedensel yapıların biçimbilimsel, sözdizimsel ve anlambilimsel çözümlemesi bilgisayısal modellerle gerçekleştirilmiştir. Tasarımın yaşama geçirilmesi sonucu tümleşik bir BUD ayrıştırıcısı oluşturulmuştur. Sonuçlar modelin genel amaçlı olarak kullanılabileceği konusunda umut vericidir.

Suggestions

Türkçe’nin Işlemlenmesi Sırasında Türkiye ve Almanya’daki Konuşuculardaki Beyin Tepkilerinin Olaya Ilişkin Potansiyeller Tekniği kullanarak Karşılaştırılması.
Cedden, Gülay; Stutterheim, Chirsitiane von(2017-12-31)
Literatürde, dillerin beyinde işlemlenmesi sırasında tanımlanmış standart potansiyellerin oluşabildiği ile yaygın bir görüş vardır. Ancak Avrupa dilleri dışında farklı dil tipolojisine sahip diller ile ilgili henüz çok fazla araştırma olmadığı için, Avrupa dillerinin işlemlenmesi sırasında oluşan potansiyellerin tanımı standart olarak kabul ediliyordu. Türkçe’nin dil tipolojisi ile benzerlik göstern Fince ve Korece ile ilgili de bir iki araştırma bulunmaktadır. Dolayısıyla, bu tür dillerin araştırılması, ul...
Identification of Discourse Relations in Turkish Discourse Bank
Kutlu, Ferhat; Zeyrek Bozşahin, Deniz; Department of Cognitive Sciences (2023-1-25)
Discourse is the level of language where linguistic units are organized in a structured and coherent way. One of the major problems in the field of discourse in particular, and NLU in general is how to build better models to sense the way constitutive units of discourse stick together to form a coherent whole. The discourse would be coherent if it had meaningful connections between its parts. Discourse relations, i.e., semantic or pragmatic relations between discourse units (clauses or sentences), are one o...
Financial named entity recognition for Turkish news texts
Dinç, Duygu; Doğru, Ali Hikmet; Karagöz, Pınar; Department of Computer Engineering (2022-7-26)
Named Entity Recognition (NER) is a problem of information extraction where the objective is; in a given text, to detect and label named entities (NE) according to predetermined categories correctly. An NE may be a noun or a group of nouns which correspond to the name of a specific object, location or a concept in case of domain-specific applications. In the literature, person, organization, location names or date,time, money, percentage expressions are among highly studied, generic NEs. Besides, there are ...
Türkiye'de Toplumsal Sınıf Farklılıklarının Yaşam Tarzlarını Belirlemedeki Etkisi Ve Bu Farklılıkların Gündelik Yaşamdaki Eşitsizlikleri Yeniden Üretmeye Yönelik Rolünün İncelenmesi
Kalaycıoğlu, Hediye Sibel(2011-12-31)
Amaç ve Gerekçe: Önerilen çalışmada, Türkiye'de toplumsal sınıf farklılıkları ile farklılaşan yaşam tarzları arasındaki ilişkiyi aydınlatmak hedeflenmektedir. Birincil amaç kültürel sermaye, ekonomik sermaye, sosyal sermaye veya toplumsal sınıf pozisyonu gibi yapısal değişkenlerin, beğeni örüntüleri ve yaşamtarzları gibi son derece öznel görünen bir alanın oluşumunda ne kadar ve ne şekilde etkili olduğunu saptamaktır. Aynı zamanda, beğeni ve tüketim pratiklerine yönelik farkların, günümüz Türkiyesinde ...
English language teachers’ perceptions of differentiated instruction at a foundation school in Turkey: A case study
Tokatlı, Esma; Gündüz, Müge; Department of English Language Teaching (2022-12)
Process of learning a new language can be a challenging journey shaped by various differences students bring into the classrooms. This situation can pave the way for adopting the differentiated instruction approach. Since teachers are the ones managing the process of differentiated instruction, they hold a significant place as stakeholders. Therefore, this case study aims to investigate the ways the instruction is differentiated in English lessons in a private middle school in Ankara and how the teachers pe...
Citation Formats
E. Göçmen and H. C. Bozşahin, “Türkçe’deki dilbilgisel yapıların bilgisayısal dilbilim modellerinin tasarımı,” 1995. Accessed: 00, 2020. [Online]. Available: https://app.trdizin.gov.tr/publication/project/detail/TmpNNE9BPT0.