Kosova’da Murad Hüdavendigâr Türbesi Ve Ek Yapıları

Download

285-311.pdf

Date

2012-12-1

Author

Şenyurt, Oya

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

188
views

168
downloads

Hudavendigar Gazi", "Gazi Hunkar" adlariyla da anilan I. Murad, Orhan Bey'in Nilufer Hatun'dan olan ogludur. Sirp despotu Lazar, Bosna Krali Tvrtko, Hirvat ve Arnavut prensleri 1388'de ittifak olusturarak baslattiklari Hiristiyan harekati sonucunda, I. Murad'in saltanatinin ve yasaminin butun Osmanli sultanlarindan farkli ve trajik bir bicimde sona ermesine neden olmustur. 1389 yilinda Osmanli tarihinin ilk buyuk meydan savasinin yasandigi Kosova (Karatavuk) sahrasinda sultanin -buyuk olasilikla- savas bitmeden suikaste ugramasi ile yasami sona ermistir (Sakaoglu, 2011, 48-50). Gazaname'ye gore I. Murad, birkac hasekisiyle gelip cesetler arasinda dolasirken, kendisini cesetler arasina saklamis bulunan Milos Kobilovic tarafindan hancerle yaralandi ve az sonra oldu. Ic organlari cikarildiktan sonra sehit dustugu yerde gomuldu; daha sonra, tahta cikan oglu Yildirim Beyazid'in idam ettirdigi kardesi Yakub Bey'in naasiyla Bursa'ya goturulup, Cekirge'deki turbesine defnedildi. Yaralandigi ve oldugu yere Hudavendigar Meshedi denilen bir turbe yapildi (Inalcik, 2010, 104-5). "Kuffarla" savasirken gaza meydaninda sehit olmasi, Turkler arasinda ve Islam dunyasinda Murad Hudavendigar'a kutsallik duzeyinde saygi beslenmesinin gerekcesi olurken, Kosova'da oldugu yere daha sonra yapilan Meshed-i Hudavendigar ile Bursa'daki turbesi de birer ziyaretgah olmustur (Sakaoglu, 2011, 48-50). Bu makalede, Osmanogullari'ndan benzeri bir yazgiyi yasayan baska bir sultanin olmadigi ifade edilen I. Murad'in, Kosova'daki meshedine dair bazi tespitler degerlendirilecektir. Belgelerde, turbe ile birlikte anilmaktan vazgecilmeyen ve turbe kadar onem verilen, ek yapilardan sikca sozedilmektedir. Dolayisiyla, gunumuze kadar pek fazla degisiklik yapilmadan kalan turbenin ek yapilari uzerinde daha fazla yogunlasarak, bilinmeyen mimarileri ve konumlari hakkinda fikir sahibi olmaya calisilacaktir. Kosova'daki turbe ve ekyapilarina dair insaat isleri icin cesitli tarihlere ait yazilmis bazi kararlarin ve emirlerin bulundugu evraklar derlenerek, yapilan tadilatlarin detaylari ve orgutlenmesine dair bilgilerin derli toplu bir bicimde sunulmasi hedeflenmektedir. Tamirlerin sadece bir kronolojik siralama olmasinin disinda, yazismalarin detaylari da arastirmacilarla paylasilacaktir. Simdiye kadar yayimlanan yazili kaynaklarda yapinin yapildigi doneme ait arsivlenmis projelerine rastlanmamakla birlikte, Osmanli'nin gec donemlerindeki onarimlar nedeniyle hazirlanmis projelerin yayimlanmadigi da saptanmaktadir. Yapilan cizimlerin yakin doneme ait roloveler oldugu gorulmektedir. Bu amacla, I. Murad'in Kosova'da bulunan meshedi ve ek yapilarina ait arsivde bulunan proje ve fotograflar uzerine yeni tespitlerin bugun var olmayan ek yapilarina ve konumlarina dair bilinmeyenleri ortaya cikarmasinda katki saglayacagi umulmaktadir.

Subject Keywords

Architecture, Murat Hüdavendigâr Türbesi ve ek yapıları, Erken dönem Osmanlı Türbeleri, Kosova

URI

http://jfa.arch.metu.edu.tr/archive/0258-5316/2012/cilt29/sayi_2/285-311.pdf
https://hdl.handle.net/11511/50837

Journal

ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi

DOI

https://doi.org/10.4305/metu.jfa.2012.2.13

Collections

Department of Architecture, Article

Suggestions

OpenMETU
Core

Bursa da Sultan II Murad Vakfı nın Mali Tarihi 1608 1641 Orbay, Kayhan (2011-01-01) The waqf of Sultan Murad II was one of the largest waqfs in Bursa. It derived the major part of its huge income from rural revenue sources. This study looks at the financial situation of the waqf in the first half of the 17th century. During this time span, the waqf suffered some income loss due to the Celali movements and the harvest failures. However, the most significant factor which was burdening the financial situation of the waqf was the growth in employment and consequent rise in salary payments and ...
Structural Assessment and Strengthening of Atatürk’s Mausoleum, Anıtkabir Toker, Saadet; Kocatürk, Tuba; Ünay, Ali İhsan (Middle East Technical University, Faculty of Architecture, 2010) Anıtkabir is the mausoleum of Mustafa Kemal Atatürk, the commander of Turkish War of Independence and the founder of Republic of Turkey. Rather than a work of architecture, Anıtkabir has been a symbol and a focal center of Atatürk’s principles, republican revolutions and modern Turkey. The making of Anıtkabir marks also an important milestone in the architectural history of Republic of Turkey. It is a simple, elegant and aesthetic example of a counter-concept developed against foreign architectural trends i...
Remembering and forgetting in the funerary architecture of Mustafa Kemal Atatürk: the construction and maintenance of national memory Wilson, Christopher Samuel; Sargın, Güven Arif; Department of Architecture (2007) This dissertation traces the concept of national memory through the five architectural spaces that have housed the dead body of Mustafa Kemal Atatürk: the bedroom in Dolmabahçe Palace, Istanbul, where he died on 10 November 1938; the catafalque in the Grand Ceremonial Hall of Dolmabahçe Palace used between 16-19 November 1938; the official funeral stage in Ankara designed by Bruno Taut and used between 20-21 November 1938; the temporary tomb in The Ethnographic Museum, Ankara; and Atatürk’s mausoleum, Anıtk...
Ankara “Yeni Şehir”in Kuruluşu: “Erken Cumhuriyet Konutu”nu Anlamak Cengizkan, Ali (ODTÜ Mimarlık Fakültesi, 2022-6) Bir Şehir Kurmak: Ankara 1923-1933 sergi ve kitap çalışması, erken Cumhuriyet mimarlığı üzerine, özellikle de Ankara ve dönemin mimarisi konusunda çok farklı yönlerden açılımlar getirdi. Dönemin yeni Ankara’sı olan Yeni Şehir’in fotoğraflarla temellendirilerek modellenmesi, bu sırada 1300’e yakın çok özgün sayıda fotoğraf, hava fotoğrafı ve sınırlı da olsa döneme ilişkin mimari proje çizimlerinden yararlanılması, özelde Ankara’daki 350 yapılık Yeni Şehir bölgesine, genelde bütün Türkiye’de söz konusu 1923-1...
Batılılaşma Döneminde Osmanlı Sağlık Kuruluşları Yavuz, Yıldırım (Middle East Technical University, Faculty of Architecture, 1988) Üçüncü Selim'in 1789'da tahta geçmesiyle başlayan Batılılaşma dönemine kadar Osmanlı sağlık kuruluşları hem tıp uygulamaları, hem sağlık koşulları, hem de hastane yapılan açısından ortaçağda geçerli olan ilkel görünümlerini korumuşlardır. Kendinden önceki Selçuklu tıp uygulamalarına dayanan Osmanlı sağlık kuruluşları, biçimsel olarak da Selçuklu sağlık yapılarını yinelemişler, bu nedenle, Osmanlı hastaneleri, medrese planlarını anımsatan, bir orta avlu çevresine dizili odalardan oluşmuş geleneksel formların...

Citation Formats

O. Şenyurt, “Kosova’da Murad Hüdavendigâr Türbesi Ve Ek Yapıları,” ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi, vol. 29, no. 2, pp. 285–311, 2012, Accessed: 00, 2020. [Online]. Available: http://jfa.arch.metu.edu.tr/archive/0258-5316/2012/cilt29/sayi_2/285-311.pdf.