Date

2011-12-31

Author

Bölükbaşı, Ufuk

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

88
views

0
downloads

Cite This

Dünyada ve ülkemizde her yıl ortaya çıkan yüksek miktarlarda tarımsal atığın katma değer içeren ve fosil kaynaklardan üretilen ürünlere alternatif teşkil eden çeşitli ürünlere dönüştürülmesi süreci, özellikle son 20 yılda gerçekleştirilen bilimsel araştırmaların başlıca konularından birisidir. Bu ilginin oluşmasının arkasındaki temel neden, dünyada başta yakıt olmak üzere pek çok hayati öneme sahip ürünün hammaddesini teşkil eden petrol ve benzeri fosil kaynakların zamanla tükenmesi, bu kaynakların dışa bağımlılık yaratması ve fiyatlarının gösterdiği dalgalanmadır. Tarımsal atıkların hali hazırda ortaya çıkan, yenilenebilir, temini kolay ve son derece ucuz kaynaklar olması, bu atıkların petrol temelli ürünlere alternatif ürünlerin üretildiği endüstriyel süreçlerde hammadde olarak kullanılması düşüncesini sağlam bir zemine oturtmaktadır. İyonik sıvılarla gerçekleştirilen ön işlemler çoğunlukla 100C ve üzeri sıcaklıklarda karbonhidratların iyonik sıvı içerisinde çözünmesi ile gerçekleştirilmektedir. Ön işlem sonrasında iyonik sıvı içerisinde çözünmüş halde bulunan polimerlerin su ile çöktürülerek elde edilmesi amaçlanmaktadır. Lignoselülozik yapıda bulunan üç farklı biyopolimerden hemiselüloz, sıcaklık etkisiyle en kolay bozunan yapıyı oluşturmaktadır. Ayrıca hemiselüloz serbest halde bulunması durumunda suda çözünen bir polimerdir ve ön işlem sırasında polimerizasyon seviyesinin düşmesi hemiselülozun sudaki çözünürlüğünü arttırmaktadır. Bu nedenlerden ötürü hemiselülozun ön işlem sonrasında su ile çöktürülmesinin mümkün olmadığı ön görülmektedir ve bu durum hemiselülozun ön işlem sonrasında elde edilmesini güçleştirmektedir. Bu nedenle proje kapsamında elde edilmesi planlanan ikinci ürün olarak lignin ya da lignin açısından zengin yapıların elde edilmesi planlanmıştır. Buna uygun olarak proje kapsamında kullanılacak tarımsal atıkların lignin yönünden zengin atıklar olması kararlaştırılmıştır. Bu nedenle önerilen proje kapsamında pamuk sapı ve yer fıstığı kabuğu gibi lignin açısından zengin iki farklı lignoselülozik tarımsal atığın kullanılması planlanmıştır. Bu iki tarımsal atığın ülkemizde yüksek miktarlarda ortaya çıkması ve bu iki tarımsal atıktan her hangi biriyle literatürde iyonik sıvıların kullanımı vasıtasıyla yapılmış her hangi bir çalışma bulunmaması, proje kapsamında kullanılacak lignoselülozik tarımsal atıklar olarak pamuk sapı ve yer fıstığı kabuğu olarak seçilmesinin diğer nedenleridir. Önerilen proje kapsamında iyonik sıvı vasıtasıyla gerçekleştirilecek ön işlem parametrelerinin pamuk sapı ve yer fıstığından şeker ve lignin açısından zengin yapıların elde edilmesi süreci üzerindeki etkisi ve geri kazanılmış iyonik sıvıların aynı süreç üzerindeki etkisinin incelenmesi amaçlanmaktadır.

URI

https://hdl.handle.net/11511/59121

Collections

Department of Chemical Engineering, Project and Design