Date

2013-12-31

Author

Topkaya, Yavuz Ali

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

178
views

0
downloads

Cite This

Türkiye’de mevcut nikel cevherleri laterit denilen oksitli türde nikel cevherleridir. Gördes ve Çaldağ bölgesi nikel cevherlerinden nikel eldesine yönelik çeşitli çalışmalar yapılmaktadır. Cevherin karakteristiğine ve proses ekonomisine bağlı olarak hidrometalurjik veya pirometalurjik yöntemler uygulanabilmektedir. Sivrihisar bölgesi cevherlerinden pirometalurjik metotla ferronikel eldesine yönelik çeşitli çalışmalar yapılmakta ve adı geçen bölgede bir ferronikel tesisinin kurulması planlanmaktadır. Konvansiyonel yöntemlerle ferronikel eldesinin düşünüldüğü bu tesiste prosesin doğası gereği kalsinasyon, önindirgeme, ergitme & rafinasyon aşamaları gerçekleştirilecektir. Ferronikel ergitme aşaması elektrik ark ocaklarında gerçekleştirilmektedir. Ergitme sonucunda metal ve curuf fazları elde edilmekte, metalin içerisindeki çeşitli safsızlıkların eliminasyonu ise bir sonraki aşama olan rafinasyonda sağlanmaktadır. Rafinasyon işlemi genel olarak OBM türü konvertörlerde ya da pota ocaklarında yapılmaktadır. Ferronikel ergitme işleminde, cevherlerin yapısı ve kullanılan katkılar sebebiyle yüksek hacimde curuf elde edilmektedir. Kıymetli element olan nikelin bu curufa kaybedilmemesi proses verimi açısından oldukça önemlidir. Curufa nikel kayıpları, nikel oksit olarak curufta yer alan nikel ile curuf içinde askıda kalan ve nikel içeren ferronikel metal damlacıklarının toplamı olarak ifade edilebilir. Curuf kimyası, metal-curuf reaksiyonları ve curuf akışkanlığı gibi çeşitli faktörlere bağlı olarak curuftaki nikel kayıpları artıp azalabilir. Bor bileşiklerinin (kolemanit gibi) kullanılabileceği en önemli sektörlerin başında demir-çelik sektörü gelmektedir. Kolemanitin çelik üretim aşamasında curuf akışkanlığını artırıcı özelliği bu alanda -çeşitli proseslerde ve çeşitli koşulların sağlanması şartıyla- kullanımını mümkün kılmaktadır. Benzer şekilde, söz konusu bileşiklerin ferronikel üretiminde kullanımının da ciddi bir alternatif olabileceği düşünülmektedir. Ferronikel ergitme yönteminde demir-çelik üretimindekilere kıyasla curuf hacmi oldukça fazladır. Curuf hacmi fazlalaştıkça curuf içerisinde askıda kalabilecek metal/alaşım parçacıklarının artma olasılığı da yüksektir. Curuf akışkanlığının artırılması suretiyle metal-curuf ayrışması daha efektif şekilde gerçekleşebileceğinden, curuf içerisinde kalan kıymetli metal/alaşım tanecikleri de azalabilecektir. Bu sayede nikel kayıplarının azaltılabileceği düşünülmektedir. Gerçekleştirilecek laboratuvar çaplı deneylerden elde edilecek sonuçlara göre adı geçen bileşiklerin ferronikel üretiminde kullanılabilirliği değerlendirilecektir.

Subject Keywords

Teknolojik Bilimler (Mühendislikler)

URI

https://hdl.handle.net/11511/59239

Collections

Department of Metallurgical and Materials Engineering, Project and Design