Ailelerin Okul Öncesi Fen Eğitimi İçeriğine İlişkin Görüşleri

2016-06-03
Dilek, Hasan
Olgan, Refika
Ulusal ve uluslararası alan yazını okul öncesi dönemde fen eğitiminin önemini ortaya koymaktadır. Okul öncesi dönemde fen eğitiminin amacı küçük çocukların çevrelerindeki olayları anlamalarına yardımcı olmanın yanı sıra onların bilimsel süreç becerilerinin edinimini desteklemektir. Aynı zamanda fen eğitimi çocukların gelecekte fen’e karşı olumlu tutum gelişmelerine ve ileriki sınıflarda öğrenecekleri konu ve kavramlara temel oluşturur. Çocukların gelişim düzeyine uygun sunulan fen etkinliklerinde farklı fen içeriklerine yer verilmelidir. Bu süreçte okul öncesi öğretmenlerinin sınıf içi ve sınıf dışı fen uygulamaları, fen eğitiminin içeriği ve fen etkinliğine ayrılan süreleri belirlemeye yönelik farklı araştırmalar bulunmaktadır (Early et al., 2010; Maier, Greenfield, & Bulotsky-Shearer, 2013; Nayfeld, Brenneman, & Gelman, 2011; Olgan, 2014; Saçkes, 2014). Bu çalışmaların bazılarında Türkiye’de ve yurt dışında okul öncesi öğretmenlerine fen eğitiminin içeriği ile ilgili sorular yöneltilmiş ve okul öncesi eğitimde fen eğitiminin içeriğinin belirli konularla sınırlı kaldığı ve bazı konulara ise hiç değinilmediği tespit edilmiştir. Ayrıca, araştırmaya katılan öğretmenler küçük çocukların bazı fen konularını anlayamayacaklarını düşündüklerini ve bu nedenle ileriki sınıflarda öğretilmesi gerektiğini belirtmişlerdir. Çocukların eğitiminde okul öncesi kurumlarının önemi yadsınamaz ancak unutulmamalıdır ki küçük çocukların farklı alanlardaki eğitimi öncelikle aile ortamında başlamaktadır. Bu nedenledir ki ailelerin fen eğitimi tercihlerinin belirlenmesi ve gerekli görüldüğü durumlarda fen eğitimi etkinliklerinin çeşitlendirilmesinin önemi ile ilgili seminerler düzenlenmesi çocukların hem okul hem de ev ortamında öğrenmelerinin desteklenmesi anlamında önem taşır. Bu tür uygulamalar ayrıca çocukların fen başarılarının desteklenmesi anlamında da önemlidir. Perera’ya (2014) göre ailelerin fen eğitimine karşı olan olumlu yaklaşımları çocuklarının fen başarısı üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi bulunmaktadır. Ayrıca çalışmada ailelere fen eğitiminin önemi ve uygulama stratejileri ile ilgili eğitimler sunulmasının ailelerin fen eğitiminde daha etkin rol almalarına yardımcı olacağı belirtilmektedir. Böylece, okul personeli ve ailelerin el birliği ile çocukların eğitimine destek olmaları sağlanabilir. Ancak, okul öncesi eğitimin başarısında ortak paydaya sahip olan ve en az öğretmenler kadar etkin role sahip ailelerin fen eğitimi ile ilgili görüşlerini inceleyen araştırmalar sayısal olarak azdır. Özellikle Türkiye’deki ailelerin okul öncesi dönem fen eğitiminin içeriği ile ilgili tercihleri ve bu tercihlerindeki gerekçeleri hakkında yapılmış herhangi bir çalışmaya rastlanmamaktadır. Bu bilgiler doğrultusunda mevcut çalışma ailelerin okul öncesi dönemde fen eğitiminin içerik tercihlerini belirlemeyi ve ayrıca bu tercihlerinin sebeplerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu çalışma nitel ve nicel verilerin yer aldığı karma bir çalışma olup Kırşehir İl’inde ikamet eden ve 36-72 ay aralığında ve okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden çocuğu olan 817 aileyi kapsamaktadır. Katılımcıların 597’si çocuğun annesi ve 220’si ise babasıdır. Ayrıca, katılımcıların 394’ü kız ve 423’ü de erkek çocuğa sahiptir. Araştırmada Araştırmacılar öncelikle okul yönetimleri ile iletişime geçmiş destekleri istenmiştir. Daha sonra sınıf öğretmenleri aracılığıyla ailelere ulaşılmış ve çalışmaya katılmaları istenmiştir. Çalışmaya katılan ailelere çalışmanın gönüllülük esasına dayandığı ve katılımcıların kimliklerinin gizli tutulacağı konularında bilgi verilmiş ve çalışmanın amacı açıklanmıştır. Çalışmada katılımcıların okul öncesi fen eğitimi içerikleri ile ilgili görüşlerinin belirlemek amacıyla araştırmacılar tarafından hazırlanan “Fen Eğitimi Konu Tercih Formu (Aile)” kullanılmıştır. Veri toplama formunun anlaşılırlığını belirlemek için ön uygulaması 30 aile ile yapılmış ve elde dilen geri bildirimler ışığında düzenlenerek ana çalışmada kullanılmak üzere son hali verilmiştir. Formun ilk bölümünde katılımcıların demografik bilgilerinin edinilmesini amaçlayan sorular yer almaktadır. İkinci bölümünde ise okul öncesi fen eğitiminin olası içerikleri sıralanarak (Örn: hava ve hava olayları, canlılar ve çevre, vb.) katılımcılardan belirtilen içerikleri kendilerine göre öncelik sıralamaları yapmaları istenmiştir. Ayrıca, sıralamada ilk üç sırayı verdikleri konuları neden öncelik verdiklerinin açıklamaları istenmiştir. Benzer şekilde ayrıca son üç sıraya yerleştirdikleri içerikleri neden son sıralarda yer verdiklerini açıklamaları istenmiştir. Elde edilen veriler betimleyici analiz yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Ayrıca, içerik analizi yapılarak ilk ve son üç sırada yer verilen içeriklerin sebepleri belirlenecektir. Araştırma bulgularına göre katılımcıların % 32.4’si fen bilgisi konuları ile ilgili iyi ve üzeri bilgiye sahip olduklarını, % 61.6’sı orta düzeyde ve % 6’sı da hiç bilgileri olamadığını belirtmiştir. Ayrıca, okul öncesi dönemde fen eğitiminin gerekliliği konusunda katılımcıların %5.5’i gerekli olmadığı, % 10.7’si kararsız ve % 83.8’i de gerekli olduğunu belirtmiştir. Yapılan analiz sonuçlarına göre, aileler tarafından “organizma ve özellikleri” içeriğinin 1.sırada yüksek oranda tercih edildiği %34.1, “canlılarda yaşam döngüsü” içeriğinin 2.sırada yüksek oranda tercih edildiği (%20.7) ve “hava ve hava olaylarının” 3.sırada yüksek oranda tercih edildiği görülmüştür. Son üç sırada yer verilen içeriklere ilişkin sonuçlar incelendiğinde; “dünya (materyalleri)” içeriğine 7.sırada (%20.3), “enerji” içeriğine 8.sırada (%18) ve “madde ve objelerin özellikleri” içeriğine 9.sırada (%27.3) yer verildiği görülmüştür. Katılımcıların bu sıralamalara ilişkin gerekçeleri nitel analizler tamamlanarak sunulacaktır.
3rd International Eurasian Educational Research Congress, (31 Mayıs - 03 Haziran 2016)

Suggestions

Okul Öncesi Öğretmenlerinin Matematik Eğitimine İlişkin Görüşleri: Matematik Öğretimi, Cinsiyet Farklılıkları, Öğretmenin Rolü
Erden, Feyza; Tonga, Funda Eda (2020-12-01)
Bu çalışmanın amacı, okul öncesi öğretmenlerinin erken çocukluk dönemi matematik eğitimine ilişkin görüşlerini matematik öğretimi, cinsiyet farklılıkları ve öğretmenin rolü kapsamında incelemektir. Olgu bilim desenine sahip bu nitel çalışmada, 16 okul öncesi öğretmeniyle, erken çocukluk döneminde matematik öğretimi, öğretmenlerin sınıflarında gözlemledikleri matematik performansındaki cinsiyet farklılıkları ve matematik eğitiminde öğretmenin rolüne ilişkin görüşleri hakkında görüşülmüştür. Araştırmacılar ta...
Social problem solving skills of children: a phenomenological study of preschool teachers’ views and practices
Şakar, Gizem Nur; Erden, Feyza; Department of Early Childhood Education (2022-9)
The purpose of this study was to investigate the views and practices of preschool teachers regarding children's social problem-solving skills. The participants were 15 preschool teachers working in public and private early childhood education institutions in Trabzon. The study was conducted as a phenomenological study within the scope of qualitative research method and data were collected through semi-structured interviews and classroom observations. The findings of this study revealed that teachers find th...
Erken Çocukluk Döneminde Aktif Öğrenme Ortamlarının Yaratılması
Sevimli Çelik, Serap; Demircan, Hasibe Özlen(2018-12-31)
Bilgisayar, video oyunları, televizyon, apartman hayatı ve okula servis ile ulaşım sonucunda aktif olmayan bir yaşam biçimi sürdüren günümüz çocukları için okul öncesi eğitim kurumları günlük hareketi desteklemede önemli bir role sahiptir. Okul ortamında fiziksel gelişimi desteklenen çocukların ileriki yaşamlarında fiziksel olarak daha aktif ve sağlıklı bir yaşam sürdürdükleri ve spora katılımlarının hareketsiz bir yaşam sürdüren çocuklara oranla daha yüksek olduğu vurgulanmaktadır (Gallahue & Ozmun, 2006)....
Aile i̇lişkileri, ebeveynin çocuk yetiştirme tutumu ve kendilik deǧerinin gençler tarafindan belirtilen davraniş problemleri i̇le olan i̇lişkisi
Saydam, Reyhan Bahçivan; Gençöz, Tülin (2005-12-01)
Bu çal›flma, aile iliflkileri, ebeveynin çocuk yetifltirme tutumu ve gencin kendilik de¤erinin, gençlerde görülen davran›fl problemleriyle olan iliflkisini incelemeyi amaçlamaktad›r. Araflt›rmaya yafllar› 14 ile 17 aras›nda de¤iflen ve Milli E¤itim Bakanl›¤›na ba¤l› bir Anadolu Lisesi’nde okuyan 153 ö¤renci kat›lm›flt›r. "Mc Master Aile De¤erlendirme Ölçe¤i (ADÖ)", "Aile Hayat› ve Çocuk Yetifltirme Tutumu Ölçe¤i (PARI)", "Rosenberg Kendilik De¤erlendirme Ölçe¤i", "11-18 Yafl grubu Gençler ‹çin Kendini De¤er...
Okul Öncesi Öğretmenlerinin Bilinçli Farkındalık ve Tükenmişlik Puanları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
Tonga, Funda Eda; Erden, Feyza (2021-10-01)
The purpose of this study is to examine the relationship among early childhood teachers' mindfulness and burnout scores. A total of 271 early childhood teachers working in public, early childhood institutions participated in this study, which used the correlational research model. The data of the study were gathered by “A Personal Information Form”, “Mindful Attention Awareness Scale (MAAS)”, and “Maslach Burnout InventoryEducator Form (MBI-EF)”. The data were analyzed through the SPSS program using a Pears...
Citation Formats
H. Dilek and R. Olgan, “Ailelerin Okul Öncesi Fen Eğitimi İçeriğine İlişkin Görüşleri,” presented at the 3rd International Eurasian Educational Research Congress, (31 Mayıs - 03 Haziran 2016), Muğla, Türkiye, 2016, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/72285.