Kardeşlerin Algıladığı Farklılaşan Ebeveyn Yaklaşımları Ölçeği’nin Geliştirilmesi

Date

2018-11-17

Author

Bayram Gülaçtı, Huri Gül
Kazak Berument, Sibel

Metadata

Show full item record

Item Usage Stats

305
views

0
downloads

Farklılaşan ebeveynlik yaklaşımları ebeveynlerin çocuklarından birini kayırması veya çocuklarına farklı davranması olarak tanımlanmaktadır. Bu farklı yaklaşım, hem çocuklarda ve ergenlerde olumsuz gelişimsel sonuçlarla ilişkilendirilmekte hem de kardeş ilişkilerinin kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Amaç: Bu bağlamda, bu çalışma ile kardeşler tarafından algılanan ve ebeveynlerin çocuklarına farklı tarzlarda yaklaşımını içeren güvenilir ve geçerli bir ölçüm aracı oluşturmak amaçlanmıştır. Yöntem: Mevcut çalışma birkaç aşamadan oluşmaktadır. Anket formu oluşturulmadan önce farklılaşan ebeveyn yaklaşımlarıyla ilgili araştırmalar, hâlihazırda kullanılan ölçekler gözden geçirilmiştir ve olası ebeveyn yaklaşımlarını ortaya çıkarmak amacıyla kardeşi/abisi/ablası olan ergenlik dönemindeki 7 katılımcıyla yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Hem görüşmelerden elde edilen verilerle hem de ilgili literatür incelenerek çeşitli boyutları içeren 68 maddelik bir havuz oluşturulmuştur. Daha sonra oluşturulan maddelerin yüzeysel geçerliğini değerlendirmek amacıyla odak grup çalışması yapılmıştır. Sonraki aşamada; mevcut ölçekte maddeler anne ve baba yaklaşımları olarak iki ayrı formatta düzenlenmiş ve ölçekle birlikte güvenirlik için kullanılması planlanan Farklı Deneyimlere Dayanan Kardeş Envanteri (FDDKE) kardeşi ve kendisi ortaokula veya liseye giden 321 ergen bireye uygulanmıştır. Anne ve baba yaklaşımları için ayrı açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri yapılmış, uygun maddeler seçilmiş ve ölçek “Kardeşlerin Algıladığı Farklılaşan Ebeveyn Yaklaşımları Ölçeği” olarak isimlendirilmiştir. Bulgular: Anne ve baba yaklaşımlarının faktör yapısı farklılaşma gösterse de; ölçeğin hem anne hem baba versiyonlarının iki ana boyuttan (olumsuz yaklaşım ve olumlu yaklaşım) ve yedi alt boyuttan oluştuğu görülmüştür. Ölçeğin anne-baba versiyonları için ana boyutlara ait güvenirlik katsayılarının .83 ile .87 arasında değiştiği bulunmuştur. Doğrulayıcı faktör analizlerinde, uyum indeksleri hem anne hem baba modellerinin kabul edilebilir olduğunu göstermektedir. Ölçeğin FDDKE ile korelasyonuna dair sonuçların anlamlı ve ortalama değerlerde olduğu bulunmuştur. Tartışma: Analizler sonucunda, ölçeğin güvenilir ve geçerli bir ölçek olduğuna dair bulgular elde edilmiştir. Ölçeğin Türk kültürü için ebeveynlerin farklılaşan yaklaşımlarını çeşitli boyutlarıyla ölçen bir ölçüm aracı olduğu söylenebilir.

URI

https://hdl.handle.net/11511/72466
https://www.psikolog.org.tr/tr/files/folder//20-ulusal-psikoloji-kongresi-bildiri-ozetleri-x781.pdf

Conference Name

20. Ulusal Psikoloji Kongresi, (15 - 17 Kasım 2018)

Collections

Department of Psychology, Conference / Seminar

Suggestions

OpenMETU
Core

Parenting practices and prosocial behaviors of children and adolescents: the moderating role of temperament Kıyak, Beril; Kazak Berument, Sibel; Department of Psychology (2020-10-15) The current study aimed to investigate age differences in prosocial behaviors of Turkish children and adolescents, and to investigate the relationships between parenting practices (parental warmth, inductive reasoning, and psychological control) and prosocial behaviors. In addition, moderating roles of temperamental characteristics (negative affect and sensory processing sensitivity) in these relationships were investigated separately. This study was conducted as part of a nation-wide project funded b...
Nesne İlişkileri Kuramı Çerçevesinden Borderline (Sınır) Kişilik Örgütlenmesine Bakış: Vaka Örneği ile Psikoterapi Sürecinin Yorumlanması Gündoğan, Hande (Orta Doğu Teknik Üniversitesi (Ankara, Turkey), 2016-6-1) Borderline (sınır) kişilik örgütlenmesi, kimlik dağılması (tutarsız ve çelişkili benlik ve öteki algısı), ilkel savunmaların kullanılması (çoğunlukla bölme [splitting] ve yansıtmalı özdeşim [projective identification]) ve gerçeği değerlendirme yetisinde e ksiklikler ile karakterize olan güçsüz benliğin yer aldığı kişilik örgütlenmesi olarak tanımlanmaktadır. 32 yaşında bekar ve çalışan bir kadın olan Beril M.’nin başvuru nedenleri ve terapi sürecinde gündem olan şikayetleri dayanak alınarak tanımlama do...
Ebeveyn kaybı ve kardeş doğumunun kendilik psikolojisi üzerine etkisi Yurduşen, Sema (Orta Doğu Teknik Üniversitesi (Ankara, Turkey), 2015-6-1) Bu çalışmada psikojenik madde kullanımı ve öfke problemleri olarak yaşanan zorlukların kişinin kendilik psikolojisi açısından ele alınması amaçlanmıştır. Çalışma Kohut’un kendilik-psikolojisi kuramı ve Mitchell’in kardeşlerin self üzerindeki rolü üzerine düşünceleri temelinde bir vaka üzerinden ele alınmıştır. Ayrıca böyle bir vaka ile karşılaşıldığında Kohut’un aktarım kuramı çerçevesinde terapistin rolünün ne olması gerektiği üzerinde durulmuştur.
Algılanan Ebeveynlik Biçimlerinin Kişiler Arası Döngüsel Model Üzerinde Temsili Akyunus, Miray; Akbay, Sergen (ODTÜ- AYNA Klinik Psikoloji Destek Ünitesi, 2022-2) Şema Terapi Kuramına göre farklı ebeveynlik biçimleri, çocukluk çağında karşılanmayan veya fazlasıyla karşılanan temel psikolojik ihtiyaçlar aracığıyla erken dönem uyumsuz şemaların gelişiminde önemli bir rol oynamaktadır. Bu şemaların da farklı psikolopatolojilerin gelişiminde ve kişiler arası işlevselliğin bozulmasında etkili olduğu öne sürülmektedir. Bu çalışmada, algılanan farklı ebeveynlik biçimlerinin özgül kişiler arası problem türleri ile ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya, yaşları 1...
Attention mechanisms for semantic few-shot learning Baran, Orhun Buğra; Cinbiş, Ramazan Gökberk; İkizler-Cinbiş, Nazlı; Department of Computer Engineering (2021-9-1) One of the fundamental difficulties in contemporary supervised learning approaches is the dependency on labelled examples. Most state-of-the-art deep architectures, in particular, tend to perform poorly in the absence of large-scale annotated training sets. In many practical problems, however, it is not feasible to construct sufficiently large training sets, especially in problems involving sensitive information or consisting of a large set of fine-grained classes. One of the main topics in machine learning...

Citation Formats

H. G. Bayram Gülaçtı and S. Kazak Berument, “Kardeşlerin Algıladığı Farklılaşan Ebeveyn Yaklaşımları Ölçeği’nin Geliştirilmesi,” presented at the 20. Ulusal Psikoloji Kongresi, (15 - 17 Kasım 2018), Ankara, Türkiye, 2018, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/72466.