Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ve Türkiye’de Ekonomi Yönetiminin Dönüşümü: Neoliberalizmin Sonu mu?

2019-02-01
Son yıllarda, Türkiye’de devletin ve ekonomi yönetiminin 1980’lerde başlayan neoliberal dönüşümünde keskin değişikliklerin hayata geçirildiği yeni bir süreçten geçiyoruz. Bu açıdan en sert virajın 9 Temmuz 2018’de Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne (CHS) geçişle alındığını söylemek abartılı olmayacaktır. Zira, 10 Temmuz’dan bu yana çıkartılan bir dizi yeni düzenlemeyle ayırt edici özellikleri merkezileşme, kişiselleşme, siyasileşme, keyfileşme ve denetimsizlik olan yeni bir ekonomi yönetiminin büyük ölçüde el yordamıyla kurulduğuna tanık oluyoruz. 1990’larda devletlerin neoliberal dönüşümünde küresel ölçekte öne çıkan mottoların yerelleşme, ademi merkezileşme, kurumsallaşma, merkez bankalarının bağımsızlığı, ekonomi yönetimlerinin siyaset dışılaştırılması, hukukun üstünlüğü ve demokratik denetim olduğu düşünülürse, giderek belirginleşen bu yeni patikanın neoliberalizmle çatıştığı ve Türkiye’ye özgü olduğu yorumları yapılıyor. Bu makale bunun tersini ileri sürecek ve içinden geçmekte olduğumuz siyasi ve kurumsal dönüşümün, bir sermaye projesi olan neoliberalizmin emeğin sermaye karşısındaki siyasi gücünü kırmakta gösterdiği dünya-tarihsel başarının Türkiye’deki özgül sonucu olduğunu vurgulayacaktır.

Suggestions

Türkiye'deki Eğitim Politikalarını Anlamlandırmak: Son Değişiklikler Neyi Değiştiriyor?Kim Ne Söylüyor?
Alpan, Başak Zeynep(2015-12-31)
Bu proje, Türkiye’de yakın zamanda ilköğretim alanında yapılan hukuki değişikliklerin eğitimde ve toplumda yarattığı etkileri değerlendirmeyi hedefliyor. 1980’lerin sonlarından başlayarak küreselleşme kavramı, Türkiye’nin de içinde bulunduğu birçok coğrafyada eğitim politikalarını etkiledi. Küreselleşme sürecinin hızlı yayılması ve neo-liberal dönüşüm, okul finansmanı, eğitim sektöründe çalışanların hakları, müfredat geliştirilmesi, özelleştirme ve okul ve çevre ilişkileri gibi birçok alanda kökten değişimi...
Türkiye’de yenilikçiliğe ‘bütüncül ekonomik’ yaklaşım: Ekonomi-politik ve kültürel değerler
Çakmakçı, Ufuk M. (Orta Doğu Teknik Üniversitesi (Ankara, Turkey), 2009)
Bu makalede, kapitalizmin en kritik ve zorlu süreçlerinden birisi olan yenilikçilik konusunda Türk girişimciliğinin sığlığı devlet, ekonomi ve toplumu kapsayan ‘bütüncül bir ekonomik’ bakış açısı ile irdelenmeye çalışılıyor. Bu noktada Türk devletinin kalkınmacı kapasitesinin sınırları çizilirken, Türk girişim geleneğinin de bütünlüğün gerektirdiği açılımların aksine sığ bir şekilde salt kendi çıkarlarına odaklandığı belirtiliyor. Tarihsel açıdan bakıldığında ne devlet düzenlemelerinin ne de kültürel d...
Türkiye’de doğrudan yatırımların belirleyicileri üzerine bir analiz: CCC-MGARCH Modeli ile tahmin
Bozkurt, Hilal (Orta Doğu Teknik Üniversitesi (Ankara, Turkey), 2009-6-1)
Doğrudan yabancı yatırımlar, 1970’li ve 1980’li yıllarda gelişmiş ekonomiler arasında şekillenirken, 1990’lı yıllardan itibaren gelişmekte olan ekonomilere yönelmeye başlamıştır. Gelişmekte olan bir ekonomi olarak Türkiye de artan bu yatırımlardan payını almıştır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye ekonomisinde doğrudan yabancı yatırımların belirleyicilerini, iten (push) ve çeken (pull) faktörler yaklaşımı ile incelemektir. Çalışma 1992.01-2008.03 dönemini kapsamaktadır. CCC-MGARCH modeli kullanılarak, sabit koşu...
Evolving Legal And Institutional Frameworks Of Neoliberal Urban Policies In Turkey
Kayasü, Serap; Yetişkul Şenbil, Emine (2014-01-01)
Bu çalışmada Türkiye’de neoliberal kentsel politikaların yasal ve kurumsal yapısının son otuz yılda geçirdiği değişimler incelenmektedir. İncelemede merkezi ve yerel yönetimler arasındaki yetki ve güç kaymalarına vurgu yapılarak, farklı toplumsal aktörlerin karar verme süreçlerine katılımına dikkat çekilmektedir. Türkiye’de farklı aşamalarla biçimlenen neoliberal kentsel politikalar, çekilme (roll-back) ve açılma (roll-out) aşamaları kapsamında tartışılmaktadır (Peck ve Tickell, 2002). Birinci aşama, 1980’l...
Designing the commons: an inquiry on case del quartiere in Turin, Italy
Köroğlu, Pelin; Kömez Dağlıoğlu, Esin; Department of Architecture (2021-2-15)
The debates on the commons, and the practice of commoning have emerged in the 1990s as a critical reaction towards the dominant property rights arrangements based on neoliberal, top-down policies. Commons refers to shared spaces, communal properties, or things that cannot be appropriated while spatially it addresses the threshold between the public and the private. From this perspective, the contemporary commoning practices such as solidarity initiatives around housing, social and alternative economy cooper...
Citation Formats
P. Bedirhanoğlu Toker, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ve Türkiye’de Ekonomi Yönetiminin Dönüşümü: Neoliberalizmin Sonu mu? . 2019, p. 232.