Öğretmen adaylarında kariyer arzusunu yordayıcı değişkenler olarak duygusal zeka, özgecilik ve demografik değişkenler  

2017-07-17
Seymenler, Seçil
Öztürk, Barışcan
Siyez, Diğdem Müge
Kariyer psikolojik danışmanlığı alanında son yıllarda öne çıkan kavramlardan birisi olan kariyer arzusu (career calling), kişisel olarak anlamlı olan ve diğerlerine yardım etme ile ilişkili bir kariyer hedefi olarak tanımlanmaktadır (Praskova, Creed ve Hood, 2015). Yardım meslekleri kategorisinde yer alan öğretmenlik mesleği de özünde adanmışlık ve altruizm gerektirmektedir. Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarında duygusal zekâ ve özgecilik ile cinsiyet ve bölüme isteyerek gelme değişkenlerinin kariyer arzusunu yordama gücünü incelemektedir. Araştırmanın örneklemini bir devlet üniversitesinde eğitim fakültesine devam eden 455 öğrenci (290 kadın, 165 erkek) oluşturmaktadır. Araştırmaya katılanların 17 – 29 yaş aralığında (= 20.78, SS = 1.85) olduğu görülmüştür. Katılımcıların %79,1’i (n = 352) devam ettikleri bölüme isteyerek geldiklerini belirtirken, %20,9’u (n = 93) ise devam ettikleri bölüme istemeden geldiklerini belirtmişlerdir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Kariyer Arzusu Ölçeği (Seymenler, Küçü ve Siyez, 2015), Duygusal Zekâ Özelliği Ölçeği (Deniz, Özer ve Işık, 2013), Özgecilik Ölçeği (Tekeş ve Hasta, 2015) ile kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Araştırmanın bağımlı değişkeni kariyer arzusu, bağımsız değişkenleri ise duygusal zekâ özelliği ölçeğinin alt boyutları (iyi oluş, öz kontrol, duygusallık, sosyallik ve toplam duygusal zekâ) ile özgecilik ölçeğinin alt boyutları (bağışçılık ve yardım etme), cinsiyet ve bölümü isteyerek tercih etme değişkenleridir. Araştırmanın amacı doğrultusunda aşamalı regresyon analizi yapılmıştır. Aşamalı regresyon analizi için gerekli varsayımlar (katılımcı sayısı, bağımlı ve bağımsız değişkenlere ilişkin uç değerler, çoklu bağıntı, tek değişkenli ve çok değişkenli normallik ve doğrusallık, eşvaryanslılık) incelenmiş ve uç değer olarak belirlenen 10 katılımcının verisi analizden çıkarılarak analizler yapılmıştır. Aşamalı regresyon analizinde bağımsız değişkenlerin hangi sıra ile analize alınacağına istatistiksel kriterlere göre karar verilmesi gerektiğinden dolayı kariyer arzusu ile bağımsız değişkenler arasındaki ilişki Pearson Korelasyon Analizi ile incelenmiştir. Yapılan analiz sonucunda kariyer arzusu ile iyi oluş alt ölçeği (r = .35, p <.001), bölüme isteyerek gelme (r = .31, p < .001), toplam duygusal zeka (r = .27, p < .001), bağışçılık alt ölçeği (r = .24, p < .001), cinsiyet (r = .24, p < .001), duygusallık alt ölçeği (r = .23, p < .001), yardım etme alt ölçeği (r = .21, p < .001), sosyallik alt ölçeği (r = .17, p < .001) ve özkontrol alt ölçeği (r = .14, p < .01), arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Bağımlı değişkenler korelasyon katsayıları dikkate alınarak regresyon analize alındığında beş değişik regresyon modeli elde edilmiştir. R2 değerleri incelendiğinde kariyer arzusunu en çok açıklayan değişkenin %12’lik varyans açıklama yüzdesi ile duygusal zekâ özelliğinin alt boyutlarından iyi oluş olduğu, bunu sırasıyla %6’lık varyans açıklama yüzdesi ile cinsiyet, %5’lik varyans açıklama yüzdesi ile bölüme isteyerek gelme, %2’lik varyans açıklama yüzdesi ile özgeciliğin alt boyutlarından bağışçılık ve %1’lik varyans açıklama yüzdesi ile duygusal zekâ özelliğinin alt boyutlarından duygusallık olduğu görülmektedir. Tüm değişkenlerin kariyer arzusunu yordama ortak varyansı açıklama yüzdesi %25’tir. Regresyon analizi sonucunda elde edilen sonucun ilgili evrene genellenebilmesi için çapraz geçerlik yönteminin kullanılarak modelin test edilmesi 225 önerilmektedir. Bu çalışmada da elde edilen modelin geçerliğini test etmede Stein eşitliği kullanılarak düzeltilmiş R2 değerleri incelenmiş ve Stein eşitliği sonucu elde edilen değerin (Düzeltilmiş R2 = .23) gözlenen R2 = .25 değerine oldukça yakın olduğu görülmektedir. Bu sonuç, modelin çapraz geçerliğin oldukça iyi olduğunu göstermektedir. Sonuç olarak bu araştırma, kariyer arzusunu yordamada duygusal zekâ, özgecilik, cinsiyet ve bölüme isteyerek gelmenin rolüne ilişkin alan yazına katkı sağlamakla birlikte bu konuda yapılacak daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
2. Avrasya Pozitif Psikoloji Kongresi, 12-14 Mayıs 2017

Suggestions

Öğretim Dili İngilizce Olan Programlara Kayıtlı Öğrencilerin Akademik Yazma Özyeterlikleri: Akademik Okuma, Akademik Sosyalleşme ve Alan İlgisi Üzerine Bir Modelleme Çalışması
Çapa Aydın, Yeşim(2018-12-31)
Bu çalışmada, Üniversite öğrencilerinin İngilizce akademik yazma özyeterlikleri, İngilizce okumaya yönelik ilgileri, İngilizce akademik okuma özyeterlikleri, akademik sosyalleşme ve seçtikleri bölümün alan ilgisi arasındaki ilişkinin yapısal eşitlik modeli ile test edilmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın örneklemini, Ankara ili sınırları içerisinde öğretim dili İngilizce olan İktisadi İdari Bilimler Fakültesine bağlı programlarda eğitimlerini sürdüren lisans öğrencileri oluşturacaktır.
Öğrencilerde kabul-red algısını yaratan öğretmen davranışları ve öğrencilerin psikolojik uyum ve öğrenme süreçleri üzerindeki etkileri
Yıldırım, Ali; Gülmez, Gülçin(2017-12-31)
Bu projeninamacı, öğrencilerde kabul-red algısını yaratan öğretmen davranışlarının belirlenmesini ve bu davranışların öğrencilerin psikolojik uyumları ve öğrenme süreçleri üzerindeki etkilerini ortaya çıkarmaktadır. Araştırma soruları: · • Öğrencilerde kabul algısını yaratan öğretmen davranışları nelerdir?• Öğrencilerde red algısını yaratan öğretmen davranışlarının nelerdir/• Öğrencilerde kabul-red algısı, psikolojik uyumlarını ne şekilde etkilemektedir?• Öğrencilerde kabul-red algısı, öğrenme süreçlerini n...
Öğretmenlerin Tasarım Tabanlı Düşünme Becerilerinin Geliştirilmesinde İnteraktif Videoların Kullanımı
Yıldırım, İbrahim Soner; Alkış, Yunus; Çelik, Berkan(2017-12-31)
Tasarım süreci "tasarım zorlukları" olarak adlandırılan problem senaryolarıyla öğretilir (Creating Engagement through Innovation, n.d.). Bu yolla, öğretmenlerin, videoyu izlerken, etkileşimde bulunmaları, katılmaları, yanıt vermeleri ve etkin şekilde katılmaları gerekir (Cherrett, Wills, Price, Maynard, and Dror, 2009). Medina insanlar pasif olarak sunulan öğretim materyallerine maruz kaldıklarında, yaklaşık 10 dakika sonra kişilerin dikkat sürelerinin azaldığını önermiştir. Ayrıca, Renkl ilgili anlamlı det...
Öğretmenlik Uygulaması Dersi: Öğretmen Adaylarının Algıları
Kondakçı, Esen; Çapa Aydın, Yeşim(2018-12-31)
Bu çalışmanın amacı öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması ile bütünleşmelerini, uygulama öğretmenleri ile ilişkileri ve uygulama okulunun uygulama sürecinde sağladığı desteği incelemektir. Ayrıca, öğretmen adaylarının özyeterlik algıları da araştırmaya öncül değişken olarak dahil edilecektir. Veriler, çalışma kapsamında geliştirilen anket ile öğretmen adaylarından toplanacak ve yol analizi ile analiz edilecektir.
Öğretmen Adaylarının Afet ile İlgili Kavram Yanılgılarının Tespit Edilmesi
Boz, Yezdan; Erdur Baker, Özgür(2013-12-31)
İyi bir afet eğitiminin verilebilmesi için de ilk basamak öğretmen adaylarının afet ile ilgili kavram yanılgılarının ortaya çıkarılması ile mümkündür. Öğrencilerin on bilgilerini, kavram yanılgılarını dikkate almadan yapılan eğitimin anlamlı öğrenmeye katkıda bulunmadığı açıktır. Bu çalışmanın amacı ise öğretmen adaylarının afet eğitimi ile ilgili kavram yanılgılarının üniversite eğitimi süresince ne gibi değişiklik gösterdiğini de tespit etmektir. Bu amaç doğrultusunda, birinci sınıf öğrencilerinden başlay...
Citation Formats
S. Seymenler, B. Öztürk, and D. M. Siyez, “Öğretmen adaylarında kariyer arzusunu yordayıcı değişkenler olarak duygusal zeka, özgecilik ve demografik değişkenler  ,” presented at the 2. Avrasya Pozitif Psikoloji Kongresi, 12-14 Mayıs 2017, Istanbul, Turkey, 2017, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://erolesenblog.files.wordpress.com/2017/06/ppcongress-2017-kitapcik.pdf.