Date

2015-03-15

Author

Soylu, Reşit
Mencek, Hakan

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

10
views

0
downloads

Cite This

Mekanizmalar, hareket, kuvvet ve enerjinin mekanik olarak iletilmesi amacıyla kullanılan mekanik sistemler olarak tanımlanabilirler. Mekanizmaların yoğun olarak kullanıldığı alanlardan bazıları, taşıt araçları, kompresörler, pompalar, üretim makinaları (paketleme, tekstil makinaları gibi), iş makinaları olarak özetlenebilir. Literatürde, mekanizmaların dinamik performanslarını geliştirmeye yönelik olarak çeşitli yöntemler mevcuttur. Öte yandan, ayarlanabilir mekanizmaların (adjustable mechanisms) bu amaçla kullanılması konusunda bir çalışma bulunmamaktadır. Ayarlanabilir mekanizmalar, uzuvlarının kinematik boyutlarının ve/veya atalet özelliklerinin (inertial parameters) istenilen bir biçimde değiştirilebildiği mekanizmalar olarak tanımlanabilir. Bu projede, ayarlanabilir mekanizmalar, mekanizmaların dinamik performanslarını geliştirme amacıyla kullanılmıştır. Ayrıca, proje önerisinde de belirtildiği üzere, Dr. Reşit Soylu tarafından patent başvurusunda bulunulmuş olan mekanik kuvvet ve mekanik tork jeneratörlerinin de prototipleri üretilmiş; ve bu jeneratörlerin mekanizmaların dinamik performanslarını geliştirme amacıyla kullanılabileceği gösterilmiştir. Projenin temel hedefleri, mekanizmalarda daha ucuz ve daha düşük güçlü eyleyiciler kullanılarak mekanizmaların maliyetlerinin ve enerji tüketimlerinin azaltılması; mekanizmaların yarattığı ses ve titreşimlerin azaltılması ve mekanizmayı zemine bağlayan yatakların ve bağlantı elemanlarının çalışma ömürlerinin arttırılması olarak özetlenebilir. Proje kapsamında geliştirilmiş bulunan yöntemler ile, tekstil makinaları, üretim hatlarındaki makinalar, taşıma – yerleştirme sistemleri gibi mekanizma içeren birçok makinada önemli oranlarda performans iyileştirmesi ve enerji tasarrufu elde edilebileceği kanısına varılmıştır. Projede, hem teorik hem de deneysel yaklaşımlar kullanılmıştır. Farklı topolojilerden seçilmiş tipik mekanizmalar öncelikle teorik olarak modellenmiş ve dinamik performanslarını geliştirmek için farklı tasarımlar yapılmıştır. Elde edilen tasarımlar ön değerlendirmeden geçirilerek, prototipleri üretilmiştir. Proje kapsamında prototipi üretilmiş bulunan mekanik kuvvet jeneratörü, minimum sürtünme ve minimum sarsma kuvvetlerine sahip olan ve istenilen herhangi bir girdi – çıktı fonksiyonunu gerçekleştirebilen bir çift kızak mekanizması olarak tanımlanabilir. Benzer bir biçimde, mekanik tork jeneratörü de, aynı özelliklere sahip bir krank biyel mekanizması olarak değerlendirilebilir. Proje kapsamında yapılan çalışmaların, bu iki verimli mekanizmanın birçok endüstriyel alanda kullanılabileceğini gösterdiği kanısına varılmıştır.

Subject Keywords

Ayarlanabilir Mekanizmalar, Mekanik Kuvvet ve Tork Jeneratörleri, Enerji Tasarrufu, Dinamik Performans Geliştirme, Ölçeklendirme, Titreşim ve Ses Azaltma, Yatak Ömrünün Uzatılması, Krank Biyel Mekanizması, Çift Kızak mekanizması

URI

https://hdl.handle.net/11511/95846

Collections

Department of Mechanical Engineering, Project and Design