Mobilya Ürün Örneği Üzerinden Estetik Beğeninin Değerlendirilmesi için Yöntem Arayışı

Date

2022-11-01

Author

İlhan, Ayşe Ezgi
Toğay, Abdullah
Güneş, Serkan
Börekçi, Naz Ayşe Güzide Z.

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

35
views

10
downloads

Cite This

Tasarım çalışmalarında ürünün başarısını anlayabilmek amacıyla kullanıcı değerlendirmelerine ulaşmak büyük önem taşır. Kullanıcının beğenisini yorumlamak, kullanıcının ürünlere sıfatlar ve puanlar vermesi ile ölçülebilir. Bu çalışma beğeni odaklı ürün tasarımı araştırmalarında, estetik beğeniye dair sıfatların oluşturulması ve değerlendirilmesi için kullanılacak bir yöntem önerisi elde etmeyi hedefler. Araştırma kapsamında, 22 katılımcıdan 33 karşılaştırmalı imaj üzerine toplam 660 değerlendirme ile çoklu mobilya ürün örnekleri üzerinden yorum yapmaları istenmiştir. Katılımcıların tanımlayıcı sıfatları toplanarak repertuvar çizelgesi oluşturulmuş ve bununla ürünlerin beğeni odaklı başarısı toplam 70 değerlendirme üzerinden analiz edilmiştir. Çalışmada kullanıcıların sübjektif olan estetik beğeni değerlendirmesine ulaşabilmek için etkin olabileceği öngörülen tekniklerden ilk olarak repertuvar çizelgesi ve ardından bu çizelgeyle ulaşılan sonuçlara dayalı anlamsal farklılık ölçeğine odaklanılmış, etkinlik düzeyi hedefine ulaşıldığında hangi tekniğin nasıl kullanılması gerektiği açıklanmaya çalışılmıştır. Değerlendirme her iki teknik üzerinden benzer süreçlerin uygulanması ile karşılaştırmalı olarak uygulanmıştır. Yürütülen çalışmalardan 16 sıfat çifti elde edilmiş ve bu sıfatlar kullanılarak nicel analizler için yöntem belirlemek amacıyla ilk etapta repertuvar çizelgesi oluşturulmuştur. Sonuçlar üzerinden elde edilen repertuvar çizelgesinin uygulamasında kullanıcı geri bildirimleri üzerinden ölçeği kavrayamama, kriterlerin iç içe girmesi, puanlamada kriter oluşturamama problemleri görülmüştür. Tasarımdaki estetik beğeninin değerlendirilmesine ilişkin sübjektif bilgi girişine özgün yöntem arayışı anlamsal farklılık ölçeğinin kullanılma süreçlerini ön plana çıkarmıştır. Repertuvar çizelgesi tekniğinde yaşanan olumsuzlukların anlamsal farklılık ölçeği ile giderildiği görülmüş, ürünü değerlendirme süreçleri verimli şekilde tamamlanmış ve gelecekteki benzer çalışmalar için yöntem önerisi olarak sunulmuştur.

URI

https://hdl.handle.net/11511/107670

Collections

Department of Industrial Design, Article