Some Simple Models Of Cmea Foreign Trade Within The Link Project

Date

1976

Author

Biray, Güneş

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

6
views

1
downloads

Cite This

LİNK Projesi 1968 yılında oniki büyük endüstri ülkesinin ekonometri uzmanlarının ve bazı uluslararası ekonomik kuruluşların işbirliği ile başlatılmıştır. Projenin amacı bugünedek geliştirilmiş ulusal veya bölgesel makroekonometrik modellerin sistematik bir şekilde bir dünya ekonomik modeli çerçevesinde birleştirilmesidir. Böyle bir yaklaşımın dünya ekonomisindeki dalgalanmaların ve ulusal ekonomiler üzerindeki etkilerinin incelenmesi ve gerek ulusal, gerekse uluslararası tutarlı ekonomik tahminlerin geliştirilebilmesi olanaklarını sağlayacağı düşünülmektedir. LİNK grubu kısa zamanda özellikle endüstri ülkeleri olmak üzere birçok ülkenin LİNK sistemine uygulanabilecek yapıda olan ekonometrik modellerini toplayabilmiştir. Bununla beraber, üçüncü dünya ülkeleri ve sosyalist ülkeler için LİNK Projesi gereksinmelerini karşılayabilecek ayrıntılı ulusal modeller henüz elde edilemediğinden LİNK grubu tarafından bu ülkeler için geçici olarak basit bölgesel ekonomik modeller geliştirilmiştir. CMEA topluluğu (SSCB ve Doğu Avrupa ülkeleri) ülkelerinin de LİNK sisteminin gereksindirdiği ayrıntıları içeren ulusal veya bölgesel modelleri henüz geliştirilememiştir. Çünkü bu ülkelerin ekonomik modellerinin yapımında değişik sosyo-politik yapılarından ve dolayısı ile oldukça değişik dış ticaret politikalarından doğan çeşitli güçlükler ile karşılaşılmaktadır. Ayrıca CMEA ülkelerine ait dış ticaret ve iç ekonomik faaliyet istatistiklerinin yetersiz oluşu ayrıntılı ekonometrik çalışmalara olanak vermemektedir. Bu yazıda LİNK sistemindeki CMEA bloku ihracat girdileri boşluğunu şimdilik doldurabilecek, böylece Mini-LINK çözümünde ve Maxi-LINK ön çözümlerinde rahatlıkla kullanılabilecek üç basit model sunulmaktadır. Bunların birincisinde logaritmik-doğrusal trend analizi yöntemi kullanılmaktadır. İkinci modelde, CMEA ülkelerinin çok ürünlü (multicommodity) ithalâtları tüm görünen ve görünmeyen ihracat gelirleri ve net krediler toplamının hesaplanan belirli oranları alınarak bulunmaktadır. Üçüncü modelde ise, CMEA ülkelerinin sektöre! üretim ve tüketimleri ile CMEA bloku dış ticaretinde oldukça önemli bir rol oynayan dış ödemeler dengesi çok ürünlü ithalatların hesaplanmasında açıklayıcı faktörler olarak ele alınmıştır Bu çalışmada CMEA ülkeleri, SSCB bir bölge ve Doğu Avrupa ülkeleri diğer bölge olmak üzere iki bölgeli bir ayırım dahilinde incelenmiş ve diğer bütün dünya ülkeleride üçüncü bir bölge olarak ele alınmıştır. Bu şekilde bir ayırım üç belgeli basit bir dünya ticaret modeli örneğinin incelenebilmesini sağlamıştır. Geliştirilen modellerin parametreleri onbeş yıllık (1955-69) bir süre içinde yıllık verilere dayanılarak hesaplanmıştır. Modeller statik ve dinamik simulasyonlar ile bu süre içinde denenmiş ve 1970 yılı için CMEA ithalat projeksiyonları hesaplanmıştır. Üçüncü model basit bir sistem dahilinde çözülmesine rağmen elde edilen sonuçlar modelin diğer iki modele göre olan üstünlüğünü açıklıkla kanıtlamıştır. Yazının son kısmında bu modelin belirtilen bazı yönlerde geliştirilmesi halinde ulusal CMEA ekonomeîrik modelleri geliştirilene kadar LİNK sistemi gereksinmelerini yeterli bir ölçüde karşılayabileceği tezi savunulmuştur.

URI

https://hdl.handle.net/11511/110127

Collections

Department of Business Administration, Article