Rossum’un Evrensel Robotları: Lüks Komünizminden Tanrının Gazabına Gelecek Vizyonlarını Güncel Siyasette Yeniden Konumlandırmak

Date

2023-01-01

Author

Derin, Ozan Ekin

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

30
views

12
downloads

Cite This

Karel Čapek’in kaleme aldığı Rossumovi Univerzalni Roboti isimli tiyatro oyunu araçsal aklın egemen olduğu ve otomasyonun insanlığı çalışma zorunluluğundan kurtardığı bir dünyada robotların yönetime geçtikleri bir hikâye etrafında şekillenmektedir. Robot kelimesinin ilk kez kullanıldığı bu oyun, robotik otomasyon etrafında gelişebilecek muhtemel yeni toplumsal ilişki ve çelişkilere odaklanmakta ve bu sosyo-politik bağlamda formüle edilen gelecek vizyonlarına dair bir seri tahayyüle geniş yer ayırmaktadır. Bu gelecek vizyonları toplumun otomasyona dayalı olarak yeniden inşa edileceği refah ütopyalarından insan türünün son bulacağı kıyamet beklentilerine kadar geniş bir skalada yer almaktadır. Čapek’in farklı toplumsal kesimlerin kültürel eğilimlerini ve siyasal pozisyonlarını dikkate alarak formüle ettiği siyasal vizyonlar, güncel fütüroloji tartışmaları ve direniş eğilimleri ile yapısal paralelliklere sahiptir. Bu paralellikler transhümanizm tartışmalarından yeni luddizme, spiritüal direniş arayışlarından yeni-hümanizm biçimlerine ve sosyalizmin yeni ufuklarına değin uzanmaktadır. Bu makalede Čapek’in kaleme aldığı kurgusal dünyada yer bulan siyasal çatışma hatları ve gelecek tahayyülleri analiz edilecek, güncel siyaset ve fütüroloji tartışmaları bu çerçevede yeniden değerlendirilecektir.

Subject Keywords

Karel Čapek, RUR, Robotik otomasyon, Ütopya, Yapay zekâ, Karel Čapek, RUR, Robotic automation, Utopia, Artificial intelligence

URI

http://sosyolojidernegi.dergipark.org.tr/sosars
https://hdl.handle.net/11511/105719

Collections

Graduate School of Social Sciences, Article