Some Comparative Characteristics of Gecekondu Families in İzmir

1972
Kongar , Emre
İzmir'de 1968 yılında yapılan bu araştırmada, Bornova ve Karşıyaka ile birlikte İzmir belediye sınırları içine giren bütün yetişkin nüfus kapsanmıştır. Araştırma iki aşamalı bir örnekleme sistemi ile gerçekleştirilmiştir. Birinci aşamada seçmen kütük lerinden yapılan tesadüfi örnekleme üzerinden nüfusun genel nitelikleri saptanmıştır. Daha sonra bu bilgilere dayanılarak aile araştırmasının yapıldığı örnek seçilmiş ve soru kağıtları yolu ile araştırma uygulanmıştır. Bulgularımıza göre, İzmir kentindeki gecekondu ailesi, ortalama aile büyüklüğü ve aile yapısı bakımından İzmir'deki kentsel aileden farklı değildir. Akrabalarla ilişki leri bakımından da kentsel aileyi andıran gecekondu ailesi oldukça kendi yağı ile kav rulan bir nitelik taşımaktadır. İzmir'deki gecekondu ailesi, resmî ve gönüllü bürokratik örgütlerden fazla bir yardım da almamaktadır. Aile ile resmî örgütlerin ilişkileri bakımından da gecekondu ailesi ile kent ailesi arasında anlamlı bir fark yoktur. Siyasal ve ekonomik bütünlük bakımından gecekondu ailesi, İzmir'deki kent aile sinden biraz daha farklılık göstermekte ve kent ailesine göre daha büyük bir bütünlüğe sahip gözükmektedir. Yukardaki bulguya ilâve olarak çocuklar üzerindeki kontrolün gecekondu aile sinde, kent ailesine göre daha sıkı olduğu da gözlenmiştir. Kuşkusuz bu bulgunun ar dında gecekondu ailesinin çocuklarına ilişkin yüksek beklentileri yatmaktadır. İzmir'deki gecekondu ailesi banka hesabı bakımından kent ailesinin gerisindedir. Gerek tasarruf olanaklarının düşüklüğü, gerekse, tasarruf edilen gelirlerin geleneksel saklanma biçimlerinin farklılığı gecekondu ailesinin kent ailesinden daha az oranda banka hesabına sahip olmasına yol açmıştır. Taksitle eşya almak bakımından ise iki tip aile arasında fazla bir fark gözlenmemiştir. Gecekondu ailesi de İzmir'deki kentsel aile gibi değişme göstermektedir. Bir başka deyişle gecekondu ailesinin değişme hızı İzmir kent ailesinden çok farklı değildir. Bunun nedeni bir olasılıkla, aile köyden kente göç etmeye başladığı zaman, zaten geçirmiş olduğu bazı değişikliklerin ortaya çıktığı, yani kente gelen köy ailesinin zaten önemli ölçüde değişmiş bulunduğudur. Sonuç olarak İzmir'deki gecekondu ailesinin kentsel aileden çok büyük bir fark lılık göstermediği, ancak kentsel aileye göre biraz daha içine kapanık bir nitelik taşıdığı söylenebilir.
Citation Formats
E. Kongar, “Some Comparative Characteristics of Gecekondu Families in İzmir,” ODTÜ Gelişme Dergisi, vol. 1 (1970-1974), no. 4(1972), pp. 643–656, 1972, Accessed: 00, 2024. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/109505.