Yükselmiş Kıyı Çökellerinde Karadeniz’in Geç Pleyistosen-Holosen Özellikleri

2023-04-10
Erturaç, Mehmet Korhan
Şahiner, Eren
Kandemir, Raif
Sağlam Selçuk, Azad
Çelen, Meltem
Okur, Hilal
Dikbaş, Aynur
Hasözbek, Altuğ
Barredo, Fernando Jiménez
Köksal, Serhat
Süer, Selin
Kazancı, Nizamettin
ÖzDünya’nın önemli iç denizlerinden olan Karadeniz’in buzul vebuzullararası dönemlerde Akdeniz, Marmara ve Hazar Denizi ilebağlantıları oldukça karmaşıktır. Karadeniz’in Geç Pleyistosen-Holosen zaman aralığındaki yüksek seviyeleri ve söz konusubağlantıların niteliği ile kurulma ve bozulma dönemlerinin mutlakkronolojisi üzerine bilgilerimiz halen kısıtlı ve tartışmalıdır.Bu çalışma kapsamında Karadeniz’in Türkiye kıyılarında gözlenenkıyı çökelleri (denizel taraçalar ve kıyı kumulları) detaylandırılarakdepolanma dönemlerinin zamanlaması ve çevresel özelliklerüzerine ip uçları analitik yöntemlerle araştırılmaktadır.Çalışmanın temel amaçlarından birisi Karadeniz’in geç Pleyistoseniçin göreceli/mutlak bir deniz seviyesi eğrisi elde edilmesidir.Böylelikle tüm bir havzanın jeomorfolojik evrimi anlamındaliteratürdeki önemli bir eksiklik giderilecektir. Kıyı çökellerininklasik yöntemlerle gözlenmesi, haritalanması, hassas ölçümaraçlarıyla konumlandırılmasının yanısıra kesit(ler) boyuncasedimantolojik özellikleri, fosil içerikleri ile analitik ölçümler(jeokimya ve duraylı/duraysız izotoplar) ile detaylandırılmaktadır.Olayların zamanlaması ve korelasyonu için gereken tarihlendirmesistematik olarak model ve mutlak tarihlendirme yöntemleriile inorganik (lüminesans) ve organik (radyokarbon ve U/Th)çökellerde uygulanmaktadır.Araştırılan ~750 km uzunluğundaki kıyı şeridi boyunca değişenyükselim hızları nedeniyle farklı konumlarda fosilleşen kıyıçökelleri, son buzullar arası dönemden günümüze Karadeniz’in 5farklı yüksek seviyesi olduğuna işaret etmektedir.Anahtar Kelimeler: Karadeniz, Kıyı Çökelleri, Deniz SeviyesiDeğişimleri, Kıyı Yükselmesi
Uluslararası Katılımlı 75. Türkiye Jeoloji Kurultayı
Citation Formats
M. K. Erturaç et al., “Yükselmiş Kıyı Çökellerinde Karadeniz’in Geç Pleyistosen-Holosen Özellikleri,” presented at the Uluslararası Katılımlı 75. Türkiye Jeoloji Kurultayı, Ankara, Türkiye, 2023, Accessed: 00, 2024. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/112255.