Cengiz Bektaş'ın Ozan-Mimar Olarak Persona İnşası

Date

2022-12

Author

Uçman Altınışık, Işıl

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

198
views

95
downloads

Cite This

Bu makale Cengiz Bektaş’ın, yazılarında kendini tanımlarken kullandığı “ozan-mimar” ifadesini irdelemeye yöneliktir. Bu benlik sunumu edebiyattan sanat tarihi, arkeoloji, siyaset ve mimarlığa uzanan bir sosyal sermayeden beslenir. Bektaş, bu olanaklar dahilindeki bireysel ve profesyonel birikimiyle, 1960’lı yıllardan hayatının son yıllarına dek verimli bir materyal üretimi yapmış, ismi etrafında kültür, siyaset ve mimarlık tarihyazımının yöneldiği bir ilgi oluşmuş; ayrıca bir persona inşasının hem öznesi hem nesnesi olmuştur. Bektaş’ın şair ve mimar kimlikleri ortaklaşan süreçlerle şekillenmiş, ozan-mimar imzası bu kesişimden beslenmiştir. Bektaş’ın şiirleri “usa seslenen somut şiir” olarak nitelendirilirken, mimarlık pratiği ise genel olarak “vernaküler modernizm”, “alternatif bağlamsalcılık”, “eleştirel bölgeselcilik” açısından incelenip “sürprize yer açmayan”, “gerçekçi” ve “akılcı uygulamalar” olarak değerlendirilmiştir. Öte yandan bazı projeleri yerellik, biçim ve işlev ilişkisinin ötesindeki bir alıntılama, aktarma ve yorum düzeyine sahiptir. Ek olarak, şair ve yazar kimliğiyle çok sayıda metin kaleme almış bir mimarın, bu konuda ve kendi mimarlığı hakkındaki ketumluğu sorgulamaya değerdir. Bu makalenin amacı, Cengiz Bektaş’ın ozan kimliği ile mimar kimliğini bir araya getiren ozan-mimar imzasını bir persona inşası olarak mimari çalışmaları üzerinden okumaktır. Bektaş’ın farklı tarihlerde kaleme aldığı, bazı yazıları ve bunlarla paralel olarak izlenebilecek proje ve diğer çalışmaları, makalenin inceleyeceği materyallerdir. Ozan-mimar imzasının beslendiği sosyal sermaye bir kapsam olarak tanımlandığında, kendi ifadeleriyle özetlemek gerekirse Bektaş’ın “aydınlara olan inancı” ile “eleştiri ve akıldan yana olma iddiası”nı yorumlamak için Peter M. Haas’ın “epistemik cemaat” ve Paul Feyerabend’in “eleştirel akılcılık” kavramlarına başvurulacaktır.

Subject Keywords

Mimarlık eleştirisi, Persona inşası, Epistemik cemaat, Eleştirel akılcılık, Cengiz Bektaş, Architectural critics, Persona construction, Epistemic community, Critical rationalism

URI

https://hdl.handle.net/11511/102821

Collections

Department of Architecture, Article