Davranışsal Bağımlılıklara Yönelik Müdahalelere İlişkin Bir Derleme

Date

2023-9-30

Author

Sayan Karahan, Ayşegül

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

258
views

75
downloads

Cite This

Bağımlılıklar, kontrol kaybına ve çoklu olumsuz sonuçlara yol açmaktadır. Madde kullanımı içermeyen bağımlılıklar ilgi görmeye başlamış ve bu tür bağımlılıkların iyileştirilmesi için sunulan müdahaleler yaygınlaşmıştır. Bu derleme, davranışsal bağımlılıklar için uygulanan müdahalelerin etkilerini ele alarak konuya dikkat çekmek amacıyla yapılmıştır. Davranışsal bağımlılıklara yönelik müdahaleleri ele alan çalışmaları belirlemek için 2021 yılı Eylül ve Aralık ayları arasında Pubmed, ScienceDirect, Türk Psikiyatri Dizini, TR Dizin veri tabanlarında 2010 yılı sonrası yayımlanmış Türkçe ve İngilizce çalışmalar “davranışsal bağımlılık”, “müdahale”, “etkililik” anahtar kelimeleri girilerek taranmıştır. Davranışsal bağımlılıklara ilişkin makalelerin kaynakçaları taranmış, derleme ve betimsel çalışmalar dışta bırakılmıştır. Tarama sonucunda 26 çalışma araştırma kapsamına alınmıştır. Ele alınan çalışmalar incelendiğinde; farmakolojik çalışmaların yaygın olmadığı, yaygınlıkla bilişsel-davranışçı yaklaşımlar temelinde psikoterapötik müdahalelerin çalışıldığı, bireysel müdahalelerdense katılımcıların grup olarak alınması yaklaşımının benimsendiği, ayrıca danışanların yaşamlarında yapılacak düzenlemelerin kullanılabildiği, uygulanan müdahalelerin bağımlılık puanlarında anlamlı bir azalma ile sonuçlandığı ve uzun süreli izlemenin önemli olduğu görülmektedir. Davranışsal bağımlılık kapsamında daha fazla araştırma yapılması daha etkili uygulamaların sunulmasına katkı sağlayabilir. Davranışsal bağımlılıklara eşlik eden çeşitli psikiyatrik durumlar ve eş zamanlı bağımlılıkların varlığının, müdahalelere olumlu ve olumsuz etkileri göz önünde tutulmalıdır. Yurt içinde davranışsal bağımlılıklara yönelik müdahalelerin etkilerini inceleyen araştırmalara gereksinim olduğu görülmektedir.

Subject Keywords

Davranışsal bağımlılık, Etkililik, Müdahale, Behavioral addiction, Effectiveness, Intervention

URI

https://dergipark.org.tr/tr/pub/ayna/issue/80169/1152083
https://hdl.handle.net/11511/106001

Collections

Department of Psychology, Article