Anoksik/Sulfidik İzmit Körfezi’nde Fırsatçı Foraminifer Virgulinella fragilis Grindel ve Collen

Download
2023-04-14
Virgulinella fragilis Grindel ve Collen (1976) türü coğrafi olarakbirbirinden ayrık bölgelerde, yoğunlukla oksijensiz ve hidrojensülfürlü dip suyu koşullarında bulunan bir foraminifer türüdür.Bu tür, hücre içinde kleptoplastlar ve bunlara ek olarak hem sülfatindirgeyen hem de sülfür oksitleyen bakteriler içermektedir. Geneldemikrobiyal matlarla (özellikle Beggiatoa) birlikte bulunmaklabirlikte onlardan farklı yerlerde de bulunabilmektedir. Üç-serililoca organizasyonu ile karakterize olan V. fragilis, derin sütürlerive sütürler üzerinden alttaki locaya bağlanan parmaksı köprülerive türün adını aldığı çok ince ve kırılgan kabuğu ile belirgindir.2021 yazında ODTÜ-Deniz Bilimleri Enstitüsü’nün R/V Bilim 2gemisiyle İzmit Körfezi’nden (Marmara Denizi) anoksik/sülfidikİzmit-deep istasyonundan (206 m su derinliği) alınan kısa birkarotta (50 cm) bu türe rastlanmıştır. Karotun üst 10 cm’sindenalınan örneklerde toplam foraminifer bolluğu ve çeşitliliği çok azolmakla birlikte özellikle birkaç seviyesinde topluluğun büyükçoğunluğunu bu tür oluşturmaktadır. Yaşayan foraminifer faunasınındeğerlendirilmesi için karotun en üst 15 cm’lik kısmına aitörneklere örnekleme sırasında rose Bengal solüsyonu eklenmiştir.Bu sayede bu örneklerde toplam foraminifer bolluğunun azlığınınyanında ‘yaşayan’ (rB ile boyanmış) foraminifer bolluğunun da çokaz olduğu ve ‘yaşayan’ faunanın büyük çoğunluğunu V. fragilis’inoluşturduğu gözlemlenmiştir.İncelediğimiz İzmit-deep karotunun gözenek suyunda yüksekderişimde hidrojen sülfür bulunmuştur. Sediman-su arayüzünde32 μM seviyesinde olan hidrojen sülfür karotun 6 cm derinliktekiörneğinde 182 μM’a kadar yükselmekte ve daha sonra düşerek15 cm örneğinde sıfıra yaklaşmaktadır. Örneklerden yaptığımızforaminifer sayımlarında da V. fragilis’in göreceli bolluğununhidrojen sülfür eğrisine paralel bir şekilde değiştiği gözlemlenmiştir.Marmara Denizi’nde bu tür daha önce sadece Orta Yükselim’inkuzey kısmında kaydedilmiş olup, bu örnek bolca mikrobiyalfilamentlerin olduğu dip koşullarından alınmıştır. İzmit Körfezi’ndenyapılan bu çalışma ile V fragilis türü Marmara Denizi’nde ikincikez bulunmaktadır. Bu bulguyla anoksik/sülfidik koşullarda artanbolluklarla bulunan, fırsatçı V. fragilis’in biyocoğrafik dağılımınayeni bir lokasyon eklenmiştir.
75. Türkiye Jeoloji Kurultayı
Citation Formats
G. Tanık, S. Altıner, M. Yücel, N. Alımlı, and I. Akçay, “Anoksik/Sulfidik İzmit Körfezi’nde Fırsatçı Foraminifer Virgulinella fragilis Grindel ve Collen,” presented at the 75. Türkiye Jeoloji Kurultayı, Ankara, Türkiye, 2023, Accessed: 00, 2023. [Online]. Available: https://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/24f25904af8a59f_ek.pdf.