Türkiye'de İlk Üç Boyutlu Yapay Resif Uygulaması

2022-11-02
Kalkan Tezcan, Evrim
Akgül, Çağla
Tezcan, Devrim
Geleneksel yöntemlerde ya hazır bir materyal (doğal taş, uçak, gemi, tekerlek, vb) ya da kalıplara dökülen beton malzeme ile yapay resifler oluşturulmaktadır. Ancak süreç içinde resif oluşturması için bırakılan her malzemenin ve yapının deniz ekosistemiyle uyumluluk göstermediği anlaşılmış, bunların deniz tabanında bulunan doğal ortamı birebir taklit edebilmeleri çok mümkün olmadığı görülmüştür. Son dönemde yapay resif çalışmalarının, istisnalar olsa da pek çok Avrupa ülkesinde deniz ekosistemine zarar vermeyecek ve herhangi bir kirliliğe yol açmayacak şekilde ulusal ve uluslararası yönetmelikler/sözleşmelere dayanacakşekilde uygun malzeme ve yapılar kullanılarak gerçekleştirilmesine özen gösterilmektedir. Yapay resif tasarımında son dönemin gelişmiş mühendislik teknolojilerinden biri, üç boyutlu dev yazıcılar kullanılarak yapay resif üretimi olmuştur. Bu üç boyutlu yazıcılar sayesinde çok farklı şekillerde ve boyutlarda ve farklı malzemeler kullanılarak yapay resifler dizayn edilebilmektedir. Bu tip resiflerin en önemli ve farklı özelliğibiyomimetikyani doğayı iyi taklit eden özelliğe sahip olmalarıdır. Dünya’da üç boyutlu yazıcıda tasarlanmış ilk resif denemelerinden biri, Bahreyn’de mercan resiflerinin kıyı alanlarındaki yoğun tahribatınınyarattığı etkiyi tersine döndürmek için uygulanmıştır. Ülkemizde iseilk uygulaması 2022 yılı Şubat ayında Mersin’de gerçekleştirilmiştir. Mersin İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün paydaş olarak yer aldığı projede, Mersin Büyükşehir Belediyesi tarafından İSTON’a üç boyutlu yazıcı ile ürettirilen 12 adet yapay resif Mersin şehirmerkezi kıyılarında 10 metre derinlik hattına yerleştirilmiştir. Bu çalışma ile hedeflenen, yeni nesil 3B resiflerin düzenli izlemesi yapılarak deniz ekosistemini destekleme anlamında başarı derecelerini değerlendirebilmektir. İnsan etkisinin yoğun olarak gözlemlendiği Mersin şehri deniz ekosistemi için böyle bir uygulamanın deneniyor ve etkilerinin gözlemleniyor olması, Türkiye için ilk olmasının yanı sıra yakın geleceğin ekoloji temelli mühendislik yaklaşımları için de önemli bir örnek oluşturmaktadır.
2. Ulusal Yapay Resif Çalıştayı
Citation Formats
E. Kalkan Tezcan, Ç. Akgül, and D. Tezcan, “Türkiye’de İlk Üç Boyutlu Yapay Resif Uygulaması,” presented at the 2. Ulusal Yapay Resif Çalıştayı, İzmir, Türkiye, 2022, Accessed: 00, 2023. [Online]. Available: https://uyarec2022.ege.edu.tr/files/uyarec2022/icerik/Bildiri%20Ozet%20Kitapcigi.pdf.