1980 Sonrası Türkiye'de sermaye birikimi ve kriz

Date

1998

Author

Altıok, Metin

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

49
views

154
downloads

Cite This

Dünya kapitalist birikim süreci 1960'ların sonlarından itibaren bir durgunluğa ve krize girmiştir. Zaman zaman durgunluğun aşılıyor gibi görünmesine rağmen sistem kendi içsel çelişkilerini günümüze kadar taşımıştır. Bu çelişik durum kâr hadlerinin eğilimsel düşüşü, durgunluk ve gerilemenin giderek artması biçiminde ortaya çıkmıştır. Diğer bir deyişle, kapitalist birikim krizi, 1970'lerdeki petrol şokları gibi dışsal faktörlerden çok klasik yasanın işleyişinden kaynaklanmıştır. Bu çalışmada klasik kriz teorilerinin kavramlaştırılması yapılacaktır. Klasik kriz teorileri açıklanmaya çalışılırken, kapitalist birikim sürecinde sermayenin döngüsel çevrimi çözümlemesinden hareket edilecektir. Bu döngü ikiye ayrılacak; birincisi, sermayenin dolaşım sürecinde ortaya çıkan çelişkilerinin "eksik tüketim" ve "orantısızlık" krizi; ikincisi, sermayenin üretim sürecinde ortaya çıkan çelişkilerin "kâr hadlerinin düşmesi" ve "kâr sıkışması" krizi olduğu kabul edilecektir. Bu kriz teorileri kavramlaştırıldıktan sonra, Türkiye'de 1963-1994 dönemi için kapitalist birikim sürecinde lokomotif görevini üstlenen imalat sanayi verileri yardımıyla artık-değer, sömürü oranı, sermayenin organik bileşimi, emek üretkenliği hesaplanarak sanayi sektörü için kâr hadleri belirlenecektir. Ortaya çıkan ampirik bulgular çerçevesinde 1980'lerden günümüze Türkiye'de sermaye birikimi ve kriz tahlili yapılacaktır. Böylece Türkiye için sermaye birikimi krizi, klasik kriz teorilerinin etmenleri çerçevesinde ele alınacak ve ne derece açıklanabilir olduğu gösterilecektir.

URI

http://www2.feas.metu.edu.tr/metusd/ojs/index.php/metusd
https://hdl.handle.net/11511/108363

Collections

Department of Economics, Article