Benlik Farklılıkları ve Psikolojik Sıkıntılar Arasındaki İlişkide Savunma Biçimlerinin Rolü

2024-1-31
Ülbe, Selva
Gençöz, Tülin
Benlik farklılıkları teorisine göre, gerçek, ideal ve zaruri benlikleri arasındaki tutarsızlıklar, insanları psikolojik sıkıntılar yaşamaya karşı savunmasız hale getirmektedir. Psikanalitik bakış açısına göre ise, arzu edilen benlik durumundan uzak olmak, ego bütünlüğünün korunmasına yönelik bir tehdit oluşturması nedeniyle depresif semptomlar ve kaygı dahil olmak üzere çeşitli psikolojik sıkıntının deneyimlenmesiyle ilişkilendirilmektedir. Ego bütünlüğünü korumak ve bu rahatsız edici psikolojik durumlarla başa çıkabilmek için farklı savunma tarzlarına başvurulmaktadır. Bu noktada, savunma biçimlerinin ( nevrotik ve immatür), benlik farklılıkları ( zaruri ve istenmeyen benlik farklılıkları) ve yaşanan psikolojik sıkıntılar (depresyon ve kaygı) arasındaki ilişkiyi açıklayan önemli aracı faktörler olabileceği düşünülmektedir. Bu nedenle, çalışmanın amacı, benlik farklılıkları ile psikolojik sıkıntı arasındaki ilişkide savunma biçimlerinin aracılık etkisini incelemektir. Veriler, yaşları 18 ile 64 arasında değişen, 361’i kadın olmak üzere 565 katılımcıdan toplanmıştır. Katılımcılar Bütünleşik Benlik Farklılıkları Endeksi, Savunma Biçimleri Testi, Beck Depresyon Envanteri ve Durumluk ve Sürekli Kaygı Envanteri Süreklilik formunu doldurmuşlardır. Sonuçları analiz etmek için Hayes Process Macro yöntemi kullanılarak altı ayrı aracılık analizi yapılmıştır. Sonuçlar, tüm benlik farklılıkları ile psikolojik sıkıntı arasındaki ilişkiye hem olgun hem de immatür savunmaların aracılık ettiğini göstermiştir. Öte yandan, nevrotik savunmaların bu ilişkilerde aracı bir rol oynamadığı bulunmuştur.
Citation Formats
S. Ülbe and T. Gençöz, “Benlik Farklılıkları ve Psikolojik Sıkıntılar Arasındaki İlişkide Savunma Biçimlerinin Rolü,” Ayna Klinik Psikoloji Dergisi, vol. 11, no. 1, pp. 138–162, 2024, Accessed: 00, 2024. [Online]. Available: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ayna/issue/83039/1371551.