The First Factories in The Balkan Provinces of the Ottoman Empire

1971
Todorov, Nikolai
Makalede, Osmanlı İmparatorluğu'nun en gelişmiş bölgelerinden biri olan Bulgaristanda, 19. yüzyılın başından itibaren gelişmekte olan kapitalist ilişkilerin daha iyi kavranmasına yardımcı olmak amacıyla üç fabrikanın ayrıntılı ve mukayeseli incelen mesi yapılmıştır. Tanzimat reformlarının başarısızlığı Osmanlı İmparatorluğu'ndaki modernleşme sürecinin yeterince incelenmemesine yol açmıştı. Bu boşluğu biraz olsun doldurmaya katkıda bulunmak, araştırmanın en önemli amaçları arasındadır. Yazıda, Balkanların ilk modern işletmesi olan ve devlet tarafından Sliven'de kuru lan (1836) dokuma fabrikası, Razgrad'daki güherçile imalâthaneler fabrikaları ve özel teşebbüsün ilk büyük sanayi yatırımı olan Plovdivdeki (1848) dokuma fabrikası ayrıntılı ve mukayeseli olarak incelenmiştir. Söz konusu fabrikaların kuruluşu ve gelişimi ince lenirken, kapitalist ilişkilerin gelişimine ışık tutması açısından, kullanılan iş gücünün niteliği ve çalışma şartları üstünde ağırlık olarak durulmuştur. Sonuç olarak yazıda belirtilen çeşitli engelleyici faktörlere rağmen, önemli sanayi kollarında ve özellikle dokuma sanayiinde, 1840 lardan itibaren, fabrika tipi imalâta geçiş ve kapitalist ilişkilerin gelişmesi hızlanmıştır.
Citation Formats
N. Todorov, “The First Factories in The Balkan Provinces of the Ottoman Empire ,” ODTÜ Gelişme Dergisi, vol. 1 (1970-1974), no. 2(1971), pp. 315–358, 1971, Accessed: 00, 2024. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/109176.