Vatandaş Bilimi Projelerinin Öğretmen Adaylarının Bilimsel Yeterlilikleri Üzerindeki Etkisinin Değerlendirilmesi

2024-09-04
Bu nitel vaka çalışması, vatandaş bilimi projelerinin Kimya öğretmen adayları tarafından üretilen bilimsel araştırma raporları vasıtasıyla, onların bilimsel yeterlilikleri üzerindeki etkisini araştırmaktadır. Amaçlı bir örneklem yöntemi kullanılarak, lisans düzeyinde ve mezuniyet öncesi verilen bir dersi alan gruptaki 12 katılımcı ikişer kişiden oluşan altı gruba ayrılmış ve sonrasında her bir grup kendi kampüsleri içerisindeki bir vatandaş bilimi projesi kapsamında dizayn ettikleri bilimsel bir araştırma için detaylı bir araştırma raporu oluşturmakla görevlendirilmiştir. Çalışma, başlıca nitel verilere odaklanmış olup, araştırma raporlarını giriş, araştırma sorusu, tahmin, deneysel dizayn, gözlemler, analiz ve sonuçlar, bulgular ve gelecek araştırmalara olası etkiler (immersion, research question, prediction, experimental design, observations, analysis and results, conclusions, and future research and implications) olmak üzere sekiz belirli alt kategoriye göre değerlendirmek için Sorgulamaya Dayalı Elemenler Çevrimiçi Kontrol Listesi'ni (Online Elements Inquiry Checklist) kullanmıştır.Nitel bulguları desteklemek için, 'Bilimsel Süreç Becerileri Testi (Scientific Process Skills Test)' ve 'Bilime Yönelik Tutum Ölçeği (Attitudes Toward Science Scale)'nden alınan ön ve son test puanları kullanılarak nicel ölçümler alınmıştır. Bu karma yaklaşım, katılımcıların araştırma yetkinliklerinin kapsamlı bir değerlendirmesini sağlamayı amaçlamıştır.Sonuçlar, altı grubun tamamının araştırma raporlarında 40 üzerinden 35 ve üzeri puan aldığını, detaylı puanlamaların sekiz kategorinin her birinde çok iyi durumda olmasının yanında özellikle de deneysel dizayn ve veri analizi gibi alanlarda yüksek yetkinlik gösterdiğini belirtmiştir. Grup başına spesifik puanlar da şöyledir:- Grup 1: 35/40- Grup 2: 36/40- Grup 3: 35/40- Grup 4: 36/40- Grup 5: 36/40- Grup 6: 37/40Ayrıca, bilimsel süreç becerilerinde (ortalama ön-test puanı 17 iken son-test puanı 27'ye) ve bilime karşı tutumlarında (ortalama ön-test puanı 98 iken son-test puanı 156'ya) da önemli iyileşmeler olmuştur. Ortalama skorlardaki bu gelişim ayrıca tüm gruplara yayılmıştır ve vatandaş bilimi projesi entegrasyonunun bir sonucu olarak bilimsel yetkinliklerinde ve bilime yönelik olumlu tutumlarda önemli bir gelişme olduğunu göstermektedir.Çalışma, vatandaş bilimi projelerinin öğretmen eğitimi müfredatlarına entegre edilmesinin, öğretmen adaylarının araştırma yetkinlikleri ile bilimsel yeterliliklerini önemli ölçüde artırabileceği sonucuna varmıştır. Bu bulgular, bu tür vatandaş bilimi projelerinin etkili pedagojik araçlar olarak potansiyelini vurgulamakta olup, eleştirel düşünme, bilimsel sorgulama ve bilime karşı olumlu tutumları teşvik etmektedir. Uygulama için öneriler, eğitim planlarına vatandaş bilimi projelerini dahil ederek eğitim ortamlarında bilimsel yetkinliği ve bilimsel katılıma olan ilgiyi arttırmaktır.
16. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi (UFBMEK 2024)
Citation Formats
S. Kılınç and G. Öztürk, “Vatandaş Bilimi Projelerinin Öğretmen Adaylarının Bilimsel Yeterlilikleri Üzerindeki Etkisinin Değerlendirilmesi,” presented at the 16. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi (UFBMEK 2024), Edirne, Türkiye, 2024, Accessed: 00, 2024. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/112248.