Karmaşık Cephe Yapısı ve Engel Durumuna Sahip Hacimlerin Günışığı Performansının En 17037 Standardı’na Uygun Değerlendirilmesine Yönelik Metodolojik Yaklaşımlar

Date

2024

Author

Konuk Taştan, Gülçin Gülsüm
İplik, Işıl
Uyduran, Hızır Gökhan
Yağmur, Şensin

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

25
views

8
downloads

Cite This

Günışığının etkin kullanımı insan sağlığı ve enerji verimliliği açısından önem taşımaktadır. Günışığı çalışmalarında sıklıkla referans alınan TS-EN17037:2022 Binalarda Günışığı Standardı’nda doğal aydınlatma performansı dört ana başlık altında değerlendirilmiş olmasına karşın bugüne kadar yapılan pek çok çalışmada tüm ölçütler ele alınmamıştır. Literatürdeki çalışmalarda genel olarak, tek bir açıklığa sahip kutu formlu ve/veya etrafında engel olmayan basit hacimler tercih edildiği TS- EN17037:2022 Standardı’nda önerilen detaylı yönergelerin kullanılmadığı görülmüştür. Ayrıca, standartta yeterli günışığı aydınlığının sağlanması performansının bir yıl boyunca birer saat arayla hesaplanması ve değerlendirmelerin hedef aydınlık düzeyi başarımlarına göre yapılması tavsiye edilmektedir. Bahsedilen hesapların parametrik olmayan araçlar ile tamamlanması zaman aldığından araştırmacılar gündönümü tarihlerini kullanmaktadır. Parametrik hesaplama araçlarının hazır modüllerinde LEED/BREEAM sertifika sistemlerinde kullanılan ve aydınlık düzeyi değil, oransal analizlere imkân veren sDA/UDI ölçütleri yer almaktadır. Dolayısıyla, bir yıl boyunca birer saat arayla aydınlık düzeyi verilerinin değerlendirilebildiği parametrik iş akışlarına ve kompleks formlu yapıların günışığı performansının standarttaki yönergeler ışığında kapsamlı analizlerine yönelik yöntemlerin geliştirilmesine ihtiyaç vardır. Bu çalışmada; birden fazla açıklığa sahip, parçalı cephesi olan, duvar kalınlığı değişken ve çevresinde engeller bulunan karmaşık formlu kuramsal bir yaşama hacminin günışığı performansı standartta belirtilen dört ölçüt açısından incelenmiştir. Böylelikle, standartta belirtilen detaylı yönergeleri kapsayacak yöntem önerilerinin geliştirilmesi hedeflenmiştir. Günışığı aydınlığının sağlanması ölçütü için standartta önerilen iki yöntem ele alınmış ve Rhinoceros/Grasshopper programında parametrik iş akışı oluşturulmuştur. Dış görüş ölçütü üç alt başlığı kapsayacak şekilde ele alınmış, görünür katmanlarının belirlenmesinde yazılım aracılığı ile balık gözü kamera kullanılmıştır. Güneşlenme ölçütü için engel durumu farklı olan üç açıklığın toplam süresi hesaplanmış, kamaşmadan korunma ölçütü için ihtiyaç duyulan gerecin kamaşma kontrol sınıfı belirlenmiştir. Yapılan çalışma ile; karmaşık formlu ve farklı engel durumuna sahip hacimlerin günışığı performansının standartta belirtilen tüm ölçütler dikkate alınarak değerlendirilmesine ve geliştirilen yöntemler ile günışığı çalışmalarında zaman kayıplarının azaltılmasına katkı sağlanacaktır.

Subject Keywords

Günışığı, Dış Görüş, Güneşlenme, Kamaşmadan Korunma, Parametrik Modelleme, Daylight Provision, View Out, Exposure to Sunlight, Glare Protection, Parametric Modelling

URI

https://hdl.handle.net/11511/113368

Collections

Department of Architecture, Article