Türkiye'nin denizel karbonifer'inde kat sınır stratotip tanımlamasına yönelik araştırma

Download
2006
Altıner, Sevinç Özkan
Altıner, Demir
Yılmaz, Ömer İ.
Özgül, Necdet
Peynircioğlu, Ahmet
Bu çalışma, Türkiye’de denizel Karbonifer istiflerinde bulunan Turneziyen-Vizeyen ve Başkiriyen-Moskoviyen kat sınırlarında gerçekleştirilmiştir. Karbonat ve karbonat-kırıntılı karışımı litolojilerden oluşan Turneziyen-Vizeyen ve Başkiriyen-Moskoviyen sınır tabakaları Toros Kuşağı’nın Aladağ Birliği’nde oldukça geniş yüzlekler sunar. Tabaka bazında yapılan örnekleme ile Toroslar’ın Bademli (Akseki), Yarıcak Yayla (Hadim) ve Melikgazi (Pınarbaşı) yörelerinde kesitler ölçülmüştür. Turneziyen-Vizeyen sınır tabakaları A, B ve C olmak üzere 3 zona bölünmüştür. A Zonu Granuliferella, Latiendothyranopsis ve diğer endothyrid formlardan oluşan fasiyes kontrollü bir toplulukla temsil edilmekte olup Geç Turneziyen (Ivoriyen) yaşlıdır. B Zonu Eoparastaffella gr. rotunda ve Eoparastaffella gr. interiecta türlerinin ilk ortaya çıkışı ile birlikte çok çeşitli bir foraminifer topluluğunu (Brunsia, Darjella, Elevenella, Eoforschia, Eotextularia, Laxoendothyra, Endospiroplectammina, Globoendothyra, Bessiella, Endothyranopsis, Plectogyranopsis, Lysella, Dainella ve diğerleri) içerir. Bu zon güney Çin ve batı Avrupa’da tanımlanan en geç Turneziyen yaşlı (Molinesiyen) tabakalara karşılık gelir. Turneziyen-Vizeyen sınırı C Zonu’nun belirleyicisi olan Eoparastaffella simplex ve benzer morfotiplerinin evrimsel türemesi ile belirlenmektedir. C Zonu aynı zamanda Eostaffella cinsinin Vizeyen’de ilk ortaya çıkışı ile birlikte, Turneziyen’de ortaya çıkarak TurneziyenVizeyen sınırını geçen ve Vizeyen’de ortaya çıkan diğer foraminifer topluluklarının zenginleşmesi ile karakterize olur. Ölçülen kesitlerde metre ölçekli ve üste doğru sığlaşan devirlerin sıralanma düzenleri Turneziyen şelf çamurlarından oluşan istiflerin üzerine bir karbonat platfromunun ilerlemesini işaret etmektedir. İstiflerde iki adet üçüncü derece sekans sınırı tanınmıştır. Bunlardan biri Üst Turneziyen’deki (üst İvoriyen tabakaları) bir düzeye, diğer ise en üst Turneziyen’e (Molinesiyen tabakaları) karşılık gelmektedir. Turneziyen- iii Vizeyen sınırı, üçüncü derece bir sekansın ‘transgressive systems tract’i ile ‘highstand systems tract’i arasındaki sınıra yakın bir konumda yer almaktadır. Başkiriyen-Moskoviyen tabakaları ise ayrıntılı olarak Yarıcak Yayla kesitlerinde çalışılmış ve kesitler 5 zona bölünmüştür. Zonlardan dördü Başkiriyen’e ait olup Profusulinella staffellaeformis-Pseudostaffella praegorskyi Zonu Askynbashsky, Eoschubertella obscura-Pseudostaffella gorskyi ve Ozawainella pararhomboidalis Zonları Tashastinsky ve Profusulinella tashliensis-Pseudostaffella subquadrata Zonu ise Asatausky düzeylerini temsil eder. Aljutovella aljutovica-Profusulinella prisca Zonu ise en alt Moskoviyen’i (Solontsovsky) belirlemektedir. Çok sayıda foraminifer topluluğu içeren bu zonlar Rusya’da Urallar ve Rus Platformu, Ukrayna’da Donentz Havzası çökellerinin biyostratigrafileri ile karşılaştırılabilmektedir. Çalışmada Başkiriyen-Moskoviyen sınırı özellikle Başkiriyen’de ortaya çıkan Profusulinella türlerinden evrimsel olarak türeyerek ortaya çıkan P. prisca ve Alt Moskoviyen’in indeks foraminiferi olan A. aljutovica’nın ilk ortaya çıkışı ile çizilmiştir. Başkiriyen-Moskoviyen kireçtaşı tabakaları da metre ölçekli ve üste doğru sığlaşan devirleri oluşturmaktadır. Bu devirlerin paketlenme düzenleri ve ölçülen kesitlerde karbonat litolojileri ile arakatkılanan kumtaşı düzeyinin ortaya koyduğu su üstü olma verileri sınır tabakalarının iki adet 3. derece sekansa bölünebileceğini göstermektedir. Bu verilere göre Başkiriyen-Moskoviyen sınırı ikinci sekansın ‘transgressive systems tract’i içinde yer almakta ve sınırın konumu global deniz seviyesi değişim modellerinde belirlenmiş konumuna çok benzerlik göstermektedir.

Suggestions

Morphology, anatomy and systematics of the genus Salvia l. (Lamiaceae) in East and Southeast Anatolia, Turkey
Kahraman, Ahmet; Doğan, Musa; Department of Biology (2011)
This study aims to revise the genus Salvia L. in East and Southeast Anatolia in Turkey on the basis of macromorphological, anatomical, palynological, mericarp micro-morphological, ecological and numerical analysis. Towards achieving this goal, about 2500 specimens of Salvia were collected and examined during extensive field studies between July 2005 and June 2009. The materials collected by other researchers either from Turkey or abroad were also investigated. The results of the taxonomic revision show that...
A Numerical taxonomic study on the family plumbaginaceae in Turkey
Erdal, Jelena; Doğan, Musa; Department of Biology (2015)
The aim of this study was to make evaluation of existing structure of Plumbaginaceae in Turkey in order to see infrafamilial grouping as well as infrageneric arrangement of the big genera (Limonium and Acantholimon). For this purpose, numerical taxonomic method and clustering analysis were used. Also, this was the first time that all the genera of Plumbaginaceae found in Turkey were examined together, within the same study. Herbarium specimens of 61 species were evaluated on the base of 57 morphological cha...
Zooplankton adaptation strategies against fish predation in Turkish shallow lakes
Yazgan Tavşanoğlu, Ülkü Nihan; Beklioğlu, Meryem; Jeppesen, Erik; Department of Biology (2012)
In this study, the factors influencing zooplankton community structure in Turkish shallow lakes were elucidated with four main approaches: (i) space-for-time substitution for shallow lakes using snap-shot sampling in 31 lakes along a latitudinal gradient; (ii) in-situ mesocosm experiments in eleven lakes along a latitudinal gradient using three sets of artificial plants systems; (iii)‘Habitat Choice’ laboratory experiments mimicking a ‘shallow littoral’ zone with plants and a ‘deeper pelagic’ zone with sedi...
Lead isotope geochemistry of Pb-Zn deposits from Eastern Taurides, Turkey
Ceyhan, Nuri; Güleç, Nilgün Türkan; Department of Geological Engineering (2003)
This study is concerned with the Pb-isotope compositions of galena samples from Pb-Zn occurrences in southern Turkey. The purpose is to i) provide chronologic information for ore deposition, ii) investigate the likely source(s) of lead in ore deposits, and iii) examine the possible control of tectonic setting and crustal basement on Pb-isotope compositions. The data used in the study belongs to the deposits located in Taurides (Zamanti, Kahramanmaras, Malatya, Elazig, Bitlis), with additional data from Nigd...
Türkiye’de psikoterapistlerin yaklaşımlarının belirlenmesi: Lacan’ın söylemleri çerçevesinde değerlendirme
Gagua, Neli; Özkan, Aylin; Aydoğ, Sezin; Gençöz, Faruk (null, Türkiye Klinikleri; 2019, 2019-01-01)
Bu çalışmada Türkiye'de çalışan psikoterapistlerle yaklaşımlarını belirleme süreçleri ve diğer terapi yaklaşımları ile ilgili düşüncelerinin kendi terapist kimlikleri ve konumları bağlamında ele alındığı görüşmeler yapılmıştır. Katılımcılar terapist olarak tecrübeleri 1 yıl ile 24 yıl arasında değişen toplam 10 kişiden oluşmaktadır. Araştırmanın temelinde yer alan soruyla ilişkili temalarla şekillenen yarı yapılandırılmış görüşmeler, eleştirel söylemsel psikoloji kapsamında analiz edilmiş; bu bağlamda ortay...
Citation Formats
S. Ö. Altıner, D. Altıner, Ö. İ. Yılmaz, N. Özgül, and A. Peynircioğlu, “Türkiye’nin denizel karbonifer’inde kat sınır stratotip tanımlamasına yönelik araştırma,” 2006. Accessed: 00, 2020. [Online]. Available: https://app.trdizin.gov.tr/publication/project/detail/TnprMU56Yz0.