Dış Ticaret Lojistiğinin Kentsel Mekâna Etkisi: Mersin Örneği

2019-12-31
Zorlu , Fikret
Bu çalışmada dış ticaretin kent mekânına etkileri Mersin örneği üzerinden incelenmiştir. Türkiye 1980 sonrasında dışa açık ekonomi politikası uygulamaya başlamış ve bunun sonucunda ihracat ve ithalatta hızlı artış gözlenmiştir. Büyük ölçekli limanı ve sanayi altyapısı olan Mersin kenti de Türkiye’de dışa açık ekonomiden en fazla etkilenen kentlerden biri olmuştur. Bu çalışma dış ticaretin depolama alanları üzerindeki etkilerini saptamak için mekânsal ve istatistiksel bir analiz yöntemi sunmakta ve Mersin kentindeki arazi kullanım değişimini tartışmaktadır. Dış ticaretin en önemli göstergelerinden biri limandaki işlem gören (yükleme ve boşaltma) miktarıdır. Limanda işlem gören yük hacmi ile kentteki depolama alanı arasındaki ilişkiyi açıklamak için Granger’in (1988) iki yönlü nedensellik modeli ve bunun zaman serisinde çok değişkenli bir uygulaması olan Toda and Yamamoto (1995) testi uygulanmıştır. Bunun yanında tam logaritmik çoklu regresyon analizi ile limanda işlem gören yükün depolama kapalı alanı artışındaki rolü ve tersi yöndeki etki ölçülmüştür. Mersin limanında işlem gören yük hacmi 1980-2017 döneminde %480 artmıştır. Aynı dönemde kentteki depolama kapalı alanı ise %616 artmıştır. Üç yıllık gecikmeli çift yönlü nedensellik testi bu değişkenler arasındaki çift yönlü etki olduğu yönde anlamlı sonuçlar elde edilmiştir. Üç yıl gecikmeli Granger nedensellik modeli limanda boşaltılan yükteki artışın depolama alanındaki artışın nedeni olduğunu ve her iki değişken arasında iki yönlü etki olduğunu göstermektedir. Regresyon analizi sonuçları da bu ilişkiyi doğrulamaktadır. Bir yıl 1 gecikmeli model limanda yüklenen yükteki %10 artışın depolama kapalı alanında %1,4 artışa neden olduğunu, limanda boşaltılan yükteki %10 artışın ise depolama alanında %12,08 alan artışa olduğu (R 2 =0,973) göstermektedir. Diğer yandan depolama kapalı alanındaki %10 artış ise limandaki yükleme hacmini %7,47 (R 2 =0.882), boşaltılan yük hacmini ise %6,97 (R 2 =0.971) arttırmaktadır. Araştırma bulguları dış ticaretin bir sonucu olan depolama alanı talep tahmininde her iki modelin kullanılabileceğini göstermektedir. Bunun yanı sıra depolama alanı kapasitesinin limandaki dış ticaret hacmi ve lojistik sektörünün gelişmesinde önemli katkı sağladığını göstermektedir. Liman dış ticaret işlemlerindeki artışın ekonomik katkılarının yanı sıra kentsel gelişmeyi sınırlayıcı etkileri de bulunmaktadır. Limanlara yakın bölgelerdedepolama tesislerinin artması diğer arazi kullanımlarının tersi yönde gelişmesine neden olduğundan dış ticaret faaliyeti dolaylı olarak kentin mekânsal gelişimde önemli bir etken olmaktadır.

Suggestions

Impact of SME policies on innovation capabilities: The Turkish Case
Başçavuşoğlu-Moreau, Elif; Çolakoğlu, Mustafa (Science And Technology Policies Research Center, Middle East Technical University (Ankara, Turkey), 2011)
The purpose of this paper is to explore the determinants of innovative capabilities in an emerging country context. We focus more particularly on the impact of recent changes in SME policies in Turkey. Using a unique firm-level survey conducted on 45.000 SMEs, innovative capabilities of firms are assessed at three different levels; their innovation efforts, innovation decision and innovative intensity. We analyze and compare the impact of two different incentive schemes; one a purely financial support, and ...
Home as a 'place' : the making of domestic space at Yeşiltepe Blocks, Ankara
Çapoğlu, Nazan; Cengizkan, Ali; Department of Architecture (2008)
The aim of this thesis is to provide a comprehensive look over the domestic space in the scope of the case study held in Ankara. The key notion of the evaluation is that home is a ‘place’ and it can not be evaluated comprehensively when abstracted and degraded into classifications of size, location, cost, or generalized user profile, without considering its place-specific qualities and the experience of its users. Starting from this point, the thesis provides a detailed observation and documentation of the ...
Impact of Defected Ground Structures on the Bandwidth of Branch Line Hybrids
Polater, Ahmet Mert; Nesimoglu, Tayfun (2015-12-02)
This paper investigates the impact of defected ground structures (DGS) on the operational bandwidth of microwave circuits. Branch line hybrids were selected to investigate DGS. Three types of branch line hybrids were studied with both hardware and simulation results; a standard branch line hybrid, one using tapered lines and another one using DGS. An optimum model in terms of location, size and number of DGS has been proposed to achieve the widest operational bandwidth. Not only by simulation results, but a...
IMPACT OF EXCHANGE RATE AND CUSTOMS UNION ON TRADE BALANCE AT COMMODITY LEVEL OF TURKEY WITH EU (15)
Yazici, Mehmet; İslam, Muhammed Qamarul (2011-09-01)
This paper investigates the short-run and long-run impact of exchange rate and customs union on the trade balance at commodity-group level of Turkey with EU (15). Bounds testing approach is employed where a new strategy in the model selection phase is odopted ensuring that optimal model is selected from those models satisfying both diagnostics and cointegration. Results indicate that in the short-run exchange rate matters in determination of trade balance of 13 commodity groups out of 21 and customs union i...
Effect of price-sensitive demand and default risk on optimal credit period and cycle time for a deteriorating inventory model
Paul, Asim; Pervin, Magfura; Roy, Sankar Kumar; Weber, Gerhard Wilhelm; Mirzazadeh, Abolfazl (2021-03-01)
In this paper, we formulate and solve an economic order quantity model with default risk. Our main purpose is to investigate retailer's optimal replenishment time and credit period for deteriorating items under selling price-dependent demand while maximizing profit per unit time. Here, shortages are allowed and items are partially backlogged for interested customers. We show that optimal replenishment time and credit period not only exist but they are also unique. We solve the proposed problem analytically....
Citation Formats
F. Zorlu, “Dış Ticaret Lojistiğinin Kentsel Mekâna Etkisi: Mersin Örneği,” ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi, vol. 36, no. 2, pp. 93–120, 2019, Accessed: 00, 2020. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/50595.