Günümüz Türkiye'sinde cinsiyet kalıpyargıları Kadın kimdir Erkek kimdir

Date

2016-10-19

Author

Sakallı, Nuray

Metadata

Show full item record

Item Usage Stats

495
views

0
downloads

Cinsiyet kalıpyargıları cinsiyetlerin özellikleriyle ilgili yüklemelerdir. Bazı özellikler kadın ile daha çok ilintili görülürken diğer özellikler erkek ile daha fazla ilişkili algılanmaktadır. Sosyal Psikoloji’nin en önemli konularından biri olmasına rağmen cinsiyet kalıpyargıları konusunda Türkiye’de çalışma sayısı sınırlıdır. Özellikle evli-bekar erkek ve kadınlarla ilgili kalıpyargıların farklılıklarını ele alan çalışmaya da rastlanmamaktadır. Bu çalışmanın amacı Türkiye’de evlilik öncesi ve evlilik sonrası kadın ve erkeklere dair kalıpyargıların değişip değişmediğini bağlamsal olarak gösterebilmektir. Araştırma kapsamında 279 (78 erkek, 128 kadın ve 78 cinsiyet belirtmemiş) ODTÜ lisans öğrencisinin evli ve bekar kadın ve erkeklerle ilgili dört kategorideki kalıpyargıları toplanmıştır. Elde edilen sıfarlar MAXQDA programı kullanılarak tematik analize ve sıklık analizine tabi tutulmuştur. Katılımcılardan belirtilen dört kategori çerçevesinde alınan kalıpyargılar, kendi içlerinde de temalara ayrılmıştır. Erkeklere dair kalıpyargılar bekar ve evli olarak ayırıp incelendiğinde bekar erkeklerin sosyal (aktif, hareketli, eğlenceli, delidolu), bireysel (negatif: sapık, tacizci, sorumsuz, vurdumduymaz/ pozitif: cesur, mert, yürekli), dış görünüş (çekici, bakımlı, güçlü) ve rahatlık (çapkın, hovarda, özgür) temaları; evli erkeklerin ise aile (sorumluluk sahibi, baba, aile reisi), iktidar (baskıcı, dominant, otoriter, sert, özgür), ilişkisel (fedakar, sadık, güvenilir) ve bireysel özellikler (olgun/oturaklı, çalışkan, kendine güvenen) ile dış görünüş (salmış, göbekli, bıyıklı) temaları etrafında tanımlandığı görülmüştür. Kadına dair kalıpyargılarda ise bekar kadın kırılgan (utangaç, kırılgan, hanım hanımcık, masum), baskılanan/bağımlı (baskı gören/ezilen/baskılanmış), sosyal (flörtöz, eğlenceli) ve bireysel özellikler (özgürlüğüne düşkün, çalışkan) ile dış görünüş (genç, güzel, bakımlı, süslü) temalarıyla tanımlanırken; evli kadınlar için ilişkisel (fedakar, cefakar, sadık/vefakar), eve dair (anne, anaç, ev hanımı, ailesine bağlı), baskılanmış (itaat eden, kocasına bağımlı), dış görünüş (kısa boylu, yıpranmış, şişman, bakımsız), elinden iş gelen (çalışkan, sorumluluk sahibi) ve kişisel özellikler (olgun/oturaklı, pasif) temaları ön plana çıkmıştır. Bulgular 18-25 yaş aralığındaki gençlerin evlilikle değişen algılarını yansıtmaktadır. Bu kalıpyargılar tanımlayıcı olmakla beraber öngörücü olarak da işlev görerek gençlerin farklı kadın ve erkek gruplarını aynı çatı altında eritebileceğine, davranış ve beklentilerini bu kalıpyargılara göre şekillendirebileceğine işaret etmektedir. Bu sebeple bu çalışma toplumsal cinsiyet eşitliği adına değişim için hangi kalıpyargılara odaklanmak gerektiği konusunda faydalı olacaktır.

Subject Keywords

Toplumsal cinsiyet, Kalıpyargılar, Kadın, Erkek, Evli, Bekar

URI

https://hdl.handle.net/11511/72327

Conference Name

I. Sosyal Psikoloji Kongresi (17 - 19 Ekim 2016)

Collections

Department of Psychology, Conference / Seminar

Suggestions

OpenMETU
Core

Gündelik yaşamın kırılmasıyla geleneğin yeniden üretilmesi Soma'da geride kalan kadınların gözünden kayıp ve ilşkiler Beşpınar Akgüner, Fatma Umut (null; 2016-12-03) Bu sunumda, Soma’da 13 Mayıs 2014 tarihinde meydana gelen maden faciası sonucu eşlerini yitirmiş kadınların yaşamlarındaki kayıplara bağlı olarak aile ve toplumsal ilişkilerindeki dönüşüm ele alınacaktır. Kadınların 13 Mayıs 2014 tarihini yaşamlarında bir tür kırılma olarak deneyimledikleri görülmektedir. Olaydan bir yıl sonra gerçekleşen bu çalışmada, faciayı izleyen süreçte kadınların kayıplarına ilişkin algı ve deneyimlerinin yanı sıra, aile ve toplumsal ilişkilerinde toplumsal cinsiyet rolleri...
İSTİSMARCI YÖNETİM ALGISI: LİDER CİNSİYETİ, ÇALIŞANCİNSİYETİ VE LİDER-ÇALIŞAN İLİŞKİSİNDE CİNSİYET BENZERLİĞİETKİSİNİN İNCELENMESİ Acar, Feride Pınar (null; 2019-11-02) Çalışma, toplumsal cinsiyetin, yıkıcı liderlik türlerinden istismarcı yönetim algısıüzerindeki etkisini araştırmaktadır. Toplumsal cinsiyetin liderlik algısına etkisiniaraştıran çalışmalar genellikle olumlu liderlik türlerine odaklanmış olup istismarcıyönetim algısında toplumsal cinsiyet rollerinin etkisi henüz keşfedilmemiştir. Kadın veerkeklerin nasıl davrandığını ve nasıl davranması gerektiğini ortaya koyan toplumsalcinsiyet rollerinden hareketle, çalışma,...
Ürün Odaklı Araştırmalarda Toplumsal Cinsiyeti Konuşmak Koyun, Havva Bilge (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2022) Tasarım disiplini dahil olduğu iktidar ağları ve ürettiği ilişkiler bakımından toplumsal cinsiyet ilişkilerinden bağımsız düşünülemez. Bu ilişkiler tasarım alanında yapılan araştırmaların sonucunda etken olarak göz önünde bulundurulabilirken tasarım araştırmalarının odağına alınarak tasarımcının cinsiyeti, ürünün cinsiyetlendirilmesi ve hatta tasarım yöntemlerinin toplumsal cinsiyete dayalı tahakküm biçimleriyle ilişkisi gibi konularda araştırmalar yürütülmektedir. Fakat, hassas bir konu olarak toplumsal ci...
Türkiye’de Çalışan Annenin Sosyal Medyadaki Temsili Koç, Gizem; Bakır Demir, Tuğçe; Öner Özkan, Bengi (2019-12-01) İş gücüne katılan kadın sayısının artmasına karşın toplumsal cinsiyet rolleriyle ilgili beklentiler geçerliliğini koruyabilmektedir. Mevcut çalışma, Türkiye'deki sosyal medya kullanıcılarının çalışan annelere ilişkin sosyal temsillerini incelemeyi hedeflemiştir. Bu amaçla, bir sosyal site olan Eşi Sözlük sitesinden tek sayılı veriler seçilerek çalışan annelere ilişkin 60 girdi iki araştırmacı tarafından anlamlı söz öbekleri tek tek değerlendirilerek kodlanmıştır. Konvansiyonel içerik analizine göre, söz öbe...
THE RELATIVE IMPACTS OF TOP-DOWN AND BOTTOM-UP PROCESSES ON ZOOPLANKTON BIOMASS AND COMMUNITY BODY SIZE IN URBAN PONDS IN ANKARA Kıran, Hilal; Beklioğlu, Meryem; Department of Aerospace Engineering (2023-1-25) Ponds are small and shallow water bodies that are rich in biodiversity as they provide different habitats, food, and water to aquatic and many terrestrial species. One of the biggest threats to biodiversity is urbanization because it causes increased land use, habitat fragmentation, and removal of riparian vegetation. Increased land use affects dramatically the urban pond ecosystem, i.e, changing the food web structure that is critical for the energy transfer between different trophic levels. Since zooplank...

Citation Formats

N. Sakallı, “Günümüz Türkiye’sinde cinsiyet kalıpyargıları Kadın kimdir Erkek kimdir,” presented at the I. Sosyal Psikoloji Kongresi (17 - 19 Ekim 2016), Ankara, Türkiye, 2016, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/72327.