Determination Of Asbestos Using As A Construction Material On Public Buildings Between 1960-1980 And Its Importance In Terms Of Medical Geology

2021-05-24
Dündar Mustafa, Deniz
Toksoy Köksal, Fatma
Asbest minerallerinin 20. yüzyılın başından itibaren pek çok alanda özellikle de yapı malzemelerinde kullanıldığı bilinmektedir. Fiziksel ve kimyasal özelliklerinin uygunlukları sebebiyle izolasyon amacıyla yaygın olarak yapı malzemelerine katılarak kullanılan asbest türleri, 2003 yılında Dünya Sağlık Örgütü tarafından en önemli kanserojenlerden biri olarak tanımlanmıştır. Ülkemizde kademeli olarak kısıtlanan asbest üretimi ve kullanımı, 2010 yılından itibaren bütünüyle yasaklanmıştır. İnsan sağlığına olumsuz etkileri bulunan asbest üzerinde dünya çapında yapılan çalışmalarda çevresel ve mesleksel maruziyet üzerinde durulmaktadır. Bunlara ek olarak, günümüzde kentsel dönüşüm nedeniyle halk sağlığını da ciddi şekilde etkileyen asbestin, tıbbi jeoloji açısından ele alınması ve mineralojik-petrografik incelemelerle doğru tanımlanması oldukça önem taşımaktadır. Bu çalışma, 1960 ve 1980 yılları arasında inşa edilmiş Ankara’daki 5 farklı yerleşkede bulunan 10 kamu binasında yürütülmüştür. İnceleme alanındaki binaların oturduğu killi (smektit) zemin nedeniyle, bina içinde ve dışında çeşitli düzeyde deformasyonlar bulunmaktadır. Bu binalardan başta yalıtım malzemeleri olmak üzere duvar ve yer kaplamalarından toplam 150 örnek alınmıştır. Alınan tüm örnekler stereo mikroskopta incelenerek lifsi yapıdaki malzeme içerik miktarına göre sınıflandırılmış ve yoğun olarak lifsi malzeme içeren örnekler polarize ışık mikroskop ile asbest içeriği ve tipi açısından incelenmiştir. İncelenen 150 örneğin yaklaşık %47’lik bölümünde asbest mineralleri tespit edilmiştir. Asbestli örneklerin %57’lik bölümünde asbest türü olarak krizotil, geri kalan %43’lük kısmında ise farklı yoğunluklarda sağlık açısından en riskli türlerden amositin yanı sıra aktinolit, krosidolit, tremolit ve antofilit asbest türlerinin varlığı belirlenmiştir. Ne yazık ki izolasyon malzemesi cam yünü içinde dahi asbest tespit edilmiştir. Bu çalışma; bir dönem yapı malzemelerinde yoğun kullanılan asbestin, çevresel/jeolojik maruziyetin ötesinde özellikle de kentsel dönüşüm ile modern hayatta çok daha fazla etkin olabileceğine işaret etmektedir. Binaların bakım-onarım veya yıkım süreçlerinden önce mutlaka hem iş sağlığı hem de toplum sağlığı açısından, binalarda asbest olup olmadığı tespit edilerek risk değerlendirmesi yapılmalıdır. Yaygın olarak bilinenin aksine, sadece boru izolasyonlarında kullanılan malzeme içeriği değil, tüm farklı yapı malzemelerinden temsilci örneklerin alınması göz ardı edilmemelidir. İlgili standartlarda belirtilen şekilde yapılacak saha çalışmaları sonrasında stereo mikroskop ve polarize ışık mikroskobu yardımıyla yapılacak analizlere göre mevcutta olan asbestin türü belirlenmelidir. Asbest mineral türünün belirlenmesinde gerekli görüldüğü durumlarda ileri analiz yöntemleri de (X-ışını difraktometresi ve taramalı elektron mikroskobu – enerji saçılımlı spektrometresi) kullanılmalıdır. Böylelikle, asbest risk değerlendirmesi yapılırken malzeme bazlı önceliklendirme tespitinin de yapılması, yapılan değerlendirmeyi anlamlı hale getirecek ve uygun önlemlerin alınmasına ışık tutacaktır.
71st Geological Congress of Turkey with International Participation

Suggestions

The use of asbestos as a construction material in public buildings: a case study
Dündar-Mustafa, Deniz; Toksoy Köksal, Fatma; Department of Occupational Health and Safety (2020)
Since the beginning of the 20th century, asbestos minerals due to its physical and chemical properties were used in many industrial areas, especially construction. Despite its common preference in industry, carcinogenic effects of asbestos on health were identified. Therefore, use of asbestos minerals was forbidden worldwide. Nevertheless, at present, the negative health effects become a significant issue because of urban transformation projects, even in Turkey. The main objective of this study is to assess...
Development of pozzolanic lime mortars for the repaiır of historic masonry
Güney, Bilge Alp; Saltık, Emine Nevin; Restoration in Department of Architecture (2012)
The use of lime mortars with pozzolanic additives is of special importance for the repair of historic masonry. In this study, the effect of pozzolanic materials on the final characteristics of mortars was investigated. Metakaolin, fly ash and historic brick powder were used as pozzolanic materials in mortar mixes with varying binder:pozzolan:aggregate ratios. Historic mortar samples from rubble stone masonry of Kahta Castle, a medieval structure in close vicinity of the Nemrut Dağ Monument, were also invest...
Mapping evaporate minerals by ASTER
Oztan, N. Serkan; Süzen, Mehmet Lütfi (2011-01-01)
Evaporate minerals are important industrial raw materials that have been used in diverse industries for many years. As one of the most extensively used evaporate minerals, gypsum is an important raw material in the construction, agriculture, textile, dentistry and chemical industries, resulting in a massive increase in demand of these minerals in recent years. The aim of this study was to demonstrate the responses of common remote sensing mapping techniques and further develop some of them while evaluating ...
Evaluation of the Predictive Models for Stiffness, Strength, and Deformation Capacity of RC Frames with Masonry Infill Walls
Turgay, Tahsin; Durmus, Meril Cigdem; Binici, Barış; Ozcebe, Guney (American Society of Civil Engineers (ASCE), 2014-10-01)
Buildings with masonry infill walls (MIWs) in reinforced concrete (RC) frames are commonly used all around the world. It is well known that infill walls may affect the strength, stiffness, and displacement ductility of the structural system. Different approaches have been adopted in different codes and guidelines to consider the stiffness and strength contribution of MIWs on RC frame behavior. This study compares the ability of the existing guidelines to estimate stiffness, strength, and deformability of RC...
Biological mortar application for micro-crack remediation in stones of travertine monuments
Sırt Çıplak, Elif; Şahin Güçhan, Neriman; Bilecen, Kıvanç; Conservation of Cultural Heritage in Department of Architecture (2018)
Traditional conservation methods for the preservation of historical stones including applications with inorganic and organic polymers are often inadequate and results in introduction of new deterioration problems to historic structures. At this point, consolidating a stone by re-creating a structure similar to original microstructure of stone is a new approach developed to ensure the maximum compatibility by comparison to the traditional conservation techniques. In this study it was aimed to develop a susta...
Citation Formats
D. Dündar Mustafa and F. Toksoy Köksal, “Determination Of Asbestos Using As A Construction Material On Public Buildings Between 1960-1980 And Its Importance In Terms Of Medical Geology,” presented at the 71st Geological Congress of Turkey with International Participation, Ankara, Türkiye, 2021, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/90733.