Bir Alttan, Bir Üstten: Tasarım ve Zanaat Arasında Bir Diyalog

2016
Altay, Can
Öz, Gizem
Ürün tasarımı eğitiminin üretim süreçleriyle kurduğu ve kuramadığı ilişkiler, tasarımcı ve öğrencilerin kendilerini konumlandırışları ve tasarladıkları ürünlere yaklaşımlarını etkiler. Tasarım sürecinin üretimle ve üreticiyle yapısal ancak karşılıklı beslenmeye ve şekillendirmeye açık bir diyaloğa girmesinin yollarını ararken, zanaat ya da seri üretim içermeyen gelenekler verimli bir zemin sunar. Zanaatkarın nasıl çalıştığını, malzemeyle ve yapma eylemiyle olan kişisel ilişkisini anlamak endüstriyel tasarım disiplini için yeni öneriler arz edebilir. Bu bildiride, bir endüstriyel tasarım öğrencisinin Sapanca’dan sepet örme ustalarıyla ortak yürüttüğü Bir Alttan Bir Üstten projesini tartışmaya açarak, tasarımın geleneksel bir üretim biçimine dijital teknolojilerin katkısıyla müdahale etmesi üzerinden tasarım ve üretimin diyaloğuna dair önermeler sunuyoruz. Bu projeyi yürüten tasarımcı, sepetçilik geleneğine ait örtük bilgiye ulaşabilmek için içeriden öğrenme rotasını izleyerek projede hem katılımcı gözlemci olmuş hem de eylem araştırmasında bulunmuştur. Sürekli iletişim ve birlikte üretim içeren ve birçok farklı deneme üzerinden oluşan bu diyalog, güncel teknolojilerin mümkün kıldığı üç boyutlu yazıcıları kullanan bir tasarım müdahalesine yol açmıştır. Tasarımcının ürettiği somut ve fiziksel parçalarla geliştirdiği bu müdahale, hem zanaatkarın örme eylemine yardımda bulunan bir araç, hem sepet örmenin üretebileceği form ve geometrileri çeşitlendiren bir girdi, hem de sonunda objenin bir parçası haline dönüşen öğeler sunmuştur. Bir Alttan Bir Üstten projesi, en eski ve esnek üretim yöntemlerinden biri olan sepet örücülüğü ile en yeni ve esnek üretim yöntemlerinden biri olan üç boyutlu yazıcıları bir araya getirerek, iki farklı malzemenin, iki farklı pratiğin iş birliğinden ortaya çıkan melez ürünlere yol açmaktadır. Böylece hem üretim teknolojileri, hem de tasarımcı girdisini düşünmek adına önemli bir deneme sunuyor ve zanaatın tasarım için potansiyellerini artıran bir yaklaşımdan öte, tasarlama eyleminin kendi doğasına dair de açılımlar ve öneriler getiren bir yaklaşım içermektedir.

Suggestions

Çocuklar için Empatik Tasarım
Süner, Sedef; Günay, Aslı; Kulaksız, Mert (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2018)
Kullanıcılarla empatik bağ kurabilmek, tasarımcılar için kullanıcı ihtiyaçlarına ve beklentilerine anlamlı karşılıklar üretebilmek açısından önemli bir araçtır. Çocuklar için ürün ve sistemler geliştirirken onlarla kurulacak empatik bağ, tasarımcılar açısından kritik bir öneme sahiptir; çünkü tasarımcı ve kullanıcı perspektiferi arasındaki farklılıklar, nesil farkıyla da birleşerek iyice açılmaktadır. Çocuk kullanıcılar genellikle yetişkin bakış açısıyla karakterize edilmekte, çocukların ilgi, bilgi ve bece...
Bir Yol Hikayesi Kamusal Alan Planlamasında Kentsel Tasarım ve Yerel Yönetimin Amaç ve Araçlarını Tartışmak
Cihanger Medeıros Rıbeıro, Duygu (2014-05-04)
ODTÜ Yolu’nun hikâyesi kamusal bir mekânın, kamunun belli bir kesiminden gelen tepkilere karşı üretilmesi ve bu süreçte kentsel planlama ve tasarım araçlarının zayıf bırakılan rolünü anlatmaktadır. Özünde bir kentsel arayüz planlaması ve tasarımı problemi olan yol meşruluğunu, 1994 Ankara Nazım Planı ve 2023 Ankara Nazım İmar Planı’ndan almaktadır. Ancak, planlama araçlarının gücünün altını çizen yol inşaatı süreci, bugün bazı toplumsal bileşenlerce reddedilmiş ve çeşitli çatışmalara yol açmıştır. Bu bildir...
Esnek ve Uyarlanabilir Pişirme Platformları için Tasarım Önerileri:Sürdürülebilirlik için Açık Tasarım Yaklaşımı Odaklı Bir Eğitim Projesi
Doğan, Çağla (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2018)
Bu çalışma, tasarım eğitimine konu olan mutfak pratikleri odaklı, açık tasarım ve sürdürülebilirlik ölçütlerini içeren bir eğitim projesinin planlanma ve yürütülme süreçlerini sunar. Sonbahar 201 döneminde tamamlanan bu eğitim projesi, üçüncü yıl endüstriyel tasarım stüdyo dersinin, iki farklı bölümüne katılan toplam 48 tasarım öğrencisi, bir öğretim üyesi ve yarı zamanlı katkı veren bir eğitim asistanını kapsadı. On iki hafta olarak planlanan proje, temel aşamalarında ve değerlendirme süreçlerinde, öğrenc...
Bir Katılımcı Tasarım Süreci: Etkileşimli Kiosklar için Örnek Olay Çalışması
Yıldırım, Yasemin; Orhun , Simge Esin (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2016)
Günümüzde bilgiye erişim sağlanabilmesi amacı ile tasarlanan etkileşimli kioskların üstlendikleri işlevler artmakta ve kullanımları hızla yaygınlaşmaktadır. Bu sabit etkileşimli araçların, sundukları içeriğin organizasyonu veya sunumu veya fiziksel olarak konumlandıkları noktalar sebebi ile kullanıcıların ihtiyaçlarına yeteri kadar karşılık veremedikleri ve işlevlerini yerine getiremedikleri gözlemlenmektedir. Yapılan araştırmalar, etkileşimli tasarımlarda hedeflenen bilgi alışverişinin kullanıcı senaryolar...
Dijital Bir Deneyimin ‘Phygital’ Olarak Yeniden Tasarımı
Tatlısu, Enver; Turan, Gülname (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2022)
Dijital ürünlerin günlük yaşantımızdaki yerinin her geçen gün arttığı, birçok anlam ve değerin buharlaşarak dijital arayüzlerin içerisine çekildiği günümüzde, fiziksel yaşamın zenginliklerini yeniden ürün-kullanıcı etkileşimine davet etmenin yolları nelerdir? İki boyutlu dijital arayüzlerin sunduğu, soyut göstergelere dayalı dar iletişim kanalı, diğer duyu organlarının ürün etkileşimine dahil edilmesi ile zengin bir kullanıcı deneyimi sağlayacak şekilde genişletilebilir mi? Ürün-kullanıcı ilişkisinde çözülm...
Citation Formats
C. Altay and G. Öz, “Bir Alttan, Bir Üstten: Tasarım ve Zanaat Arasında Bir Diyalog,” ODTÜ Mimarlık Fakültesi, Ankara, 2016, p. 607, Accessed: 00, 2022. [Online]. Available: https://utak.metu.edu.tr/utak-2016/.