Konya Şer’iye Sicillerinde Yer Alan Konutlara Yönelik Tipoloji Araştırması

2023-12
Deniz Demirel, Merve
Halaç, Hicran Hanım
Tarihsel süreç boyunca genellikle insanoğlunun yaşantısında iz bırakan olaylar veya durumlar tarihsel araştırmalara konu olmuştur. Bu araştırmalara dair bilgilere şer’iye sicillerinden, defterlerden, vakfiyelerden ve arşiv belgelerinden ulaşılmaktadır. Şer’iye sicilleri, hem davalarda verilen kararların hem de merkez teşkilatından gelen emirlerin yazıldığı defterler olmaktadır. Kadılar tarafından tutulan bu defterlere devlet ile toplumun iletişim durumu, miras konusu, alacak-verecek davası, hukukun uygulanma şekli ve Müslim ile gayrimüslimlerin hukuksal boyutu gibi bilgilere yer verilmiştir. Köy, kasaba ve mahalle adları, yeni veya terk edilmiş bölgelerin göç alma/verme nedenleri aktarılmıştır. Bu bağlamda yazıldıkları dönemin sosyal, kültürel, idari, siyasi ve ekonomik yapısı hakkında pek çok bilgi içermektedirler. Söz konusu verilere bakarak bir kentin konut dağılımı ve tipolojileri hakkında yorum yapmak mümkündür. Ayrıca Konya kenti, konumlandığı Anadolu bölgesinde ticari güzergâhların kavşağında yer almış ve her dönem önemli bir yerleşim yeri olmuştur. Anadolu Selçuklu Devleti’ne başkentlik etmiş ve Osmanlı Devleti’nde de sahip olduğu önemi sürdürmüştür. Dolayısıyla kültürel, mimari ve tarihi yönüyle değerli bir kent olduğundan söz etmek mümkündür. Ancak şu ana kadar yapılan araştırmalar incelendiğinde; Konya şer’iye sicillerinde yer alan konut tasvirleri hakkındaki değerlendirmelerin yüzeysel kaldığı tespit edilmiştir. Bu makalenin amacı menzil satış belgelerinden elde edilen konut verilerini tasnif edip söz konusu konutların kat adetleri ile yol ağlarını inceleyerek bu belgelerde yer alan konutlara dair tipoloji araştırması yapmaktır. Bu kapsamda söz konusu sicillerde yer alan menzil satış belgelerindeki tasvirler analiz edilerek konut tipolojisine dair veriler elde edilmiş ve makale kapsamında görselleştirerek sunulmuştur.
Citation Formats
M. Deniz Demirel and H. H. Halaç, “Konya Şer’iye Sicillerinde Yer Alan Konutlara Yönelik Tipoloji Araştırması,” ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi, vol. 40, no. 2, pp. 193–211, 2023, Accessed: 00, 2024. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/108820.