Patterns Of Environmental Coherence In The Rural Architectural Tradition Of Ürünlü (Akseki-İbradı Basin)

Download
2011
Kavas, Kemal Reha
Geleneksel kırsal yerleşimlerin ortak özelliği, doğa ile kurdukları ilişkilerde çevre ölçeğinde gözlenen tutarlılıktır. Kırsal mimari geleneklerin oluşturdukları çevresel tutarlılık (environmental coherence) mimarlık tarihi disiplini içerisinde yeterince incelenmemiş bir konudur. Bununla birlikte, kırsal mimariye dair tarihsel bilgi veren yazılı kaynakların sınırlı olması doğrudan fiziksel çevrenin görsel olarak incelenmesi temelinde araştırmalar yapmayı zorunlu kılmaktadır. Bu nedenlerden dolayı, geleneksel kırsal yerleşimlerdeki çevresel tutarlılığın tarih boyunca sürdürülmesini sağlayan mimari öğeleri ortaya çıkarmak ve açıklamak için yeni bir kavramsal çerçeve gerekmektedir. Bu makalede çevresel tutarlılığın temelindeki doğa-kültür uyumunun mimari boyutunu tartışmaya yönelik yeni bir kuramsal çerçeve oluşturmak amacıyla “çevre estetiğinin” kavramsal altyapısından yola çıkılmaktadır. Güney Batı Anadolu’daki Ürünlü geleneksel dağlık yerleşimi üzerinden mimarinin kültürel devamlılıktaki rolüne odaklanılmıştır. Çevresel tutarlılığın mimari öğeleri çevrenin karakteristik mekânsallığını oluşturan çok ölçekli geleneksel kalıplar olarak kavramsallaştırılmıştır. Kırsal mimari geleneklere bu açıdan bakıldığında onların tekil yapılara indirgenmeden sürekli ve bütüncül bir çevresel yapı olarak düşünülmesi gerektiği ortaya çıkmaktadır. Bu bakış açısı mimari detaydan yerleşim biçimine uzanan birçok ölçek düzeyini dikkate almayı gerektirmiştir. Ürünlü köyü, genellikle korunmuş olan geleneksel yapı çevresiyle, çevre-kültür bütünlüğünü üreten mimarinin farklı ölçek düzeylerinde incelenmesi için uygun bir örnektir. Ürünlü’deki mimari kalıpların çevre estetiği açısından incelenebilmesi amacıyla mimarideki çevresel sürekliliği farklı ölçeklerde tanımlamak ve temsil etmek için gerekli kavramsal araçlar türetilmesine ihtiyaç vardır. Bu düşünceyle, daha önceki geleneksel yapı çevresi çalışmalarında ortaya atılmış olan “tektonik sözdizimi” (tectonic syntax) ve “kalıp dili” (pattern language) kavramları kullanılmıştır. Mimariyi çevre ile bütünleştiren kalıplar, yerleşim, yapı ve detay ölçeklerinde sırasıyla “çevresel omurga”, “organik ara yüz” ve “tektonik bağ” olarak adlandırılan ölçek düzeylerinin öğeleri olarak gruplandırılmıştır. Kırsal mimarinin çevreyle bütünleşme biçimleri, geleneksel yapı çevresinin sunduğu fiziksel malzemenin görsel olarak analiz edilmesini içeren ve bu makalede “çevresel temsil” (environmental representation) olarak adlandırılan bir yöntem uyarınca arazide üretilen orijinal çizimler vasıtasıyla ortaya konmuştur. Böylece Ürünlü örneği üzerinden mimari kalıpların çevre ile kurdukları süreklilik içerisinde ve bağlamsal problemlere getirdikleri kültüre özgü çözümler ışığında nasıl şekillendikleri ortaya çıkarılmış ve kırsal mimari gelenekteki çevresel tutarlılık kalıpları ortaya konmuştur.

Suggestions

Predictive factors of posttraumatic stress and posttraumatic growth among the survivors of Van, 2011, earthquakes’ trauma
Elçi , Özcan; Bozo Özen, Özlem; Department of Psychology (2021-2-08)
Earthquakes, like other natural major disasters involves trauma resulting from exposure and/or witnessing to deaths and injuries, extreme fear of threatening situations, loss of a significant one, monetary loss and need of extreme physical power. On the other hand, the survivors may have also present positive changes in face of adversity. In present study, both negative and positive impacts of Van earthquakes which happened in 23rd of October and 9th of November 2011 are examined. 630 volunteer teachers fro...
Features Of Vemacular Architecture In Finland
Kairamo , Maija (Middle East Technical University, Faculty of Architecture, 1978)
Ormanlık bir ülke olan Finlandiya'da doğal yapı gereci ahşap, yöre mimarlığının biçimlenişinde önemli bir etmen olmuştur. Ancak, yöre mimarlığının doğru anlaşılabilmesi içi n doğal koşulların yanısıra toplumsal ve ekonomik yapının tarih içindeki gelişiminin de iyi bilinmesi gerekir. Önceleri İsveç, devrim sonrasında bağımsızlığını kazanıncaya değin de Rus egemenliğinde yaşayan Fin toplumu, kökeni ülkenin özgün göçebe Lap'larına dayanan zengin bir yöre mimarlığı yaratmıştır. Irmak, gol ve deniz kıyılarındaki...
Principles for the conservation of depopulated rural heritage sites: the case of Dereköy on Gökçeada (Imbros)
Diker, İrem; Serin, Ufuk; Conservation of Cultural Heritage in Department of Architecture (2022-5-09)
Depopulation is among the most crucial problems affecting rural landscapes in Turkey and around the world. Rural landscapes, formed over time as a result of the interaction between nature and human beings, have gradually lost their populations for a number of reasons. The built environment is primarily altered in abandoned areas due to neglect and dilapidation, resulting in the eventual destruction of cultural assets, whilst the natural landscape reverts to wilderness, its infrastructure also fatally compro...
Evaluation of Motion Selection and Scaling for the Nonlinear Seismic Analysis of Concrete Gravity Dams
Soysal, Berat Feyza; Ay, Bekir Özer; Arıcı, Yalın (null; 2017-10-13)
The selection and scaling of the ground motions is usually the most effective factor determining the results of the safety assessment for concrete gravity dams. The guidelines for the nonlinear transient analyses of buildings, such as the one presented in ASCE/SEI-7-10, are generally applied to these structures. While these procedures are well-studied for the moment frames, their effectiveness and consistency has not been studied for gravity dam structures. The selection and scaling of the ground motions fo...
Analysis of the relationship between defence and civil industries: Policy recommendations for Turkey
Feridüddin Emre, Erdoğan; Erdil, Erkan; Kepenek, Emek Barış; Department of Science and Technology Policy Studies (2020-11)
Nations have been putting great efforts in developing their defence industry, and it is usually located in the centre of their internal and international policies. Increase in defence expenditures necessitate to create rational, durable and sustainable connections between defence and civil industries. Defence industry contributes to the development of absorptive capacity of a nation by promoting the high-end and unique discoveries and facilitating the process of learning. Today the current technological dif...
Citation Formats
K. R. Kavas, “Patterns Of Environmental Coherence In The Rural Architectural Tradition Of Ürünlü (Akseki-İbradı Basin),” ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi, vol. 28, no. 1, pp. 23–40, 2011, Accessed: 00, 2020. [Online]. Available: http://jfa.arch.metu.edu.tr/archive/0258-5316/2011/cilt28/sayi_1/23-40.pdf.