Domuztepe-Kahramanmaraş’ta bulunan geç neolitik-halaf seramiklerinin hammadde kaynakları ve üretim teknolojisi

Date

2017-05-24

Author

Dirican, Murat
Atakuman, Çiğdem
Türkmenoğlu, Asuman

Metadata

Show full item record

Item Usage Stats

18
views

0
downloads

Cite This

Bu çalışmanın amacı, Kahramanmaraş il sınırları içinde yer alan ve bir geç Neolitik-Halaf (M.Ö. 6200-5200) yerleşimi olan Domuztepe höyüğü ile beraber çevresinde bulunan Halaf-Ubaid yerleşimlerden alınan bazı çanak-çömlek örneklerinin üretim teknolojisi ve hammadde kaynaklarının farklı stilistik gruplara göre değişimini ve zaman içinde bu tercihlerin dönüşümünü anlamaktır. Bu amaçla toplanan örneklerin 65’inde petrografik ince kesit analizi, 34’ünde XRD, 29’unda ICP-MS, 3’ünde SEM analizi gerçekleştirilmiştir. Ayrıca yerleşmenin bulunduğu bölgedeki kil türlerini belirlemek amacıyla toplanan 7 toprak örnek üzerinde XRD analizi yapılmıştır. Bölgenin M.Ö 7. bin yılın başlarından itibaren baskın yerel üretim geleneği olan açkılı seramiklerin pişirilmesinde genellikle indirgen (redüktif) ortamının tercih edildiği; bunun sağlanamadığı durumlarda, koyu renklere ulaşabilmek için seramiklerin organik maddelere sarılarak veya yağa batırılarak pişirildiği tahmin edilmektedir. Bölgede M.Ö. 7. binyılın son çeyreğinde görülmeye başlanan ve M.Ö. 6. binyılda yaygınlaşarak Halaf türü seramiklere evrilen geleneğin üretiminde ise genellikle yükseltgen pişirme ortamı tercih edilirken, bu koşulun sağlanamadığı durumlarda açık tonlardaki renklere ulaşabilmek için hızlı pişirme, hızlı soğutma gibi müdahelelerde bulunulduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca, kaynaklarla ilgili çalışmalarımızın ilk sonuçlarına göre; Domuztepe’de bulunan açkılı, çizi bezekli ve Halaf tarzı seramiklerin üretiminde 5 farklı hammadde kullanıldığı ve bu hammaddenin, bölgede yaygın olarak bulunan smektit, illit ve klorit türündeki kil kaynaklardan temin edildiği tespit edilmiştir. Bu hammaddelerin seramik tiplerine göre zaman içindeki değişimi incelenmiştir.

Subject Keywords

Jeoarkeoloji, Seramik, Arkeometri, Halaf, Domuztepe, Kahramanmaraş , Geoarchaeology, Ceramic, Arhaeometry

URI

https://hdl.handle.net/11511/74119

Collections

Graduate School of Social Sciences, Conference / Seminar