Domuztepe-Kahramanmaraş’ta bulunan geç neolitik-halaf seramiklerinin hammadde kaynakları ve üretim teknolojisi

Date

2017-05-24

Author

Dirican, Murat
Atakuman, Çiğdem
Türkmenoğlu, Asuman

Metadata

Show full item record

Item Usage Stats

262
views

0
downloads

Bu çalışmanın amacı, Kahramanmaraş il sınırları içinde yer alan ve bir geç Neolitik-Halaf (M.Ö. 6200-5200) yerleşimi olan Domuztepe höyüğü ile beraber çevresinde bulunan Halaf-Ubaid yerleşimlerden alınan bazı çanak-çömlek örneklerinin üretim teknolojisi ve hammadde kaynaklarının farklı stilistik gruplara göre değişimini ve zaman içinde bu tercihlerin dönüşümünü anlamaktır. Bu amaçla toplanan örneklerin 65’inde petrografik ince kesit analizi, 34’ünde XRD, 29’unda ICP-MS, 3’ünde SEM analizi gerçekleştirilmiştir. Ayrıca yerleşmenin bulunduğu bölgedeki kil türlerini belirlemek amacıyla toplanan 7 toprak örnek üzerinde XRD analizi yapılmıştır. Bölgenin M.Ö 7. bin yılın başlarından itibaren baskın yerel üretim geleneği olan açkılı seramiklerin pişirilmesinde genellikle indirgen (redüktif) ortamının tercih edildiği; bunun sağlanamadığı durumlarda, koyu renklere ulaşabilmek için seramiklerin organik maddelere sarılarak veya yağa batırılarak pişirildiği tahmin edilmektedir. Bölgede M.Ö. 7. binyılın son çeyreğinde görülmeye başlanan ve M.Ö. 6. binyılda yaygınlaşarak Halaf türü seramiklere evrilen geleneğin üretiminde ise genellikle yükseltgen pişirme ortamı tercih edilirken, bu koşulun sağlanamadığı durumlarda açık tonlardaki renklere ulaşabilmek için hızlı pişirme, hızlı soğutma gibi müdahelelerde bulunulduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca, kaynaklarla ilgili çalışmalarımızın ilk sonuçlarına göre; Domuztepe’de bulunan açkılı, çizi bezekli ve Halaf tarzı seramiklerin üretiminde 5 farklı hammadde kullanıldığı ve bu hammaddenin, bölgede yaygın olarak bulunan smektit, illit ve klorit türündeki kil kaynaklardan temin edildiği tespit edilmiştir. Bu hammaddelerin seramik tiplerine göre zaman içindeki değişimi incelenmiştir.

Subject Keywords

Jeoarkeoloji, Seramik, Arkeometri, Halaf, Domuztepe, Kahramanmaraş , Geoarchaeology, Ceramic, Arhaeometry

URI

https://hdl.handle.net/11511/74119

Conference Name

32. Arkeometri Sonuçları Toplantısı-Kültür Bakanlığı (2017)

Collections

Graduate School of Social Sciences, Conference / Seminar

Suggestions

OpenMETU
Core

Domuztepe de Bulunan Halaf Dönemi Mühürlerinin Tipolojik Özellikleri ve Sosyal İşlevleri Atakuman, Çiğdem (2015-06-01) In the archaeological research concerning the Southwest Asian Late Neolithic Period (ca. 7000-5000 BC), seals and similar objects are often interpreted as an indication of property control that is assumed to have developed with the emergence of agriculture and surplus production. However, this interpretation may sometimes be based on an assumption, rather than a detailed spatial and iconographic evaluation. Through a typological, spatial and iconographic examination of evidence from the Late Neolithic-Hal...
Material characterization of the late 12th-13th century Byzantine ceramics from Kuşadası Kadıkalesi/Anaia Kırmızı, Burcu; Göktürk, Emine Hale; Günal Türkmenoğlu, Asuman; Department of Archaeometry (2012) This study investigates the petrographical and chemical characteristics of a group of Zeuxippus Ware Related Ceramics dating to the late 12th-13th centuries from Kuşadası Kadıkalesi/Anaia. Kadıkalesi was a Byzantine fortress at the coast of Aegean Sea. It was also a significant commercial port and an episcopacy center during the 13th century. In this study, visual classifications of the ceramics were carried out based on their stylistic properties. Then, ceramic samples were investigated by several methods ...
Archaeometrical and geoarchaeological studies in prehistoric settlement of domuztepe (Kahramanmaraş-Turkey) Dirican, Murat; Günal Türkmenoğlu, Asuman; Atakuman, Çiğdem; Department of Archaeometry (2018) The aim of this study is to investigate pottery and stone vessels from Domuztepe, a Late Neolithic settlement in southeast Turkey, located to the south of Kahramanmaraş by means of archaeometrical and geoarchaeological methods in an attempt to understand the local resource use and production technologies. Domuztepe represents the northwestern border of a unique material culture distribution commonly known as “Halaf culture” which had influenced vast regions of northern Mesopotamia during the Late Neolithic ...
Social context of small find distribution at Domuztepe : ritual display and society Erdem, Deniz; Atakuman, Çiğdem; Department of Settlement Archaeology (2013) This study examines the spatial distribution of small finds within a late Neolithic ritual context at the site of Domuztepe-Kahramanmaraş (c. 6500-5500). This ritual context is composed of 3 interrelated components, namely the Death Pit, the Ditch and the Burnt Structure, all of which were found located in relation to a specially prepared space made up of compacted red earth, which is called the Red Terrace. The small finds that were recovered from these contexts during the excavations included items such a...
An investigation on the mineralogical, petrogaphical and chemical properties of stone objects from Karain Cave, Antalya-Turkey Efe, Mehmet; Günal Türkmenoğlu, Asuman; Kartal, Metin; Department of Archaeometry (2012) The archaeological and technical questions about ancient stone tools lead to various research activities such as chemical and petrographical analysis. Considering research areas and publications it can be suggested that mineralogical studies of stone samples of ancient stone tools have disclosed useful information concerning identification of the stone. Within this context, aim of this study is to determine the chemical, mineralogical and petrographical identities of the stone samples of Karain Cave (Antaly...

Citation Formats

M. Dirican, Ç. Atakuman, and A. Türkmenoğlu, “Domuztepe-Kahramanmaraş’ta bulunan geç neolitik-halaf seramiklerinin hammadde kaynakları ve üretim teknolojisi,” 2017, vol. 32, p. 251, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/74119.