Nedensel Bayes Ağları ile Cerrahi Karar Destek

2015-09-11
Yet, Barbaros
Tai, Nigel
Marsh, William
Cerrahi karar destek sağlamak için geliştirilmiş çok miktarda skorlama modeli vardır. Bu skorlama modellerinin bazıları hastanın klinik durumunu özetleyerek son kararı hekime bırakır. Bazı modeller ise skor üzerinde bir eşik değer belirleyerek hekime hangi kararı vermesi gerektiğini tavsiye eder. Fakat tavsiye edilen kararlar sadece geçmiş verilere dayandığından bu tavsiyelerin faydası tecrübeli bir hekim için kısıtlıdır. Ayrıca hesaplanan skor modelin eşik değerine çok yakın ise, skorlama modelinin tavsiyesi kullanışlı bir karar destek sağlamaz. Etkili bir karar destek modeli, hekime ne karar vermesi gerektiğini söylemekten ziyade, değişik tedavi alternatifleri için risk ve sonuçların olasılıklarını hesaplayarak hekimin bilgisine destek olmalıdır. Böyle bir karar destek klinik faktörler, tedaviler ve sonuçlar arasındaki neden-sonuç ilişkileri 169 modellenirse sağlanabilir. Neden-sonuç ilişkileri belirlenirken hekimin klinik bilgisini kullanmak, ve bu ilişkilerin kuvvetlerini belirlemek için de geçmiş veriden yararlanmak gerekir. Dahası neden-sonuç ilişkileri belirlenirken genellikle hastane verisinde olmayan ‘gizli’ değişkenler kullanıldığından, bu değişkenler uzman bilgisini ve veriyi sistematik olarak birleştirerek modellenebilir. Nedensel Bayes ağları uzman bilgisi ve verinin birleştirilerek modellemesi için etkili bir araçtır. Fakat nedensel Bayes ağı geliştirmek için klinik uzman bilgisini sistematik olarak kullanan yöntemler yeterli değildir. Bu çalışmada nedensel Bayes ağı geliştirmek için bilgi ve veriyi birleştiren bir yöntem sunacağız. Sunduğumuz yöntemi travma cerrahisinde ampütasyon kararlarına destek için yapılan bir vaka çalışması ile göstereceğiz. Travma cerrahisindeki kritik kararlardan biri ciddi bacak sakatlığı olan hastanın bacağını ampüte etmek veya kurtarmaya çalışmaktır. Bu kararın birbiriyle ilişkili birden çok sonucu vardır. Örneğin bacağı kurtarma kararı her zaman daha iyi olmayabilir çünkü ciddi sakatlanmış ve kurtarılmış bacağın işlevi, ampüte edilmiş ve protez takılmış bir bacağın işlevinden daha az olabilir. Dahası hastanın fizyolojisi stabil değilse, bacağı kurtarma kararı hastanın hayatını riske atabilir. Geliştirdiğimiz yöntem ile travmatik bacak cerrahisinin sonuçları için karar destek sağlayacak Bayes ağı modelleri yaptık.
35. Yöneylem Araştırması ve Endüstri Mühendisliği Ulusal Kongresi (YAEM-2015)

Suggestions

Taşınım Ağırlıklı Eniyilemeli Kontrol Problemleri için Çoklu Ağ Yöntemleri
Karasözen, Bülent(2014-12-31)
Taşınım ağırlıklı eniyilemeli kontrol problemlerinin çözümleri genellikle, çözümlerin yüksek eğilime sahip olduğu bölgelerde, katman ve salınımlar oluşmaktadır. Bu yüksek eğilimlerin yumuşatılması için Gauss-Seidel veya Jacobi gibi temel tekrarlamalı yöntemler kullanılabilir. Fakat bu yöntemlerin gerçek çözüme yakınsamalarının yavaş olduğu bilinmektedir ve kabul edilebilir yakınsama düzeyine ulaşabilmek için çoklu ağ yöntemlerinin kullanması gerekmektedir. Bu çalışmada, çoklu ağ yöntemlerinin taşınım ağır...
Açık Anahtarlı Kriptografi için Verimli Algoritmaların Geliştirilmesi
Cenk, Murat; Özbudak, Ferruh(2018)
Projenin genel amacı, kriptografide sıklıkla kullanılan modüler üst alma, polinom çarpması veeliptik egriler üzerindeki islemlerin karmasıklıgını iyilestirecek gelistirmelerin yapılması ve eldeedilecek yeni algoritmaların çesitli platformlar üzerinde gerçeklenmesidir. Bu çalısmalarsonucunda modüler üst alma, eliptik egri aritmetigi ve polinom çarpma islemlerindeiyilestirmeler elde edilmistir. Çalısmalar kapsamında P-521, E-521 ve Curve25519 egrileriüzerindeki islemler Toeplitz matris vektör çarpımları (TMVÇ...
Hayat ve Hayat Dışı Sigorta Şirketlerinde Mali Yeterlilik Kriterlerine ait Faktörlerin Modellenmesi
Kestel, Sevtap Ayşe; Yıldırım Külekci, Bükre; Şimşek, Meral; Mert, Özenç Murat(2018-12-31)
Solvency II sisteminin etkinliğini sağlayacak olan içsel modeller ve bu modellere dayalı olarak sektörde faaliyet gösteren hayat ve hayat-dışı sigorta şirketlerine yönelik erken uyarı ölçütü oluşturacak bir skala geliştirilmesi önemlidir. Hayat ve hayat dışı branşlarda mali yeterlilik gereklerinin şirket özvarlıkları ve önemli finansal göstergeleri altında değerlendirilmesi şirkete özel içsel modellerin oluşturulmasını gerektirmektedir. Bu proje, her iki brans, hayat ve hayat-dışı sigortalar, için Solvency ...
İlköğretim öğrencilerinin matematik dersi için teknoloji kullanımına yönelik tutumlarının incelenmesi
Işıksal Bostan, Mine; Aytekin, Emine(2014-12-31)
Bu araştırmanın amacı ilköğretim öğrencilerinin matematik dersi içinteknoloji kullanılmasına yönelik tutumlarını incelemektir. Daha özelde iseamaç, ilköğretim öğrencilerinin matematik dersinde teknoloji kullanımınayönelik tutumlarının sınıf seviyesine ve cinsiyete göre değişiklikgösterip göstermemesini ortaya koymaktır.Bu araştırmanın katılımcılarınıAnkara’da bulunan üç devlet ve ortaokul öğrencilerioluşturmaktadır.Veriler, öğrencilerin matematik derslerinde teknolojikullanımına yönelik tutumlarını belirlem...
Çok Amaçlı Tamsayı Problemlerinde Baskın Çözümler Üzerine: Analizler, Yaklaşımlar ve Uygulamalar
Köksalan, Murat Mustafa; Lokman, Banu(2018)
Günümüzde karmaşık sistemlerde, karar vericiler çoğu zaman birbiri ile çelişen çok amaçlıoptimizasyon problemleri ile karşı karşıyadır. Bu problemlerde, genellikle tek bir anlamlıçözüm yoktur. Baskın çözümleri, yani en az bir amaç fonksiyonundan ödün vermedenherhangi bir amaç fonksiyonunda iyileştirme yapılması mümkün olmayan çözümleri bulmakönemlidir. Ancak, baskın çözüm sayısının problem büyüklüğü arttıkça üssel büyümesinedeniyle; gerçek hayat problemlerinde tüm baskın çözümleri bulmak zor olduğu gibi kar...
Citation Formats
B. Yet, N. Tai, and W. Marsh, “Nedensel Bayes Ağları ile Cerrahi Karar Destek,” presented at the 35. Yöneylem Araştırması ve Endüstri Mühendisliği Ulusal Kongresi (YAEM-2015), Ankara, Türkiye, 2015, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: http://yaem2015.org/files/YAEM_OzetKitabi.pdf.