Orta Pontid’lerde Bulunan Orta Jura Yaşlı Kıtasal Magmatizmaya Ait Kalıntı Zirkonlardan U-Pb Yaşları ve Hf İzotop Verileri: Proterozoyik ve Arkeen Yaşlı Kabuksal Kayaçların Dahiliyeti Üzerine Çıkarımlar

2018-10-24
Çimen, Okay
Göncüoğlu, Mehmet Cemal
Sımonettı, Antonıo
Sayıt, Kaan
Kuzey Türkiye’de bulunan Orta Pontid’ler, İstanbul-Zonguldak ve Sakarya Kompozit Tektonik Birlikleri arasındaki sınırı içermektedir. “Jura-öncesi Temel Birimler” Devrekani Metamorfikleri, Geme Kompleksi ve Permo-Karbonifer yaşlı Deliktaş-Sivrikaya Granitoyitleri’nin içerisinde bulunduğu metaklastikler (Serveçay Birimi) gibi çeşitli metamorfik birimler ile temsil edilmektedir. Bu temel birimler Küre Kompleksi tarafından tektonik olarak üzerlenmektedir. Yaygın olarak bulunan Orta Jura yaşlı kıtasal magmatizma (örn., Çangaldağ ve Karaman Plutonları) bu temel birimleri ve Küre Kompleksi’ni kesmekte ve tüm bu kayaç toplulukları sırasıyla Üst Jura yaşlı İnaltı, Alt Kretase yaşlı Çağlayan ve Tersiyer yaşlı birimler tarafından uyumsuzlukla üzerlenmektedir. Orta Jura yaşlı plutonlar (örn., Çangaldağ, Karaman and Devrekani Plutonları) ve bazı temel birimlerdeki (örn., Büyükçay amfiboliti and Devrekani paragnaysı) kalıntı zirkonlardan elde edilen U-Pb yaşları 544 ± 7 ile 3099 ± 30 My (adet=44) arasında değişmekte olup, büyük oranda Proterozoyik ve daha az oranda Arkeen yaşlı kabuksal kayaçların dahiliyetine işaret etmektedir. Ek olarak, Çangaldağ Plutonu içerisindeki S-tipi granit örneğinden elde edilen geniş aralıklardaki εHf değerleri (0 ile -77.7 arasında) and TDM yaşları (639 ile 3464 My arasında) genellikle Gondvana-kökenli tektonik birliklerde bulunan daha yaşlı kıtasal kayaçların dahiliyetini doğrulamaktadır. Bu yaş ve Hf izotop verileri Orta Pontid’ler içerisinde oluştuğu bilinen önemli jeolojik/tektonik olaylar süresince çeşitli periyotlarda zirkon büyümelerine işaret etmektedir. Burada incelenen taneler metasedimanter temel birimlerdeki geri dönüşmüş (recycled) zirkonları temsil edebilir veya bilinmeyen daha yaşlı bir temelin (Proterozoyik-Arkeen?) varlığına işaret edebilir. Orta Pontid’lerde bulunan temel birimlerin köken ve tektonik evrimlerinin daha iyi anlaşılabilmesi için bu temel birimlerden ilave petrolojik ve/veya jeokronolojik çalışmalara ihtiyaç vardır.
Uluslararası Katılımlı Kapadokya Yerbilimleri Sempozyumu (24 - 26 Ekim 2018)

Suggestions

Orta Pontid’lerin (Türkiye) Jeolojik Evrimi’nin Yeniden Değerlendirilmesi
Çimen, Okay; Göncüoğlu, Mehmet Cemal; Sayıt, Kaan; Sımonettı, Antonıo (2017-04-10)
Orta Pontidler, Pontid-İçi Okyanus Basenini (POİB) ve Gondvana kökenli iki önemli tektonik birlik olan İstanbul-Zonguldak Tektonik Birliği ve Sakarya Tektonik Birliği’nin (SKTB) arasındaki bir sınırı içermektedir. Bu bölgenin özellikle Mesozoyik dönemindeki jeodinamik evrimi uzun bir süreden beri tartışmalıdır. Bu bölge genellikle Jura öncesi birimler, Triyas-Alt Jura yaşlı Küre Kompleksi, yaygın Orta Jura magmatizması ve Orta Jura sonrası örtü birimlerinden oluşmaktadır. Jura öncesi birimler Devrekani Meta...
GEOCHEMISTRY AND PETROGENESIS OF THE ARC-RELATED KÖSDAĞ METAVOLCANICS, SOUTHERN CENTRAL PONTIDES, NORTHERN TURKEY
Berber, Faruk; Sayıt, Kaan; Department of Geological Engineering (2021-12-27)
The Kösdağ Metavolcanics (KM) in the southern Central Pontides crops out between the Izmir-Ankara-Erzincan Suture Zone (IAESZ) in the south and the Sakarya Composite Terrane in the north. The unit is represented by a low-grade metamorphic assemblage including meta-basics, meta-intermediates, and meta-felsics, interlayered with recrystallized limestone, mudstone, and chert. While the unit is bounded to the north by the North Anatolian Fault Zone (NAFZ), the Dikmen Formation stratigraphically overlie the unit...
Earthquake focal mechanism analysis of Central Anatolia
Birsoy, Seda; Özacar, Atilla Arda; Department of Geological Engineering (2018)
Anatolian interior is characterized by large lateral and vertical displacements and a complex tectonic history. Especially, Central Anatolia is located between escape tectonics in the east and extensional deformation in the west. The nature of this transition is still under much debate and requires detailed analysis of active tectonic stresses within the region. In this study, regional moment tensor inversion is performed for 29 earthquakes with M>3.5 recorded between 2013-2015 by a temporary broadband seis...
Stratigraphical, sedimentological, geochemical and cyclostratigraphical analyses of upper cretaceous (upper santonian- campanian) pelagic successions of Haymana and Mudurnu-Göynük basins of the Sakarya continent, Turkey
Afridi, Bakht Zamir; Yılmaz, İsmail Ömer; Department of Geological Engineering (2014)
The Upper Cretaceous (Upper Santonian-Campanian) successions were measured from two different basins of Turkey, Haymana basin and Mudurnu-Göynük basin. The measured Alagöz and Göynük sections are dominantly composed of red marly beds and fine grained siliciclastic green-gray beds with occasional interruption of fine grained turbiditic bedding. A variety of lithofacies are identified in the studied sections, including radiolarian packstone, silty marls, marls, mudstone, claystone, siltstone and fine grained ...
Tectono-metamorphic evolution of the northern Menderes Massif : Evidence from the horst between Gördes and Demirci Basins (west Anatolia, Turkey)
Buğdaycıoğlu, Çağrı; Bozkurt, Erdin; Department of Geological Engineering (2004)
The Menderes Massif forms a large metamorphic culmination in western Turkey ا an extensional province where continental lithosphere has been stretching following Palaeogene crustal thickening. Northern sector of the Massif on the horst between Gördes and Demirci Basins was chosen for structural analysis aimed to study the tectono-metamorphic evolution of the northern Menderes Massif. Within the study area, four groups of rocks are recognized: (1) the metamorphic rocks ا orthogneisses and metasediments; (2) ...
Citation Formats
O. Çimen, M. C. Göncüoğlu, A. Sımonettı, and K. Sayıt, “Orta Pontid’lerde Bulunan Orta Jura Yaşlı Kıtasal Magmatizmaya Ait Kalıntı Zirkonlardan U-Pb Yaşları ve Hf İzotop Verileri: Proterozoyik ve Arkeen Yaşlı Kabuksal Kayaçların Dahiliyeti Üzerine Çıkarımlar,” presented at the Uluslararası Katılımlı Kapadokya Yerbilimleri Sempozyumu (24 - 26 Ekim 2018), Niğde, Türkiye, 2018, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: http://static.ohu.edu.tr/uniweb/media/portallar/kapadokyasempozyumu/duyurular/13674/3ey2vepl.pdf.