Orta Pontid’lerin (Türkiye) Jeolojik Evrimi’nin Yeniden Değerlendirilmesi

Date

2017-04-10

Author

Çimen, Okay
Göncüoğlu, Mehmet Cemal
Sayıt, Kaan
Sımonettı, Antonıo

Metadata

Show full item record

Item Usage Stats

385
views

0
downloads

Orta Pontidler, Pontid-İçi Okyanus Basenini (POİB) ve Gondvana kökenli iki önemli tektonik birlik olan İstanbul-Zonguldak Tektonik Birliği ve Sakarya Tektonik Birliği’nin (SKTB) arasındaki bir sınırı içermektedir. Bu bölgenin özellikle Mesozoyik dönemindeki jeodinamik evrimi uzun bir süreden beri tartışmalıdır. Bu bölge genellikle Jura öncesi birimler, Triyas-Alt Jura yaşlı Küre Kompleksi, yaygın Orta Jura magmatizması ve Orta Jura sonrası örtü birimlerinden oluşmaktadır. Jura öncesi birimler Devrekani Metamorfikleri, Geme Kompleksi ve Permo-Karbonifer yaşlı Deliktaş-Sivrikaya granitoyitleri gibi birkaç temel birim ile temsil edilmektedir. Bu temel birimler bölgedeki en yaygın birimlerden biri olan Küre Kompleksi ile tektonik olarak üzerlenmektedir.Yaygın Orta Jura yaşlı kıtasal magmatizma (örneğin Çangaldağ ve Karaman Plutonları, Devrekani Granitoyiti, Asarcık Diyoriti) birkaç lokasyonda temel birimleri ve Küre Kompleksini kesmektedir. Son olarak, tüm bu birimler Bürnük, İnaltı, Çağlayan ve Tersiyer birimleri gibi örtü birimler ile uyumsuzlukla örtülmektedir. Orta Pontid’lerin güney kısmında POİB’in kalıntılarını temsil eden ve devasa bir dalma-batma kompleksi/ yığışım prizması olan (örneğin Çangaldağ Metamorfik Kompleksi, Domuz Dağ Kompleksi, Aylı Dağ Ofioliti ve Daday Masifi) Orta Pontid Yapısal Kompleksi (OPYK) yüzlek vermektedir. Bölgesel olarak, Karakaya ve Küre Kompleksleri Triyas yaşlı (Paleotetis) bir okyanusun farklı bölgelerinde oluşmuş olabileceğini öneriyoruz. Okyanusal ada yayları içeren ve yüksek basınç metamorfizmasına maruz kalan Karakaya Kompleksi bu okyanusun güney kısmına yığışmış ve Variskan yaşlı metamorfik yay komplekslerinin üzerine itilmiştir. Buna karşılık, dalma batma ile ilişkili kayaları ile karakterize olan Küre Kompleksi aynı okyanusun kuzey kısmında oluşmuştur. Bu Triyas yaşlı okyanus muhtemelen Triyas sonunda kapanmamış fakat Jura-Erken Kretase süresince POIB olarak varlığını devam ettirmiş ve birden fazla dalma batma ile tüketilmiştir. Kuzey kenarda yığışım prizması Erken Kretase yaşlı denizaltı yelpazeler ile örtülürken, okyanusun orta kısımlarındaki yığışma ile Erken-Geç Kretase melanjları (örneğin Arkotdağ) gelişmiştir. Bu melanjlar SKT’nin pasif kenarında yer alan fliş basenlerine yerleşmiştir. POIB’in kapanımı Geç Paleosen-Erken Eosen süresince son bulmuştur.

Subject Keywords

Orta Pontidler, Orta Pontid Yapısal Kompleksi, Karakaya Kompleksi, Küre Kompleksi, Orta Pontid Okyanus Baseni

URI

https://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/28aadf1eabffc43_ek.pdf
https://hdl.handle.net/11511/75640

Conference Name

70. Türkiye Jeoloji Kurultayı, (10-14 Nisan/April 2017)

Collections

Department of Geological Engineering, Conference / Seminar

Suggestions

OpenMETU
Core

Orta Pontid’lerde Bulunan Orta Jura Yaşlı Kıtasal Magmatizmaya Ait Kalıntı Zirkonlardan U-Pb Yaşları ve Hf İzotop Verileri: Proterozoyik ve Arkeen Yaşlı Kabuksal Kayaçların Dahiliyeti Üzerine Çıkarımlar Çimen, Okay; Göncüoğlu, Mehmet Cemal; Sımonettı, Antonıo; Sayıt, Kaan (null; 2018-10-24) Kuzey Türkiye’de bulunan Orta Pontid’ler, İstanbul-Zonguldak ve Sakarya Kompozit Tektonik Birlikleri arasındaki sınırı içermektedir. “Jura-öncesi Temel Birimler” Devrekani Metamorfikleri, Geme Kompleksi ve Permo-Karbonifer yaşlı Deliktaş-Sivrikaya Granitoyitleri’nin içerisinde bulunduğu metaklastikler (Serveçay Birimi) gibi çeşitli metamorfik birimler ile temsil edilmektedir. Bu temel birimler Küre Kompleksi tarafından tektonik olarak üzerlenmektedir. Yaygın olarak bulunan Orta Jura yaşlı kıtasal magmatizma...
Orta Torosların Miyosen Paleocoğrafyası’nın Paleomanyetizma Yöntemleri Kullanılarak Ortaya konulması Koç, Ayten; Kaymakcı, Nuretdin; Van Hinsbergen, Douwe; Langereis, Cor; Zacharıasse, Jw (2017-10-01) Türkiye’nin güneyinde yer alan Toros dağları üzerinde bulunan Alt - Üst Miyosen denizel çökellerin 2 k m'den fazla yükselmiş olması, doğmakta olan bir platonun kanıtı olarak gösterilmektedir. Yükselmiş olan bu denizel çökellerden daha alçak seviyelerde bulunan Miyosen ve daha genç çökellere sahip dağ - arası karasal (akarsu - göl) havzalar da yer almaktadır. Bu diferansiyel yükselmenin dinamik nedenleri tartışılmakla birlikte, genel olarak nedeni dalan levha hareketlerine ya da dalan ...
Farklı bitki transformasyon vektörlerinin hazırlanması ve protoplast ve agrobacterium sistemlerinde denenmesi Yücel, Ayşe Meral; Saldamlı, Meltem; İnci, Füsun; Öktem, Hüseyin Avni(2000) Bu projede bitkilerin genetik transformasyonunda kullanılan teknikler arasında, en yaygın olarak uygulananları olan Agrobacterium ve direkt gen aktarım sistemlerinde kullanılabilir nitelikli bitki transformasyon vektörlerinin konstrüksiyonu ve oluşturulan vektörlerin işlerlilikleri araştırılmıştır. Proje kapsamında Agrobacterium sisteminde optimizasyon amaçlı çalışmalarda kullanılabilecek nitelikte ve GUS raportör geni ve fosfinotrisin (PPT) bazlı total herbisit direnci sağlayan bar veya kanamisin direnci s...
Ekecikdağ Magmatik Birliği Orta Anadolu granitoyidlerinin petrojeneji Mineral kimyası perspektifi Toksoy Köksal, Fatma (2016-08-01) Ekecikdağ Magmatik Birliği (EMB), Orta Anadolu Kristalen Kompleksi’ndeki çarpışma-çarpışma sonrası granitoyidlerdendir. Değişen oranlarda amfibol, biyotit, muskovit, plajiyoklaz, alkali-feldispat, kuvars ana mineralleri ve apatit, zirkon, titanit, manyetit aksesuar minerallerini içeren birlik granodiyorit, mikrogranit ve lökogranit bileşimli kayaçlardan oluşmaktadır. Ana granitik faz, mafik mikrogranüler anklav, iri K-feldispat kristali, bol biyotit ve amfibol (% 45-55) içeren faneritik porfiritik dokulu gr...
Orta Anadolu ofiyolitlerinin petrojenezi: İzmir-Ankara-Erzincan okyanus kolunun evrimine bir yaklaşım Göncüoğlu, Cemal M.; Yalınız, Kenan M.; Özgül, Levent; Toksoy Köksal, Fatma(1997) izmir-Ankara-Erzincan Okyanus Kolundan türemiş olan ofiyolitik kayaların jeolojik, jpetrolojik ve petrojenetik özellikleri saptanmış ve bunların büyük bir çoğunlukla Erken Üst Kretase sırasındaki okyanus içi bir dalma-batma zonu üzerinde oluştuğu belirlenmiştir.

Citation Formats

O. Çimen, M. C. Göncüoğlu, K. Sayıt, and A. Sımonettı, “Orta Pontid’lerin (Türkiye) Jeolojik Evrimi’nin Yeniden Değerlendirilmesi,” presented at the 70. Türkiye Jeoloji Kurultayı, (10-14 Nisan/April 2017), Ankara, Türkiye, 2017, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/28aadf1eabffc43_ek.pdf.