Date

2011-10-03

Author

Toplu, Ezgi
Sümer, Zeynep

Metadata

Show full item record

Item Usage Stats

1451
views

0
downloads

Cite This

Problem Durumu Son 30 yılda, Makepeace’in (1981) evli olmayan çiftler arasındaki şiddet konusundaki ilk çalışmasından beri, özellikle Kuzey Amerika, Batı Avrupa ve diğer bazı ülkelerde, flört ilişkisinde şiddet kavramının araştırılması gittikçe artan bir önem kazanmıştır. Murray ve Kardatzke (2007) flört’ü “iki bireyin arkadaşlığın ötesinde birbiriyle duygusal, romantik ve/veya cinsel yakınlık kurduğu, fakat aynı zamanda evli, nişanlı veya buna benzer başka bir ilişki içinde olmadıkları ilişki biçimi” olarak tanımlar (s. 79). Sugarman ve Hotaling’e (1989, s.5) göre flört ilişkisinde şiddet “eşlerden birinin diğerine acı çektirme ya da zarar verme niyetiyle baskı yapması ya da fiziksel gücün tehditsel veya eylemsel olarak kullanılması’dır.” Alan yazında en yaygın olarak kullanılan bu tanım, flört ilişkisindeki şiddetin sadece fiziksel boyutunu ele alır. Carr ve VanDeusen’e (2002) göre ise flört ilişkisinde şiddet cinsel ve psikolojik/duygusal boyutu da içermektedir. Uluslararası alan yazında, üniversite öğrencileri örneklemiyle yürütülen çok sayıdaki araştırma, flört ilişkisinde şiddetin oldukça sık yaşandığını tekrar tekrar göstermektedir. Örneğin, Makepeace’in (1981) öncül çalışması, her üç üniversite öğrencisinden birinin hayatının bir noktasında fiziksel şiddetin kurbanı olduğunu vurgulamaktadır. O tarihten beri yapılan çalışmalar da üniversite öğrencileri arasında flört ilişkisindeki fiziksel şiddetin % 20 ile % 45 arasında değiştiğini göstermektedir (Amar ve Gennaro, 2005; Makepeace, 1981; Straus, 2004). Murray ve Kardatzske (2007), flört ilişkisinde şiddetin cinsel boyutunu araştıran çalışmaları incelemiş ve yaklaşık her üç kadın ve her 10 erkek üniversite öğrencisinden birinin cinsel şiddetin kurbanı olduğunu ortaya koymuştur. Aynı araştırmacılar kadın ve erkek için psikolojik yolla gerçekleştirilen şiddetin diğer tüm şiddet türlerinden daha yaygın olduğunu bulmuşlardır. Türkiye’de ise üniversitelerde öğrenim gören öğrenciler arasında flört ilişkisinde şiddet konusunda yapılmış kapsamlı bir bilimsel çalışmaya henüz rastlanmamıştır. Araştırmanın Amacı Bu çalışmada üniversite öğrencileri arasında flört ilişkisinde şiddetin cinsiyete ve fail/kurban oluş durumuna göre türleri ve yaygınlığı araştırılmıştır. Yöntem Çalışmanın evrenini Ankara’da lisans ve lisansüstü düzeyde öğrenim gören üniversite öğrencileri oluşturmaktadır. Bu çalışmanın katılımcılarını ise bir ilişki yaşayan ya da bir ilişki deneyimi geçirmiş 834 (379 erkek, 455 kadın) lisans ve lisansüstü öğrenci oluşturmuştur. Çatışma Yöntemleri Ölçeği-Gözden Geçirilmiş Formu (ÇYÖ-G) ve Katılımcı Bilgi Formu veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Katılımcı Bilgi Formu, cinsiyet, yaş, üniversite, ilişki durumuna ilişkin soruları içeren, araştırmacılar tarafından hazırlanmış bir formdur. Çatışma Yöntemleri Ölçeği-Gözden Geçirilmiş Formu (ÇYÖ-G), beş alt ölçekten oluşan (fiziksel şiddet, cinsel şiddet, psikolojik şiddet, uzlaşma ve mağduriyet) toplam 39 maddelik bir kendini değerlendirme ölçeğidir (Straus, Hamby, Boney-McCoy ve Sugarman, 1996). Aynı sorular ilişkideki diğer eşi değerlendirmek amacıyla da sorulduğundan ölçek toplam 78 maddeye çıkmaktadır. Katılımcılardan, ölçekteki davranışların “son bir yıl içinde” ne sıklıkta olduğunu, her bir madde için 0-7 arasında derecelendirerek belirtmeleri istenmektedir. İşlem Ölçekler, çalışmanın yürütüleceği üniversitelerden gerekli uygulama izinleri alındıktan sonra, gönüllü öğrencilere dağıtılarak uygulanmıştır. Katılımcı öğrencilerden ölçekleri, başka kişilerle etkileşime geçmeden, bireysel olarak yanıtlamaları istenmiştir. Flört eden üniversite öğrencileri arasında flört ilişkisinde şiddetin kurban/fail oluş durumuna ve cinsiyete göre türlerini ve yaygınlığını bulmak amacıyla betimleyici analiz kullanılmıştır. Bulgular Hâlihazırda bir flört ilişkisi olan üniversite öğrencilerinin (640) yaklaşık % 25’i psikolojik, % 6’sı cinsel ve % 10’u ise fiziksel şiddete maruz kalmaktadır. Üniversite öğrencilerinin, türlerine ayırmaksızın, ilişkilerinde ne ölçüde şiddete maruz kaldığına bakıldığında ise bu oranın % 38 olduğu görülmektedir. Üniversite öğrencilerinin hâlihazırda devam eden flört ilişkilerinde ne ölçüde şiddet uyguladığına baktığımızda ise bu oranların biraz arttığı görülmektedir. Buna göre, üniversite öğrencileri ilişkilerinde yaklaşık % 30 oranında psikolojik, % 5 oranında cinsel ve % 12 oranında fiziksel şiddet uygulamakta olduklarını rapor etmişlerdir. Türlere bakılmaksızın bu oranın yaklaşık % 42 olduğu görülmektedir.Farklı şiddet türlerine göre şiddete maruz kalma ve uygulama oranlarının cinsiyete göre dağılımı da incelenmiştir ve farklı türlerde şiddete maruz kalma (Kadın= %36,7 ve Erkek= %39,4) ve şiddet uygulama (Kadın= % 43,1 ve Erkek= % 40,1) yüzdelerinin oldukça benzer oranlarda rapor edildiği görülmektedir. Sonuç ve Öneriler Bulgular, üniversite yerleşkelerinde flört ilişkisinde şiddetin bir sorun olduğunu göstermektedir. Bulgular cinsiyete ilişkin farklılıkları vurgulamakla birlikte, mağduriyet alt ölçeği bu çalışma kapsamına alınmadığı için, maruz kalınan şiddet sonucu hangi tarafın fiziksel, cinsel ya da psikolojik anlamda daha çok mağdur olduğu konusunda bir gözlem yapılamamıştır.

URI

https://hdl.handle.net/11511/84269

Collections

Department of Educational Sciences, Conference / Seminar