Üç boyutlu marka olarak korunan ikonik mobilya tasarımları

2018-12-28
Oğuz, Ezgi
Korkut, Fatma
Mobilya tasarımları, fikir ve sanat eserleri sahiplerinin hakları, patent, tasarım, marka ve haksız rekabet gibi birçok fikri mülkiyet koruma türüne konu olurlar. Üç boyutlu marka koruması, marka hukukunda gelişen bir alan olmasına ve dikkate değer ekonomik etkisine rağmen fikri mülkiyet ve tasarım alanyazınında yeterince irdelenmemiştir. Bu çalışmanın amacı, üç boyutlu marka olarak korunan mobilya tasarımlarının tasarım ve fikri mülkiyet biyografilerini araştırarak üç boyutlu marka koruması ile diğer fikri mülkiyet koruma yolları arasındaki stratejik ve kronolojik ilişkiyi incelemektir. Vaka çalışması yöntemiyle yürütülen bu araştırma, üç aşamada gerçekleştirilmiştir: Ön araştırma, alanyazın araştırması ve veri tabanı araştırması, analiz ve değerlendirme. Yapılan ön araştırma, alanyazın araştırması ve ayrıntılı veri tabanı araştırması sonucunda üç boyutlu marka olarak korunan beş mobilya tasarımı saptanmıştır: “Minder sepeti” yapısıyla Le Corbusier Koltuğu, kalıplanmış kontrplak ve deriden oluşan rahat tasarımıyla Eames Lounge Koltuğu, çapraz iskeleti ve dikdörtgen deri minderleriyle Barcelona Koltuğu, alüminyum Navy Sandalyesi ve ayarlanabilir Tripp Trapp Sandalyesi. Bu tasarımların, ağırlıklı olarak, tasarım tarihinde “ikonik” veya “klasik” olarak adlandırılan, müzelerde sergilenen, fikri mülkiyet hakları açısından birçok davaya ve koruma türüne konu olan örnekler oldukları görülmüştür. Bu çalışmada, üç boyutlu marka olarak korunan bu ikonik mobilya tasarımlarından Barcelona Koltuğu ve Tripp Trapp Sandalyesi vaka çalışması olarak ele alınmaktadır. Vaka çalışmaları, ikonik mobilya tasarımlarının, ilk olarak patent korumasına konu olduklarını ve ayrıca fikir ve sanat eserleri sahiplerinin hakları kapsamında korunduklarını göstermektedir. Patent koruması sonlandığında, fikir ve sanat eserleri sahiplerinin hakları kapsamında korunmaya devam eden tasarımların benzerlerinin üçüncü şahıslar tarafından piyasaya sunuldukları görülmektedir. Hak sahipleri, ekonomik ve sembolik değerinden faydalanmaya devam edebilmek amacıyla bu ikonik tasarımların üç boyutlu şekillerini üç boyutlu marka olarak tescil ettirerek tasarımları süresiz koruma yoluna gitmişlerdir. Üç boyutlu marka olarak korunan ikonik mobilya tasarımlarını, tasarım biyografisi ve fikri mülkiyet koruması biyografisi eksenlerinde inceleyen ve görsel vaka çalışması olarak sunan bu çalışma, uzun erimli ve çeşitlendirilmiş bir fikri mülkiyet koruma stratejisi geliştirme ihtiyacına ve ikonik mobilya tasarımları açısından üç boyutlu marka korumasının sağladığı olanaklara dikkat çekmektedir. Tasarım tarihinin fikri mülkiyet koruması tarihi ile kesiştiği alandan beslenen bu çalışma, tasarımlar için fikri mülkiyet koruma stratejilerinin geliştirilmesinde tarihsel bir yaklaşımın ön araştırması niteliği de taşır.
5. Uluslararası Mobilya Kongresi, 1 - 04 November 2018

Suggestions

METU Dataset: A Big Dataset for Benchmarking Trademark Retrieval
Tursun, Osman; Kalkan, Sinan (2015-05-22)
Trademark retrieval (TR) is the problem of retrieving similar trademarks (logos) for a query, and the main aim is to detect copyright infringements in trademarks. Since there are millions of companies worldwide, automatically retrieving similar trademarks has become an important problem, and currently, checking trademark infringements is mostly performed manually by humans. However, although there have been many attempts for automated TR, as also acknowledged in the community, the problem is largely unsolve...
Üç Boyutlu Markaların Tasarım ve Fikri Mülkiyet Biyografileri: Tasarım, Mimarlık ve Teknoloji İkonlarıı
Oğuz, Ezgi; Korkut, Fatma (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2018)
Üç boyutlu markalar, marka ve tasarım arasındaki sınır hattında yer alır. Mercedes-Benz marka araçların üç köşeli yıldız amblemi, Toblerone çikolatasının üçgen prizma şekli, Clipper çakmağının yuvarlatılmış gövde şekli ve Coca-Cola şişesinin kapanan etek şeklindeki hatları, ticari başarıya ulaşmış ikonik tasarımlarıyla üç boyutlu markaların ilk akla gelen örnekleri arasındadır. Üç boyutlu markalar, marka hukukunda gelişen bir alan olmasına ve dikkate değer ekonomik etkisine rağmen, fikri mülkiyet ve tasarım...
Intellectual Property Monopolies: Towards a New Mercantilism?
Dolcerocca, Antoıne (2016-03-01)
The agreement on the Trade-Related Aspects of Intellectual Property (TRIPs), signed within the GATT framework in 1994, set the international standards and objectives for the protection of intellectual property. Although the agreement was very favorable to western intellectual property oriented firms, the few concessions to developing countries, such as a ten-years delay to implement harsher intellectual property regulations, left some core country corporations dissatisfied. Indeed, as soon as the TRIPs agre...
The impact of intangible assets on the productivity of manufacturing firms in Turkey
Üçdoğruk Gürel, Yeşim; Kılıçaslan, Yılmaz (Orta Doğu Teknik Üniversitesi (Ankara, Turkey), 2016-4)
As the experiences of industrialized economies have shown, “intangible capital” such as R&D expenses, patents, copyrights, franchises or licenses, and trademarks, represents a key component of the knowledge of firms that are crucial to their performance. The aim of this paper is to investigate the impact of capital inputs on productivity in Turkish manufacturing industry. Using firm-level data from 2003 to 2012, we compare the impact of tangibles and intangibles, as well as different types of intangibl...
Commons and the Public Domain: A Review Article and a Tentative Research Agenda
Dolcerocca, Antoıne (2016-03-01)
This article critically examines the concepts of the commons and the public domain as developed in the literature on law and economics, and in the legal literature on intellectual property. It aims to accomplish two things: reviewing the literature laying out diverse meanings associated with these terms and reintroducing them into radical political economy. The study of the commons and the public domain have long been neglected in the area of radical political economy, and the way these concepts have been d...
Citation Formats
E. Oğuz and F. Korkut, “Üç boyutlu marka olarak korunan ikonik mobilya tasarımları,” Eskişehir, Turkey, 2018, p. 754, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: http://ifc2018congress.com/files/IFC2018ProceedingsBook2.pdf.