Şahinli (Sırakayalar ve Karatepe) Düşük-Sülfidasyonlu Epitermal Yatağının (Lapseki, KB Türkiye) Jeolojisi ve Au-Ag Cevherleşmesi

2021-05-24
Dilekler, Gülnur
İmer, Ali
Şahinli damar tipi Au-Ag yatağı, cevherleşme açısından büyük potansiyele sahip Biga Yarımadası’nın KB kesiminde, Lapseki civarında (Çanakkale) yer almaktadır. Cevherli damarlar konumsal olarak tabanda Permo-Triyas yaşlı Çamlıca metamorfikleriyle ve bölgesel olarak çarpışma sonrası gelişmiş Beyçayır volkaniklerinin eşleniği olan Senozoyik andezit-dasit porfirilerle ilişkilidir. Cevherleşme sahası Orta Miyosen yaşlı riyolit ve ignimbritler ve ayrıca Geç Miyosen–Pliyosen kıtasal çökelleri tarafından örtülmüştür. Şahinli altın-gümüş cevherleşmesi birbirinden farklı iki bölge içerisinde gerçekleşmiştir. Bunlar KB-yönelimli ve derince kazılmış bir vadinin sırasıyla doğu ve batı yamaçlarında yüzlek vermiş Sırakayalar ve Karatepe cevherleşmeleridir. Karatepe cevherleşmesi dasit porfiri ve mika şist içerisine yerleşmiş, yapısal kontrollü, KD–GB ve D–B-yönlü ve dik açıyla dalımlı (G’den GD’ya) bir dizi kuvars damarını içerir. Sırakayalar’daki cevherli damarlar ise birkaç silisli iri blok haricinde büyük ölçüde parçalanmış ve yer değiştirmiştir. Sırakayalar damar sisteminin büyük kısmı, taban kayacı parçalarını da içeren ve yoğun derecede oksitlenmiş, kil çimentolu yamaç molozu içerisinde büyüklükleri birkaç santimetreden birkaç metreye değişen bloklar halinde korunmaktadır. Cevherli moloz malzemesinin altında kalınlığı birkaç metreye varan bir hasar zonu ve onun da altında yerel taban kayacı olan muskovit-biyotit-grafit şistler bulunmaktadır. Altın ve gümüş cevherleşmesi taşıyan oksitlenmemiş damarlar şistlerin üst seviyelerinde de gözlenmektedir. Karatepe ve Sırakayalar cevherleşmeleri cevher ve gang mineralojisi, alterasyon tipleri, damar parajenezi ve dokusal açıdan pek çok benzerliğe sahiptir ve bundan ötürü eş zamanlı geliştikleri düşünülmektedir. Her iki bölgede aralıklarla gerçekleşen hidrotermal aktivite sonucunda erken evrede masif silika, daha sonra bıçaksı, kolloform ve kokart dokuları, en geç evrede ise ametist kuvars oluşumu gözlemlenmiştir. Her ne kadar çoğu parajenetik evrede altın-gümüş cevherleşmesi gözlense de, yüksek altın ve gümüş tenörleri Fe-sülfit mineralleri ve nabit altın içeren masif, koyu gri kuvars damarları ile ilişkilidir. Her iki bölgedeki silisli damarların çevresinde gelişmiş yan kayaç alterasyonu, kuvars–serizit/illit– kaolinit ± smektit ± Fe-Mg klorit mineralleri ile temsil edilmektedir. Ayrıca Karatepe’deki altere yan kayaçlarda az miktarda adularya tespit edilmiştir. Şahinli Au-Ag yatağı, genel itibariyle Biga Yarımadası’nda yakın civarda bulunan Lapseki altın yatağı, Madendağ ve Küçükdere ile birlikte dünyadaki diğer düşük-sülfidasyonlu epitermal yataklarla benzer özellikler sergilemektedir. Ek olarak Sırakayalar’daki cevherli damarlar, parçalanıp, örtülmüş yapıda olmaları itibariyle Biga Yarımadası’nda bu tip cevherleşmeler açısından ilk örnek olma özelliğini teşkil eder. Dolayısıyla bölge genç örtü birimleri altında kalmış benzer epitermal Au-Ag cevherleşmelerine ev sahipliği yapma potansiyeline sahiptir.
73. Türkiye Jeoloji Kurultayı

Suggestions

Mineralization, textural and alteration characteristics of the Şahinli (Sırakayalar and Karatepe) low-sulfidation epithermal deposit (Lapseki, NW Turkey)
Dilekler, Gülnur; İmer, Ali; Department of Geological Engineering (2022-5-06)
The Şahinli Au-Ag deposit is located in Lapseki (Çanakkale), within the NW part of the Biga Peninsula. Mineralized veins are hosted in Permo-Triassic Çamlıca metamorphics and dacite porphyries of middle Eocene Beyçayır volcanics. Au-Ag mineralization occurs in two distinct zones, the Sırakayalar and Karatepe sectors, which occupy eastern and western flanks of a NW-trending steeply-incised valley, respectively. Karatepe comprises a series of structurally-controlled NNW- and E–W-trending, steeply-dipping quar...
TIMING AND NATURE OF ALTERATION AND MINERALIZATION AT THE ÖKSÜT AU-CU DEPOSIT (KAYSERI, CENTRAL ANATOLIA)
Yurdakul, Emrecan; İmer, Ali; Department of Geological Engineering (2022-6-29)
The Öksüt high-sulfidation epithermal gold-copper deposit is hosted within the late Miocene Develidağ Volcanic Complex (DVC) in south-central Anatolia. Mineralization mainly occurs in two domains, the Keltepe and Güneytepe orebodies, where steeply-dipping and pervasively supergene oxidized breccia zones exploited funnel-shaped diatreme conduits within andesite porphyry. Emplacement of these breccias was largely controlled by sub-vertical faults with dominant normal-slip components. Mineralized breccias comp...
Principles for the conservation and presentation of the archaeological heritage at the 6th century Byzantine settlement on Gemiler Island (Lycia)
Elmastaş, Pınar; Serin, Ufuk; Conservation of Cultural Heritage in Department of Architecture (2022-10-4)
Gemiler Island is located in the Gulf of Belceğiz on the northwest coast of ancient Lycia. This small island comprises the compact and relatively well-preserved remains of an Early Byzantine settlement, surrounded by a few nearby sites (equally with reduced dimensions) which were in close association with the main settlement on the island in Antiquity. The settlement on Gemiler Island was established ex novo in the 6th century (CE) and reveals the typical characteristics of an Early Byzantine provincial tow...
Characterization and description of a mine reserve with geostatistical methods in Karakartal field
Taç, Mutlu; Karahanoğlu, Nurkan; Department of Geological Engineering (2013)
The Karakartal mining exploration field is located in Eastern Anotalia, close to Erzincan-Kemaliye. The field is an important metallic mining exploration area with high potential of Copper and Gold production. In this study, characterization of the mineral deposition are analyzed using geostatistical techniques. Subaşı Volcanics, Keban Metamorphics and Munzur Limestone are the basic geologic units in the mining area. The variations of chemical parameters with depth were examined. Descriptive statistics, are...
Back arc Setting for the Middle Eocene Çöpler porphyry epithermal gold deposit Turkey
İmer, Ali; Creaser, Robert (null; 2012-11-07)
The Çöpler epithermal Au deposit and related subeconomic porphyry Cu-Au deposit is located in central eastern Turkey, about 120 km west of the city of Erzincan. Porphyry-epithermal Au-Cu mineralization is hosted by the middle Eocene Çöpler-Kabataş magmatic complex which has been emplaced into a succession of Permian–Cretaceous metasedimentary and carbonate rocks within an ENE-trending structural window exposed in the northeastern margin of the Tauride-Anatolide Block. 40Ar/39Ar dating of three samples of ig...
Citation Formats
G. Dilekler and A. İmer, “Şahinli (Sırakayalar ve Karatepe) Düşük-Sülfidasyonlu Epitermal Yatağının (Lapseki, KB Türkiye) Jeolojisi ve Au-Ag Cevherleşmesi,” presented at the 73. Türkiye Jeoloji Kurultayı, Ankara, Türkiye, 2021, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/93649.