Kapalı Yapıları İmdat Çıkışlarıyla Buluşturmak: Daedalos’un Labirentinden Vitruvius’un Yapıtına Uzanan Ontolojik İlişkiler

2021-12-01
Demir, Barışcan
Labirent, mimarlık ve felsefenin ortaklığına işaret eden topolojik bir model olarak belirmektedir. Geçmişin çıkmazları karşısında çözümler ürettiğine inanan her düşünce, hem bir labirentte yol almakta hem de yeni bir labirenti inşa etmektedir. Günümüz düşüncesini tıkayan temel çıkmaz, onu mutlak khaos (düzensizlik) ya da mutlak kosmos’un (düzen) alanına kapatmayı deneyen bipolar eğilimlerden kaynaklanmaktadır. Bu durumda düşünce, iki uçta da yeni olanı düşleme olanağını kaybetmektedir, çünkü böylesi bir düş, ne mutlak khaos’un uçurumunda ne de mutlak kosmos’un devinimsiz mezarlığında düşlenebilir. Düşüncenin hem yeni olanı dile getirip hem de söz konusu çıkmaza takılmaması için, inşa edilecek olan labirentin aynı anda khaos ve kosmos’a temas etmesi, kısacası khaosmos’un ikili hareketiyle düzenlenmesi gerekmektedir. Bu yazıda ilkin, yalnızca kapalı yapıların değil, imdat çıkışlarının da mucidi olduğunu göstereceğim Daedalos’un labirentinden hareketle, khaosmos’un ikili hareketi için bir zemin oluşturmayı deneyeceğim. Belirleyeceğim bu yeniden-başlangıç zemininin üzerineyse, Vitruvius’u Daedalos’un labirenti üzerinden yeniden yorumlayacağım bir anlatıyı bina edeceğim. Vitruvius’un dizgesindeki imdat çıkışlarına ve ancak onlar sayesinde oluşturulabilen kapalı yapılara işaret ederek, Vitruvius’un Mimarlık Üzerine’sinin de khaosmos’un ikili hareketiyle oluşturulmuş bir labirent olarak değerlendirilebileceğini göstereceğim. Son olarak da, Daedalos ve Vitruvius’ta kendini gösteren khaosmos’un, yeni olanı ortaya koymak isteyen bir düş için nasıl ontolojik ilişkiler yarattığını tartışacağım.

Suggestions

A Philosophy of void : Ankara Hippodrome and after
Saner, Mehmet; Günay, Baykan; Department of City and Regional Planning (2014)
Void is a concept introduced by Greek philosophers to define utterly empty spaces. It has been subject to a number of texts in philosophy, assumptions and studies in sciences, particularly in physics, and exercises in spatial design education. However, once its use in architecture and urban design is replaced with that of space, it is hardly referred to define spaces of any quality. This study aims at exploring the use of void in various realms, and then at reintroducing the term to understand and treat uni...
An analysis on the transformation of urban identity : case study of Bodrum
Arbak (Erdem), A. Şebnem; Kayasü, Serap; Urban Design in City and Regional Planning Department (2005)
Urban identity can be defined as the intuition of the user, concerning the unique appearance of a city, which unifies environmental, historical, sociocultural, functional, and spatial values in urban space. In that sense, whether negative or positive, the impacts of the urban developments and differentiations, on physical environment and the user, cause to differ the impression about the urban space and the identity features. Bodrum town started lose its spatial, architectural, socio-cultural, functional, l...
Zaman ve Mekân Kavramları Arasındaki Paradoksal İlişkinin “Bulut Atlası” Filmi Üzerinden Okunması
Erdoğan, Ebru; Yıldız, Zeynep (Middle East Technical University, Faculty of Architecture, 2018-1-19)
Mimarlık ve sinema arasında, zaman ve mekân tasarlama ortaklığı ile bir etkileşim bulunmaktadır. Bu etkileşimin en yoğun olduğu tür olan bilim-kurgu, mimarlığın zaman ve mekân yaratma süreciyle benzer kaygılar taşımaktadır. Mimarlık ve bilim-kurgu sineması arasındaki bu etkileşimi örneklemek amacıyla, farklı zaman ve mekân yaklaşımları (bağımsız altı farklı kurgusu), alternatif kurgu teknikleri ve postmodern film niteliğiyle çok yönlü perspektifler kazandırarak öne çıkan, günümüz sineması örneklerinden olan...
Making Community and Place: Commonalities and Contrasts in the Work of Daniel Kemmis and Christopher Alexander
Seamon, David (Middle East Technical University, Faculty of Architecture, 2006)
This article examines the theories of community and urban design proposed by architect Christopher Alexander and political thinker Daniel Kemmis. I argue that Kemmis, in his vision of the good city, sees urban healing fostered largely through civil discourse among citizens and politicians. In contrast, Alexander argues that, before any such discourse can begin, there must first be a basic understanding as to what environmental wholeness is and how it can be strengthened or stymied by qualities of physical d...
The anarchy of justice: Hesiod’s Chaos, Anaximander’s apeiron, and geometric thought
Grıffıth, James Edmond Carr (2022-04-01)
This article examines Hesiod’s Chaos and Anaximander’s apeiron individually and inrelation to each other through the frame of René Descartes’ notion of natural geometry andthrough bounds and limits in Euclid and Immanuel Kant. Thanks to this frame, it shows that, inhis poetic vision, Hesiod saw in Chaos the act of bounding such that different things can appearwhile, in his speculative vision, Anaximander saw in the apeiron the self-limiting limit ofbounded things, which is to say, time as distinct from the ...
Citation Formats
B. Demir, “Kapalı Yapıları İmdat Çıkışlarıyla Buluşturmak: Daedalos’un Labirentinden Vitruvius’un Yapıtına Uzanan Ontolojik İlişkiler,” ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi, vol. 38, no. 2, pp. 1–20, 2021, Accessed: 00, 2022. [Online]. Available: http://jfa.arch.metu.edu.tr/archive/0258-5316/articles/metujfa2021209.pdf.