Tasarım Eğitiminde Duyusal Farkındalık ve Yaratıcılık İlişkisi Üzerine

Download

metujfa2018201.pdf

Date

2018-6-19

Author

Onur, Dilara
Zorlu, Tülay

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

502
views

609
downloads

Yaratıcılığın tasarım eğitimindeki yeri ve önemi tartışılmaz bir gerçektir. Bu bağlamda tasarım eğitiminin merkezi olan tasarım stüdyolarında da, yaratıcı düşüncenin ortaya çıkarılması ve geliştirilmesine yönelik farklı yaklaşım ve metotlar denenmektedir. Tasarım eğitiminde yaratıcı düşüncenin gelişiminde etkin olan bu yöntemlerin bir kısmı duyusal farkındalık kazandırmayı hedefleyen stratejilerle ilerlemektedir. Ana hedefi yaratıcılığın gelişimi olan bu yeni arayışlar, bilişsel ve duyuşsal (affective) stratejilerden oluşan bir eksene tutunup, eleştirel ve ilişkisel düşünerek akıl yürütmeyi kendilerine merkez almışlardır. Farklı düşünme stratejilerini yeni görme metaforu ile ifade eden bu tasarım eğitimi anlayışında, yaratıcı düşüncenin geliştirilebilmesi için duyumsal süreci destekleyen yöntemlerden yararlanılmaktadır. Bu makale tasarım eğitiminde gözün giderek artan egemenliğine karşı durarak görmenin diğer duyularla bütünleşmesine imkân sağlayacak olan çok duyulu farkındalık atölyelerinin yarattığı duyuşsal (affective) farkındalığın yaratıcılık üzerine etkisini tartışmaktadır. Çalışma, uygulanan çok duyulu farkındalık atölyelerinin öğrencilerin düşünme biçimlerinde ve yaratıcılık düzeylerinde yarattığı farklılıkları tespit edebilmek amacıyla kavramın 3 boyutlu görselleştirilmesine yönelik analizleri içermektedir. Kazanılan duyusal farkındalıkların yaratıcı düşünceye ve yaratıcılık olgusuna katkılarının saptandığı bu çalışma Karadeniz Teknik Üniversitesi İç Mimarlık Bölümü 2014-2015 eğitim öğretim yılında eğitim gören 60 kişiden oluşan birinci sınıf öğrencileriyle gerçekleştirilmiştir. Eğitime başlanılan ilk hafta içerisinde tüm öğrencilerin yaratıcılık düzeylerinin belirlenmesi amacıyla öğrencilere Torrance Yaratıcı Düşünce Testi (A formu) testi uygulanmıştır. Ardından henüz tasarım eğitimi almamış öğrencilerden kendilerine verilen on kavramdan birini seçerek bu kavramı3 boyutlu olarak görselleştirmeleri istenmiştir. Hem kavramı seçme aşamasında, hem de kavramın 3 boyutlu görselleştirilmesi aşamasında öğrencilerin hangi duyu/duyularını etkin olarak kullandıkları ve hangi duyu/duyularıyla tasarımlarına yön verdikleri saptanmıştır. Tasarım eğitimi devam ederken toplam 60 kişilik öğrenci grubu içinden rastlantısal olarak seçilen 30 kişilik grup Torrance Yaratıcı Düşünce Testinin sözel ve şekilsel yaratıcılık parametreleri esas alınarak kurgulanan “Çok Duyulu Farkındalık Atölyeleri” özelinde duyusal farkındalık eğitimlerine katılmıştır. Bu atölyeler tasarlama eğitiminin görme duyusuna diğer duyuların da dâhil edilmesi gerektiği kabulünden hareketle duyuların ve duyumsal algılama sürecinin diğer duyularla bütünleşik bir yapıda olduğuna ilişkin farkındalığın geliştirilebilmesine yönelik olarak kurgulanmıştır. Uygulanan atölyelerin ardından bu eğitiminin öğrencilerin düşünme biçimlerini, yaratıcılık düzeylerini nasıl etkilediğini belirlemek amacıyla kavramın 3 boyutlu görselleştirilmesine yönelik çalışma, öğrencilerin çalışmanın ilk adımında seçtikleri aynı kavramlar ile bir kez daha tekrarlanmıştır. Bu yolla öğrencilerin, duyusal özellikleri oldukça baskın kavramlara yaklaşımları ve tasarıma ilişkin bakış açıları değerlendirilerek, hem kavramlarını seçme hem de kavramlarını 3 boyutlu görselleştirme aşamasında hangi duyu/ duyularını tasarımlarına ne oranda dâhil ettikleri belirlenmiştir. Son olarak da, çok duyulu farkındalık eğitiminin öğrencilerin yaratıcılık düzeylerinde yarattığı farkı sayısal olarak tespit edebilmek adına yine tüm öğrencilere Torrance Yaratıcı Düşünce Testi (B formu) uygulanmıştır. Yapılan istatistiksel analizler sonucunda, duyulara olan farkındalığı arttırmak ve duyuların tasarım eğitimi ile ilişkisine dikkat çekmek amacı ile uygulanan çok duyulu farkındalık eğitim önerisinin, öğrencilerin hem toplam yaratıcılıklarını hem de şekilsel yaratıcılıklarını arttırdığı belirlenmiştir. Duyumsal sürecin çok duyulu bir bütün olduğunun ifadesi niteliğinde oluşundan ve duyuların içselleştirilerek yaratıcı düşünceye katkı sağlayacağı düşüncesinden ötürü bu makalenin tasarım eğitimine yeni bir bakış açısı sunacağı düşünülmektedir.

Subject Keywords

Design education, Creativity, Sensory awareness, Torrance test of creativity thinking

URI

http://jfa.arch.metu.edu.tr/archive/0258-5316/articles/metujfa2018201.pdf
https://hdl.handle.net/11511/50614

Journal

ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi

DOI

https://doi.org/10.4305/metu.jfa.2018.2.1

Collections

Department of Architecture, Article

Suggestions

OpenMETU
Core

Assessment of basic design course in terms of constructivist learning theory ARKÜN KOCADERE, SELAY; Özgen Koçyıldırım, Dalsu (2012-05-04) Design education is a process that allows multiple solutions and different points of views, where individuality in interpretation and expression are encouraged. Design courses take place in a studio environment where students deal actively with projects related to everyday life and evaluation is an indispensible part of learning. Due to its structure, design education appears to be compatible with constructivist learning theory. Basic Design is the common course of different design departments, which establ...
The position of three-dimensional modeling and visualization techniques in industrial design education COŞKUN, MERVE; Akiner, Dilem (2012-05-04) The purpose of this research is to determine the position of three-dimensional modeling and digital visualization within the scope of concept and product development process in the undergraduate education in Middle East Technical University Faculty of Architecture Department of Industrial Design, designate the problems that the students encounter during the integration of these methods to the design process, and finally question how these methods can be incorporated into design education in order to influen...
The effects of performance-based design tools on design thinking process Görgün Göksu, Gizem; Gürsel Dino, İpek; Department of Architecture (2022-2) Design thinking is identified as a paradigm for dealing with problems in many professions, particularly in the field of Architecture. The design thinking process is fundamentally problem-solving to find the best solution. The complexity of design problems increases because different conditions have various and unique requirements. With technological development, designers have started to use design support tools to find the most proper solution to complex problems. Performative architecture is designed usin...
The impact of architectural design studio education on perceptions of sustainability Çalıkuşu, Ayça Nilüfer; Çakmaklı, Ayşem Berrin; Gürsel Dino, İpek (2022-06-01) PurposeSince architectural design studio education has critical importance on the students' knowledge, skills, and awareness of sustainability, this study presents a point of view about relations between architectural education and social, economic, environmental sustainability perception of students within the scope of design studios. The primary purpose is to investigate the role of design studio education in the context of sustainability.Design/methodology/approachIn the study, the Department of Architec...
The dialogue of type and model in architecture Tunçbaş, Adil; Cengizkan, Ali; Department of Architecture (2006) The idea of type has always been a crucial factor in the field of architecture. Not only it works as a dominator in the design process of architecture but also it supplies the certain ways through which architecture communicates with the observer. In order to understand the interaction between architecture and the observer the idea of type appears as a critical point. This study will be an attempt to understand the dialogue of type and model in architecture. Throughout the research Anthony Vidler’s article ...

Citation Formats

D. Onur and T. Zorlu, “Tasarım Eğitiminde Duyusal Farkındalık ve Yaratıcılık İlişkisi Üzerine,” ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi, vol. 35, no. 2, pp. 89–118, 2018, Accessed: 00, 2020. [Online]. Available: http://jfa.arch.metu.edu.tr/archive/0258-5316/articles/metujfa2018201.pdf.