Show/Hide Menu
Hide/Show Apps
Logout
Türkçe
Türkçe
Search
Search
Login
Login
OpenMETU
OpenMETU
About
About
Open Science Policy
Open Science Policy
Open Access Guideline
Open Access Guideline
Postgraduate Thesis Guideline
Postgraduate Thesis Guideline
Communities & Collections
Communities & Collections
Help
Help
Frequently Asked Questions
Frequently Asked Questions
Guides
Guides
Thesis submission
Thesis submission
MS without thesis term project submission
MS without thesis term project submission
Publication submission with DOI
Publication submission with DOI
Publication submission
Publication submission
Supporting Information
Supporting Information
General Information
General Information
Copyright, Embargo and License
Copyright, Embargo and License
Contact us
Contact us
Kırda Bir Modernleşme Projesi Olarak Köy Enstitüleri: Aksu ve Gönen Örnekleri Üzerinden Yeni Bir Anlamlandırma Denemesi
Download
metujfa2017103.pdf
Date
2017-6-15
Author
Çetin, Sıdıka
Kahya, Ahmet
Metadata
Show full item record
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License
.
Item Usage Stats
770
views
1618
downloads
Cite This
Köy Enstitüleri; temelde Erken Cumhuriyet Dönemi’nin teknik ve ekonomik yetersizliklerle dolu koşulları içinde, köylerde eğitim ve öğretim işlerini görecek ve sağlık, tarım gibi konularda köylüye öncülük edecek, kendisi de köylü olan öğretmenler yetiştirme amacıyla kurulmuş özgün eğitim kurumlarıdır. Toplam nüfusun % 83,4’ünün kırsal bölgelerde yaşadığı ve bunların büyük bir çoğunluğunun da eğitimden yoksun olduğu ülkemiz koşullarında Köy Enstitüleri, dönemin eğitim faaliyetleri içinde ayrıcalıklı bir konuma sahiptir. Üretimin ve iş gücünün yerel niteliklerinde değişiklikler öngören ve eğitim programı ile Sovyet ve Alman örneklerinden esinlenilerek oluşturulan Köy Enstitüleri, modern bir pedagojik eğitim anlayışına sahiptir. Bu okullar yürürlükte kaldıkları süreç boyunca, sanat ve işin birlikte yürütüldüğü, atölye sistemine dayalı bir eğitim vermişlerdir. Ancak Köy Enstitüleri, sadece müfredat ve işleyiş yönü ile diğer okullardan farklılaşmamışlardır. Bilindiği üzere modern devletin temel ideolojik bileşenlerinden biri olan eğitim, devlete kendi siyasi ideolojisinin ilkelerini aktarabileceği bir zemin hazırlamış ve bu meşru zeminde, devletin toplumsal alandaki sürekliliğini sağlamada araçsal bir işlev üstlenmiştir. Eğitim kurumları toplumsal, siyasal ve kültürel bir takım değerlerin ve bunların pratikteki uygulamalarının kişilere aktarıldığı yerler konumundadır. Bu bağlamda yönetimin Erken Cumhuriyet Dönemi’nde eğitimi, etkin bir uluslaştırma aracı olarak kullandığı görülmektedir. Araştırmanın konu edindiği Köy Enstitüleri de, Cumhuriyet ideolojisinin bir kazanım ve aktarım mekanizması olmaları yönüyle ön plana çıkmaktadır. Yazıda Köy Enstitüleri, köy koşullarına uygun öğretmen yetiştirecek bir eğitim hamlesi olmanın çok ötesinde, devletin kendi istediği değerlerle donanmış, yeni bir köylü aydın tipini ortaya çıkarmayı olanaklı kılacak bir toplum ve siyaset projesi olarak değerlendirilmektedir. Bu yönüyle Köy Enstitüleri, öğrencilere Kemalist ideolojinin ilkelerinin öğretildiği ve bir yaşam biçimi olarak benimsetildiği bir kurumsal yapıyı temsil etmektedir. Bu çalışma ile Türkiye’nin modern temelde yeniden inşası sürecinde, özelde seçilmiş iki Köy Enstitüsü (Aksu ve Gönen) üzerinden, Köy Enstitülerine eleştirel bir çözümleme yapılması amaçlanmaktadır. Burada Köy Enstitüleri tıpkı Halkevleri gibi döneme ilişkin önemli bir mimari ve sosyal arketip, sosyal mühendisliğin mimari aracısı ve modernleşme projesinin mekânsal bileşenlerinden birisi olarak görülmektedir. Tıpkı kalkınmanın ve modernitenin en ücra yurt köşelerine ulaştırılmasını sağlamak üzere geliştirilen demir ağlar projesi gibi, Köy Enstitüleri de Anadolu’nun 23 noktasında kurulmuş, her biri ulusal coğrafyaya dengeli bir biçimde yayılmış ve kurulduğu çevrede en az üç kente hizmet etmesi amaçlanmış kurumlardır. Diğer taraftan Enstitü bünyesindeki yapıların malzeme ve yapım süreçlerinde yerel unsurların ön plana çıkarılması ve bu hususun yarışma şartnamesinde de açıkça vurgulanması, modernin kırsalda nasıl evrildiğini görmemize olanak sunması bakımından önemlidir. Kırsalda çok geniş etki alanına sahip Enstitüler mekâna ve mimarlığa dair de pek çok deneyimi içinde barındırmaktadır. Enstitüler bu açıdan, modern, geleneksel, yerel arasındaki dönüşümleri anlamlandırmada rehber olarak kullanılabilecek özgün bir deneyim alanıdır. Yerleşkeler bünyesinde inşa edilen yapılar hem mimari nitelikleri, hem de yapım teknikleri açısından modernin gelenekselle iç içe yorumlandığı ilginç yaklaşımlar içerir. Sanat ve işin birlikte yürütüldüğü atölye sistemine dayalı bu kurumlar kırsalda, bizzat devlet eliyle yürütülen modernite projesinin sonuç ürünleridir. Yerleşke düzeyinde gözlemlenen tasarım ilkeleri, bütünü oluşturan yapıların mimari çeşitliliği, yerel özelliklerin kullanımı, en başta vurgulanan modern ve geleneksel birlikteliğinin göstergesidir. Bunun yanı sıra enstitüler, modern toplumsal ilişkilerin örgütlendiği mekânlardır da. Bu anlamda incelenen iki örnek yerleşkenin, bağlı bulundukları köylerle pek çok açıdan sıkı ilişkiler kurduğu ve çevre halkının yerleşke içinde gerçekleştirilen modern yaşam pratiklerine tanıklık etmeleri sonucu, düşünce ve değer yargılarının değişiminde önemli roller üstlendikleri gözlenmiştir.
Subject Keywords
Köy Enstitüleri
,
Aksu ve Gönen Köy Enstitüsü
,
İdeoloji
,
Kırda modernleşme
,
Eğitim
URI
http://jfa.arch.metu.edu.tr/archive/0258-5316/articles/metujfa2017103.pdf
https://hdl.handle.net/11511/50651
Journal
ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi
DOI
https://doi.org/10.4305/metu.jfa.2017.1.3
Collections
Center for Science, Technology, Engineering and Mathematic Education (BİLTEMM), Article
Suggestions
OpenMETU
Core
Ankara Hasanoğlan Köy Enstitüsü'nün Yapım Hikayesi
Eken, Esra; Şahin Güçhan, Neriman (2021-09-01)
Village Institutes were educational complexes that were designed for 21 villages between 1940 and 1948, as the pioneer of modernization in village development during the Early Republican Period of Turkey. These projects were implemented through architectural competitions and constructed as a campus comprising many buildings instead of a single mass, presenting necessity of the educational understanding in which the integration of theoretical and practical education was the main intention. Hasanoğlan Village...
Examining the instructional technologies and strategies used in the village institutes and their applications into today’xxs educational settings
Doğan, Sibel; Çağıltay, Kürşat (null; 2017-05-26)
Historically the Village Institutes was one of the important educational movement conducted in rural area in Turkey. The purpose of their establishment was raising teachers and professional staff such as health officers, forging and technicians to enhance the villages in terms of cultural and socio-economical aspects. In the institutes, the term “learning in work (iş içinde öğrenme)” was highlighted. Students learn by doing in real life activities and construct their own knowledge by experiencing it activel...
New actors of new poverty : the "other" children of Çukurova
Özbek, Ayşegül; Hoşgör, Hatice Ayşe; Department of Sociology (2007)
This study aims to analyze the socio-economic characteristics, living and working conditions, educational profiles and the future expectations of the child workers, who have been living in tents for many years and working as agricultural workers at Karagöçer and Kapıköy areas of Tuzla Municipality (Karataş District) of Adana Province since the early 90s after having been forced to vacate their villages in Şırnak. Thesis tries to expose the poverty, deprivation and social exclusion experienced by families an...
Quality of Education in Rural Schools A Needs Assessment Study Ankara Kalecik Sample
Taneri, Pervin Oya; Engin Demir, Cennet (2011-04-01)
This study aims to examine the quality of education provided by elementary schools in Kalecik, a rural district of Ankara, from the perspectives of administrators, teachers, and students. The participants of the study were 3 administrators, 33 teachers, and 212 students from 6th, 7th, and 8th grades chosen from 3- elementary school. Data related to school facilities, students’ educational expectations, teacher characteristics, school climate and education quality, parent involvement, curriculum implementati...
Essential qualities for elementary teachers of the 21st century: Voices of key stakeholders
Akin, Sibel; Ok, Ahmet (2021-01-01)
This study aimed to explore the essential qualities for elementary teachers specifically in the 21st century based on the perspectives of teacher educators, pre-service and in-service elementary teachers, and the authorities of the Ministry of National Education and the Council of Higher Education in Turkey. Designed as phenomenological research, the participants included 58 teacher educators, 29 pre-service elementary teachers, 28 in-service elementary teachers, four authorities from the Ministry of Nation...
Citation Formats
IEEE
ACM
APA
CHICAGO
MLA
BibTeX
S. Çetin and A. Kahya, “Kırda Bir Modernleşme Projesi Olarak Köy Enstitüleri: Aksu ve Gönen Örnekleri Üzerinden Yeni Bir Anlamlandırma Denemesi,”
ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi
, vol. 34, no. 1, pp. 133–162, 2017, Accessed: 00, 2020. [Online]. Available: http://jfa.arch.metu.edu.tr/archive/0258-5316/articles/metujfa2017103.pdf.