Planlama Kurumunun Görmedikleri; Kimlik ve İbadet Mekânı Olarak Cemevleri

2018-4-12
Kurtarır, Erhan
Ökten, Ayşe Nur
Kent planlama ve coğrafya yazınındaki güçlü bir akım, kimlik mekânları sorunsalını planlamanın kapsayıcılığı bağlamında tartışmaktadır. Artan göç, iltica vb. nüfus hareketliliklerinin yanı sıra farklı kültürel kimliklerin kent mekânında görünür olma talepleri arttıkça “kimlik yerleri” planlamanın önemli bir meselesi haline gelmektedir (Healey, 1997; Sandercock, 2000; Germain ve Gagnon, 2003; Gale, 2005). Önceleri kentin çokkültürlü olmasının anlamı üstüne yürütülen tartışmaların odağı bugün, çokkültürlülük gerçeğinin gerektirdiği planlama araçlarının tartışılması noktasına kaymıştır (Ponzini, 2014; Tasan-Kok ve Ozogul, 2017). Türkiye’de ise yürürlükte olan planlama anlayışında böylesi çabalar henüz gündemde yerini alamamıştır. Bunun aksine standartlaştırılmış toplumsal eylemler için standart tekniklerle mekân organizasyonu yapılmaktadır. Ne var ki, kentteki varlıklarını tescil ettirmek isteyen etnik-dinsel kümeler planlama kurumunun karşısına bu standartların dışındaki yeni kavramlarla ve taleplerle çıkmaktadırlar. Bu durum; kültürel kimlik mekânları, dini veyakutsal mekânlar, ibadet yeri gibi kentsel donatı alanları standartlarının mekânsal planlama açısından yeniden düşünülmesi gereğini ortaya çıkarır. Türkiye’de bu tartışma Aleviler’in cemevlerinin ibadethaneleri olarak tanınmasına ilişkin talepleri ve devam eden mücadelelerinde somutlaşmaktadır. Bu bağlamda makalede toplumsal ve kültürel kimliklerin Türkiye’deki planlama kurumu tarafından mekânsallaştırılması problemi azınlıktaki toplulukların ve özellikle Alevilerin deneyimleri ve algılaması çerçevesinde ele alınacaktır.

Suggestions

Urban Gateway Just a symbol or more
Çalışkan, Olgu (Informa UK Limited, 2010-02-01)
Physical planning and design literature is heavily dominated by the contemporary discourse on ‘urban sprawl’, ‘elusive metropolis’ or ‘edgeless cities’. One consequence is that many conventional notions of urban form now tend to be considered outmoded for contemporary urban strategies, such as urban gateway. The main aim of this paper is to elaborate on this view and to explore possibilities for updating the meaning of the concept in the current urban context. The paper examines the transformative connotati...
A New ontological approach to urban form: towards a model of heterarchy /
Temizel, Ensar; Bilsel, Fatma Cânâ; Sargın, Güven Arif; Department of Architecture (2014)
This thesis focuses on the ontology of urban form in order to develop a strategy to explore the formal capacities of the elements of urban environments. Through an analysis of the structural logic behind the systems of hierarchy and heterarchy with regard to the set theory, it argues that the tree model is inadequate for this endeavor with its highly rigid, genealogical binary structure. Hence, it proposes that the set-dependent tree model based on principles of hierarchy should be abandoned in favor of a s...
Tracking continuities between the modern and vernacular architecture: courtyard in the west mediterranean architecture as a case study
Arıkan, Fuat Deniz; Güzer, Celal Abdi; Balamir, Aydan; Department of Architecture (2015)
The main aim of this thesis is to search for the possible continuities of a particular spatial organization in the West Mediterranean culture, where the presence of modern and vernacular architecture will be shown to be affecting and integrating into each other. In the first chapter, the structure of the thesis is built upon the term Mediterraneanism. The general background of the region is also given with significant references to two publications; Fernand Braudel’s The Mediterranean and the Mediterranean ...
Urban compactness : a study of Ankara urban form
Çalışkan, Olgu; Günay, Baykan; Urban Design in City and Regional Planning Department (2003)
Sustainable urban development is mentioned together with the concept of urban form in contemporary planning literature. The main reason behind this is a need for determining an ideal physical development scheme and its main principles of urban future in a broad term. Besides, the operational side of urban planning requires a concrete set of design codes in order to transform urban space in both macro and mezzo scale. At this point, the concept of urban compactness and the idea of Compact City have come into...
Analysis of urban morphology in squatter transformation areas
Şahin, Mustafa Raşit; Yetişkul Şenbil, Emine; Department of City and Regional Planning (2014)
The impacts and results of urban transformation has been discussed as an important issue in developing countries by different disciplines as political economy, urban design, city planning and urban sociology. Urban transformation projects in Turkey are mainly criticized since the main focus is about physical transformation. In this context, the aim of the study is to determine what quality of space is produced by urban transformation projects in Turkey. Urban transformation projects creates a different scal...
Citation Formats
E. Kurtarır and A. N. Ökten, “Planlama Kurumunun Görmedikleri; Kimlik ve İbadet Mekânı Olarak Cemevleri,” ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi, vol. 35, no. 1, pp. 157–182, 2018, Accessed: 00, 2020. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/50656.