Kentsel Korumada Detaylandırılmış Koruma Potansiyel Matrisinin Kullanılabilirliği

2017-11-20
Erdoğan, Aygün
Özkök, Mete Korhan
Türkiye’de özellikle 1950’ler sonrasında tarihi kent merkezlerinde meydana gelen mekânsal ve işlevsel değişiklikler; fiziksel, sosyal ve ekonomik birçok ortak soruna yol açmıştır. Konuyla ilgili çalışmaların yetersizliği ve bu sorunları çözümleyecek ayrı bir planlama dilinin geliştirilememesi, koruma uygulamalarının kısıtlı kalmasına neden olmaktadır. Günümüzde tarihi ticaret merkezlerinde yapılan ve genellikle fiziksel dokunun yenilenmesini amaçlayan koruma çalışmaları, ekonomik ve sosyal dokuda büyük ölçüde başarısızlıkla sonuçlanmaktadır. Çalışmada, tarihi kent merkezlerindeki sorunların kapsamlı analizlerle tespit edilmesi ve fiziksel, sosyal, ekonomik boyutlu bu sorunlara yönelik bütüncül çözümlerin ortaya konması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, Nahoum Cohen’in (1999) çeşitli tarihi kentlerdeki alan çalışmalarından yola çıkarak oluşturduğu koruma potansiyel matrisi (conservation potential matrix) yöntemi, birtakım alt bileşenler (ölçütler) ve bunların tanımlı ölçümleriyle geliştirilmiştir. Bu kapsamda detaylandırılan koruma potansiyel matrisi, TrabzonKemeraltı Tarihi Ticaret Bölgesi üzerinde denenmiştir. Çalışma alanında farklı koruma düzeylerindeki alt bölgelerin belirlenmesi için yapılan detaylı analizlerle bu matrisin kullanılabilirliği ve getirebileceği çözümler araştırılmıştır. Cohen’in modeli, özü korunarak geliştirilirken, Türkiye’deki kentlerin tarihi bölgeleri için kolay elde edilebilir verilerin kullanılmasına özellikle dikkat edilmiştir. Ortaya konan yeni yaklaşımla, tespit edilen her bir alt koruma bölgesine özgü bütüncül politika önerileri, müdahale biçimleri ve öncelikleri ayrıntılı biçimde belirlenmiştir. Son olarak, koruma potansiyel matrisinin detaylandırılmış bu modelinin gelecekteki kullanılabilirliği üzerine çıkarımlarda bulunulmuştur.

Suggestions

Sürdürülebilir Kentsel Korumanın Olabilirliği Üzerine Bir Yaklaşım Önerisi: Konya Tarihi Kent Merkezi Örneği
Özcan, Koray (Middle East Technical University, Faculty of Architecture, 2009-12-15)
In the third millennium acknowledged as the urban millennium, the debates and studies on heritage conservation planning are focused on sustainable conservation-development strategies for the historic cities in particular. Reflections on the heritage conservation in the historic center of urban settlements, studies have evoked sustainable conservation-development strategies shaped with national and international tourism potentials depending on cultural tourism. The aim of this paper is to define conservatio...
Handling Sub-Soil Urban Archaeological Resources In Urban Planning, Issues In İzmir Historic City Centre
Belge, Burak (Middle East Technical University, Faculty of Architecture, 2012-12-1)
In Turkey, although most of the historic city centres have been continuously occupied since early ages, urban archaeological resources –cultural deposits underneath modern cities- could not be handled into planning process. It will be possible to strike the right balance provided that the archaeological resources are evaluated and considered in each stage of the planning and development process. At that point, urban archaeology is considered as an interdisciplinary field of study that evaluates the cultural...
Planlama Sürecine Kentsel Arkeolojik Değerlerin Dâhil Edilmesi Sorunsalı: Tarsus Tarihi Kent Merkezi
Belge, Burak (Middle East Technical University, Faculty of Architecture, 2017-12-21)
Türkiye’de tarihi kent merkezlerinin büyük çoğunluğu antik çağlardan itibaren sürekli olarak yerleşim yeridir. Devam eden araştırmalar ve bulgular modern kentlerin altındaki arkeolojik potansiyeli işaret etmektedir. Ancak, mekânsal belgelemenin yetersizliği nedeniyle kentsel arkeolojik değerler planlama sürecine dâhil edilememektedir. Bu nedenle, arkeolojik bulgular genellikle kentsel gelişmede problem alanları olarak görülmektedir. En önemli problemlerden bir tanesi de, disiplinlerarası bir çalışma alanı o...
Kayseri’nin Cumhuriyet Dönemindeki İlk Kent Düzenlemesi: 1933 Çaylak Planı
Çabuk, Suat (Middle East Technical University, Faculty of Architecture, 2012-12-1)
In the Early Republican Period, as it can be seen in the Kayseri example, central and local governments developed an urban plan and its implementation for Anatolian cities with traditional structure, as part of a transformation project that usually introduced a rigid geometric pattern. Although some development practice had been achieved by municipalities and lieutenant-governorship (Mutasarriflik) even before the Republican Period, they are known to be very limited. These limited development implementation...
Evaluation of natural ventilation systems in tall buildings considering altitude based environmental variations
Karadağ, İlker; Zeytun Çakmaklı, Ayşem Berrin; Department of Building Science in Architecture (2014)
Buildings relied on natural ventilation strategies alone for many centuries up to the post-World War II period in which cheap energy started to liberate architecture from its connection with the natural environment. Then, the economic downturn in the 1970s, fuelled by the worldwide energy crisis in 1973 drew the attention to reduction and conservation of energy, the response was the model of the sealed glass box with an acceptance of the air-conditioning system. This resulted in Sick Building Syndrome (SBS)...
Citation Formats
A. Erdoğan and M. K. Özkök, “Kentsel Korumada Detaylandırılmış Koruma Potansiyel Matrisinin Kullanılabilirliği,” ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi, vol. 34, no. 2, pp. 93–123, 2017, Accessed: 00, 2020. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/50662.