Türkiye Batı Ege Bölgesi’nde Sosyal ve Çevresel Değişime Karşı Hasar Görebilirlik Değerlendirmesi

Download

metujfa2017105.pdf

Date

2017-6-15

Author

Kozaman, Senem

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

237
views

70
downloads

Doğal değerlerin yoğun olduğu alanlar; bu değerlerin sürdürülebilirliği için koruma politikalarına konu olurken, diğer taraftan çevresel kaynakların çekiciliği nedeniyle artan nüfusun ve gereksinimlerinin yaratmış olduğu antropojenik baskı ve değişime maruz kalmaktadır. Özellikle kaynaklarıyla birçok ekosistem hizmeti sağlayan kıyı alanlarında küresel ölçekte son yüzyıldır çevresel değişimler yoğunluk göstermektedir. Sürdürülebilirliği kısıtlayan daimi tüketim eğilimi, çevresel bozulmalara ve kirliliğe neden olmuş, kıyı alanlarında beşeri kaynaklı değişimlerin yol açtığı problemleri arttırmıştır. Bu baskılara karşı yerleşmelerin hasar görebilirliği; sosyal, ekonomik, beşeri, kurumsal, fiziksel ve çevresel sermayelerinin yaşanan değişime uyum sağlama ya da değişimle baş etme becerisinin ne kadar yeterli olduğu cevaplanması gereken önemli bir problemdir. Belirtilen bağlam içinde bu makalede, Türkiye’de doğal değerleriyle ön plana çıkan, buna karşın nüfus, turizm ve kentleşme baskısı altındaki Batı Ege Bölgesi’nde konumlanan İzmir, Aydın ve Muğla illerinin yerleşme düzeyinde sosyo-ekolojik değişimin olumsuz etkilerine karşı hasar görebilirliği değerlendirilmiştir. Bu irdeleme yapılırken sosyal, çevresel ve kaynak kullanımı değişimlerine (nüfus artışı, su kullanımı atık değişimi, arazi kullanım değişimi) maruz kalma derecesinin hassasiyeti belirleyen ana unsur olduğu kabul edilmiştir. Bu kabulle, değişim eğiliminin devam etmesi halinde yerleşmelerin uyum kapasitelerinin yeterliliği sorgulanmıştır. Hesaplanan hasar görebilirlik endeks değerlerinin yerleşmeler arasında nasıl bir değişim gösterdiği ve yerleşmelerin coğrafi konum, demografik, fiziksel ve ekonomik yapı gibi niteliklerinin uyum kapasitesi ve hasar görebilirliği etkileme düzeyi Karar Ağacı Modeli’yle incelenmiştir. Bütün bu analizlerin sonucunda ortaya çıkan iki temel saptama bulunmaktadır. Birincisi, kıyı alanlarında turizm aktivitelerinin yoğunlaştığı yerleşmelerde uyum kapasitesinin yüksek olmasına rağmen yoğun çevresel kayıpların yaşanmasıdır. İkincisi ise iç kesimde yer alan kırsal yerleşmelerde doğal kaynak tüketimi artışıyla beraber düşük uyum kapasitesinin varlığıdır. Sonuç kısmında belirtilen bulgular bağlamında, sürdürülebilirliğin sağlanması için öneri politikalar tartışmaya açılmıştır.

Subject Keywords

Sosyo-ekolojik değişim, Uyum kapasitesi, Hasar görebilirlik, Kıyı alanları, Türkiye

URI

http://jfa.arch.metu.edu.tr/archive/0258-5316/articles/metujfa2017105.pdf
https://hdl.handle.net/11511/50664

Journal

ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi

DOI

https://doi.org/10.4305/metu.jfa.2017.1.5

Collections

Department of Architecture, Article

Suggestions

OpenMETU
Core

The Evaporative Stress Index as an indicator of agricultural drought in Brazil: An assessment based on crop yield impacts Anderson, Martha C.; Zolin, Cornelio A.; Sentelhas, Paulo C.; Hain, Christopher R.; Semmens, Kathryn; Yılmaz, Mustafa Tuğrul; Gao, Feng; Otkin, Jason A.; Tetrault, Robert (2016-03-01) To effectively meet growing food demands, the global agronomic community will require a better understanding of factors that are currently limiting crop yields and where production can be viably expanded with minimal environmental consequences. Remote sensing can inform these analyses, providing valuable spatiotemporal information about yield-limiting moisture conditions and crop response under current climate conditions. In this paper we study correlations for the period 2003-2013 between yield estimates f...
An investigation on wind energy potential and small scale wind turbine performance at Incek region - Ankara, Turkey Bilir, Levent; İmir, Mehmet; Devrim, Yilser; Albostan, Ayhan (2015-10-01) Renewable energy resources increased their importance in the last decades due to environmental pollution problems. Additionally, the fact that fossil fuels such as oil, coal, and natural gas will be depleted in near future encourages researchers to make investigations on alternative energy resources. Wind energy, which is one of the most used alternative resources, has a great potential. In this study, Weibull parameters at Incek region of Ankara (the capital city of Turkey), where /intim University campus ...
Modeling the effects of climatic and land use changes on phytoplankton and water quality of the largest Turkish freshwater lake: Lake Beysehir Bucak, Tuba; Trolle, Dennis; Tavsanoglu, U. Nihan; Cakiroglu, A. Idil; Ozen, Arda; Jeppesen, Erik; Beklioğlu, Meryem (Elsevier BV, 2018-04-15) Climate change and intense land use practices are the main threats to ecosystem structure and services of Mediterranean lakes. Therefore, it is essential to predict the future changes and develop mitigation measures to combat such pressures. In this study, Lake Beysehir, the largest freshwater lake in the Mediterranean basin, was selected to study the impacts of climate change and various land use scenarios on the ecosystem dynamics of Mediterranean freshwater ecosystems and the services that they provide. ...
Türkiye’de Kültür Mirasının Doğal Afet Risk Yönetimi Üzerine Bir Değerlendirme Yıldırım Esen, Sibel; Bilgin Altınöz, Ayşe Güliz (ODTÜ Basım İşliği, 2021-11-01) One of the most significant factors that threaten historic settlements and cultural assets is climate change and natural events, frequency and intensity of which have been accelerating. Preventive conservation, prevention, mitigation and disaster risk management are subjects that have been discussed at international level especially in the last 30 years. Awareness of the significance of disaster risk management of cultural heritage has grown due to the efforts, studies and publications of the United N...
The role of dams in development Altınbilek, Doğan H. (2002-03-01) Growing population and rising levels of economic activities increase human demand for water and related services. In the past large dams have often been seen as an effective way of meeting water and energy needs. However, a global review recently carried out by the World Commission on Dams has emphasized the wide range of problems associated with dams, making it more difficult to finance large dams. This paper deals with the role of dams in development. The need for dams, the purpose of large-dam building, ...

Citation Formats

S. Kozaman, “Türkiye Batı Ege Bölgesi’nde Sosyal ve Çevresel Değişime Karşı Hasar Görebilirlik Değerlendirmesi,” ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi, vol. 34, no. 1, pp. 267–289, 2017, Accessed: 00, 2020. [Online]. Available: http://jfa.arch.metu.edu.tr/archive/0258-5316/articles/metujfa2017105.pdf.